Dân sinh
Fica
DTiNewsGiải pháp nhà cộng đồng nông thôn Bắc bộ
(Dân trí) - Nhà văn hoá luôn là một ước mơ của những người dân vùng miền núi. Nhằm giúp bà con hiện thực hoá ước mơ của mình, KTS Hoàng Thúc Hào, Nguyễn Duy Thanh đã đưa ra giải pháp dựng nhà từ những vật liệu sẵn có như tường đá, cửa tre, trình đất, mái lá…
Người dân thôn Suối Rè (xã Cư Yên, Lương Sơn, Hòa Bình), phần lớn quanh năm bán sức lao động ra thành thị. Bộ phận ở lại thì "bán mặt cho đất, bán lưng cho trời". Cuộc mưu sinh làm họ không còn sức lực, thời gian quan tâm tới học hành, tới sự phát triển văn hóa tinh thần của con cái cũng như chính họ.
Bên cạnh đó, sự gia tăng cách biệt giữa thành thị với nông thôn do quá trình bùng nổ đô thị và phát triển kinh tế đã khiến mối liên hệ cộng đồng ngày càng lỏng lẻo và có nguy cơ tan rã. Tại các thôn bản vùng núi, trung du những không gian sinh hoạt cộng đồng, những trường lớp mẫu giáo, trạm thông tin, thư viện vẫn là thứ xa xỉ, nếu có thì hết sức tạm bợ, rơi vào hình thức, không bản sắc.
Mô hình Nhà sinh hoạt cộng đồng đa năng cho dân làng Suối Rè ra đời trong hoàn cảnh như vậy. Công trình có phong thủy đắc địa, thế tựa sơn, tránh gió bão, lũ quét, mặt hướng thẳng ra thung lũng.
Tác giả công trình - KTS Hoàng Thúc Hào và Nguyễn Duy Thanh (Cty kiến trúc 1+1>2) đã thiết kế cấu trúc không gian tổng thể ngôi nhà theo lớp. Lớp trước là khoảng sân thoáng, nơi diễn ra các hoạt động ngoài trời.
Không gian sinh hoạt chính ở lớp giữa, gồm hai tầng. Tầng trên là nhà trẻ, lớp mẫu giáo kết hợp thư viện, hội họp thôn... Các chức năng đan xen linh hoạt.
Hàng hiên rộng gắn liền vạt cỏ xanh, tầm nhìn tít tắp. Tầng trệt ăn vào khoảng lõm triền dốc, tận dụng địa nhiệt, tránh gió đông bắc, hút gió địa hình đông nam nên nhà ấm về đông, mát về hè.
Ý tưởng tạo đường hầm đối lưu gió, khoảng elip thông tầng, những bậc cỏ, triền vát, mái lấy sáng – tất cả cùng kết nối không gian trước - sau, trong - ngoài, trên - dưới thành chuỗi không gian mở liên hoàn.
Từ bao đời, người Kinh và người Mường chung sống hòa thuận trên mảnh đất giao thoa văn hóa. Do vậy, hình thái công trình vừa kế thừa cấu trúc nhà năm gian Bắc bộ, vừa thấp thoáng nếp nhà sàn Mường.
Giải pháp kết cấu đơn giản, tiết kiệm, vật liệu địa phương sẵn có, theo nguyên tắc: Thống nhất trong tương phản đa dạng. Tầng trệt xây đá gồ ghề, thô, kết hợp cửa tre, trần trúc tinh, mảnh tạo ấm cúng, cân bằng. Tầng trên trình đất nâu mịn. Đá đất nặng ở dưới, vì kèo tre, lợp lá nhẹ phía trên.
Hệ thống pin mặt trời, bể thu lọc nước mưa, năng lượng địa nhiệt, gió địa hình, đèn led tiết kiệm điện, bể phốt 5 khoang không ô nhiễm môi trường. Một chuỗi thử nghiệm những giải pháp kiến trúc xanh, tiết kiệm năng lượng, thân thiện.
Dân làng Suối Rè trực tiếp dựng ngôi nhà và chính họ sẽ thụ hưởng hiệu quả không gian và tiện ích của từng yếu tố: Đá, đất, tre, lá, không khí, gió, nắng, âm thanh núi rừng.
Công trình được kỳ vọng sẽ được áp dụng và nhân rộng qua đó góp phần tăng cường sợi dây liên hệ cộng đồng, góp phần củng cố, duy trì, phát triển bản sắc khu vực.
P.Thảo
