Gia Lai: Hàng chục hộ dân có sổ đỏ…mà không có đất!

Từ năm 2008, UBND tỉnh Gia Lai phê duyệt dự án tái định cư và quyết định di dời hơn gần 500 nhân khẩu làng Puối B về khu tái định cư mới để thành lập làng Ia Bia. Với tổng kinh phí của dự án là 6 tỷ đồng, làng tái định cư Ia Bia được quy hoạch nằm dọc theo QL 14 (đoạn qua xã Ia Le, huyện Chư Pưh) với tổng diện tích trên 60 ha. Mỗi hộ chuyển đến ở sẽ được hỗ trợ xây dựng một căn nhà kiên cố và cấp thêm 1.500m² đất vườn để trồng trọt.

Với chính sách vận động bà con ra nơi ở mới, chính quyền cũng tạo điều kiện giao nhà ở, giao đất sản xuất,…Nhưng trớ trêu thay, vào khoảng năm 2014 bà con vui mừng cầm trên tay giấy CNQSDĐ với mảnh đất khoảng 1ha để phục vụ sản xuất. Nhưng khi vào thì lại có người bản địa đang trồng trọt hoa màu. Theo đó, thực trạng xảy ra khi chủ hợp pháp thì không được làm chủ mảnh đất mà nhìn mảnh đất của mình bị người khác trồng trọt.

Theo bà Siu Lai (người dân làng Ia Bia) bức xúc nói: “Năm 2008 gia đình tôi chuyển về đây sinh sống. Ban đầu nghe nói gia đình được cấp 2ha đất sản xuất/hộ nhưng sau thực tế sổ đỏ được cấp chỉ còn 1ha. Vào năm 2014, khi cấp giấy CNQSDĐ cho bà con tại hội trường xã, sau đó bà con vào đất mình để làm thì bị những người ở đó từ lâu đang lấn chiếm. Lúc đó, họ đuổi đi với lý do đây là đất lâu năm của họ. Gần 10 năm với 3 đời chủ tịch rồi mà vấn đề này vẫn không được giải quyết. Chúng tôi phải chờ đến bao giờ ?...”

Tương tự thì nhà ông RMah Chik (trưởng thôn Ia Bia) đã sinh sống gần 10 năm tại làng tái định cư này. Nhưng hàng ngày, 8 khẩu trong gia đình vẫn cứ phải đi làm thuê, ai mướn gì làm nấy. Ông RMah Chik cho hay: “Trước chúng tôi ở làng Puối B, cuộc sống khó khăn nhưng vẫn có cái rẫy để mưu sinh. Nhưng do các nhà nằm cách xa nhau nên nhà nước tạo điều kiện, lập khu tái định cư để bà con chuyển về sinh sống. Đến năm 2008 nhà nước giao nhà, tách khẩu thì chúng tôi chuyển về đây được 98 hộ. Sau đó, chính quyền gọi chúng tôi đến để giao đất sản xuất nhưng thực tế thì chúng tôi chỉ nhận được bìa đỏ đất rẫy chứ chưa hề thấy đất thực địa nó ra làm sao…”.

“Đất sau nhà thì ít ỏi, nhưng cũng toàn sỏi đá nên trồng cây mì, cây lúa không lên nên chúng tôi cũng không biết gì ăn. Giờ có bìa đỏ nhưng vẫn không có đất để sản xuất, nhiều năm nay gia đình 8 khẩu chúng tôi vẫn sống tạm bợ để chờ nhà nước xử lý việc tranh chấp đất…”, ông Chik bộc bạch.

Mặt khác, chị Siu H’Bhem, một hộ dân của làng tái định cư Ia Bia cho biết: “Nguồn nước ở đây nhiễm phèn nặng nên chúng tôi chỉ dùng để tắm giặt còn nước uống thì phải đi mua nước bình đóng chai hoặc đi về làng cũ chở lấy. Uống nước cũng phải tiết kiệm một chút, một can 20 lít thì dùng được 1, 2 ngày. Đó là chưa kể việc nhà cửa cũng bị xuống cấp nghiêm trọng. Vài bữa có đất có khi lại không còn nhà nữa…”

Hoàn cảnh của ông Chik hay ông Siu Lai cũng là tình cảnh chung của các hộ gia đình trong khu tái định cư thôn Ia Bia. Hiện tại, thôn tái định cư Ia Bia có 104 hộ với 603 khẩu, thế nhưng có đến 38 hộ nghèo và 32 hộ cận nghèo. Đời sống nhân dân vẫn gặp nhiều khó khăn khi nguồn đất trong làng tái định cư Ia Bia thì khô cằn, hạn hẹp lại thiếu nước…Đất rẫy sản xuất được cấp theo dự án thì chỉ có trên giấy tờ còn thực tế lại không có đất. Đó là chưa kể nguồn nước sinh hoạt bị nhiễm phèn, vôi, không sử dụng được. Cuộc sống bà con làng Ia Bia càng ngày càng kiệt quệ. Nhiều năm nay họ vẫn phải ngồi chờ chính quyền đi đòi đất nhưng mọi việc vẫn trong “vô vọng”, khiến người dân rơi vào cảnh “dở khóc, dở cười”.

Trao đổi với PV, ông Lê Thanh Việt - Chủ tịch UBND xã Ia Le, huyện Chư Pưh cho biết: “Vấn đề thôn tái định cư Ia Bia vẫn luôn là nỗi lo đau đầu được đặt lên đầu để giải quyết hàng đầu. UBND xã cũng đã đề xuất thành lập 2 tổ công tác phối hợp nhằm giải quyết vấn đề trước mắt là thiếu đất sản xuất và nước sinh hoạt cho bà con. Về phía xã Ia Le, chính quyền xã tổ chức tuyên truyền, vận động bà con để tránh xảy ra vấn đề tranh chấp đất sản xuất, làm ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự. Về phía xã Ia Blứ, chúng tôi cũng đề nghị địa phương này hỗ trợ, vận động, thu hồi đất sản xuất đã bị bà con chiếm dụng nhiều năm nay để tiến hành cấp lại cho các hộ dân thuộc làng tái định cư Ia Bia…

“Còn về vấn đề nước sinh hoạt thiếu thốn do nguồn nước nhiễm phèn, UBND xã cũng đề xuất lên các cấp, ban, ngành phân bổ nguồn lực các chương trình mục tiêu quốc gia về nước sạch cho bà con trong thôn,…”, ông Việt cho biết thêm.

Phạm Hoàng