Bài 9:
Dự án hơn 6000 tỷ trốn ĐTM bị phát giác tiếp tục thi công, chủ đầu tư nói gì?
(Dân trí) - Sau khi Báo Dân trí vào cuộc điều tra, thông tin dự án hơn 6000 tỷ đồng của Công ty TNHH Ja Solar Việt Nam thi công khi chưa hề có phê duyệt đánh giá tác động môi trường (ĐTM), tỉnh Bắc Giang đã thừa nhận sai phạm, tạm dừng dự án. Thế nhưng, công ty này lại đang tiếp tục thi công rầm rộ. Khi bị phát giác, chủ đầu tư vừa có công văn trần tình sự việc.
Ghi nhận của PV Dân trí tại công trường ngổn ngang của dự án sản xuất tấm silic và lắp ráp tấm pin năng lượng hàng trăm triệu USD của Công ty TNHH Ja Solar Việt Nam tại KCN Quang Châu (Việt Yên - Bắc Giang), ngày 26/7, hàng chục tốp công nhân vẫn đang rầm rập thi công, xây dựng. Những bức tường tiếp tục mọc lên trong nhà máy.
Làm việc với PV Dân trí chiều cùng ngày, ông Nguyễn Anh Quyền - Trưởng ban quản lý các KCN tỉnh Bắc Giang thừa nhận việc đến thời điểm hiện tại ông vẫn chưa hề nhận được phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án sản xuất tấm silic và lắp ráp tấm pin năng lượng. Thế nhưng, trước thông tin PV Dân trí cung cấp về việc chủ đầu tư tiếp tục thi công dự án rầm rộ, ông Quyền tỏ ra bất ngờ và cho biết ông chỉ vừa ký một văn bản cho phép Công ty TNHH JA Solar Việt Nam bảo trì các hạng mục công trình đang xây dựng dang dở.
Công nhân đang thi công rầm rộ tại công trường dự án sản xuất tấm silic và lắp ráp tấm pin năng lượng. (Ảnh chụp sáng ngày 29/7).
Sau khi Báo Dân trí thông tin sự việc, ngày 1/8/2017, Công ty TNHH JA Solar Việt Nam đã có công văn số 18/JAVN-CV do ông Wang Yang - Phó tổng giám đốc gửi Báo Dân trí, kèm gửi các cơ quan: Cục thẩm định Bộ TN&MT, UBND tỉnh Bắc Giang, Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang; Ban quản lý các KCN tỉnh Bắc Giang.
Công ty TNHH JA Solar Việt Nam cho rằng: Doanh nghiệp trước khi vào đầu tư không nắm rõ quy định pháp luật của Việt Nam, hơn nữa pháp luật Việt Nam có sự khác biệt lớn đối với yêu cầu trước khi đi vào xây dựng, dẫn đến doanh nghiệp có hiểu nhầm là trước khi đi vào sản xuất thử thông qua phê duyệt báo cáo ĐTM là được…
Sau khi ngừng thi công, doanh nghiệp theo yêu cầu tại Công văn ngày 31/03/2017 về việc thẩm định Báo cáo ĐTM của dự án JA Solar Việt Nam của Bộ Tài nguyên môi trường, thực hiện đánh giá tác động môi trường đối với dự án theo đúng hiện trạng và nộp lên Cục Thẩm định. Ngày 18/6/2017, báo cáo ĐTM của Dự án đã được thông qua thẩm định.
Sau khi Báo Dân trí thông tin về việc dự án hơn 6000 tỷ này chưa hề được thông qua ĐTM vẫn thi công rầm rộ, Công ty TNHH JA Solar Việt Nam trần tình do nhiều hạng mục công trình của dự án đang thi công dang dở trước đó có nguy cơ hư hỏng, bị ngập nước, những vật liệu do doanh nghiệp đặt trước không được lưu tại cảng thời gian quá dài, cần phải vận chuyển về nhà xưởng lưu giữ, mà những phần xưởng đã được đổ nền bê tông và đủ điều kiện chắn mưa có hạn, cần xử lý để lưu vật liệu; Một số tấm tôn trên mái xưởng chưa kịp cố định trước khi ngừng thi công, có nguy cơ bị gió làm rơi xuống.
Căn cứ vào một công văn của Cục Thẩm định, Ban quản lý các KCN tỉnh Bắc Giang đã ra một văn bản để chủ đầu tư "mập mờ" tiếp tục xây dựng dự án.
“Công ty chúng tôi đã gửi công văn xin phép xử lý các hạng mục công trình vẫn còn dang dở lên Ban quản lý các khu công nghiệp tỉnh Bắc Giang và UBND tỉnh Bắc Giang. Qua kết quả điều tra thị sát thực tế hiện trường công trình của công ty chúng tôi do Ban quản lý các khu công nghiệp tỉnh Bắc Giang chủ trì, ngày 06/7/2017 đã có công văn phúc đáp đồng ý cho công ty chúng tôi tiếp tục bảo trì các hạng mục thi công đang dang dở, chuẩn bị công tác thi công sau khi nhận được phê duyệt báo cáo tác động môi trường. Công ty chúng tôi đã triển khai những công tác cụ thể như sau:
Xử lý khung kết cấu thép đã han gỉ nghiêm trọng và những hạng mục công trình lộ thiên đang đổ bê tông dở.
Đào rãnh thoát nước cho những khu vực không thể thoát nước trong nhà xưởng (cụ thể là khu vực men theo tường bao phía Đông, phía Tây, phía Nam của nhà xưởng), nhằm tránh việc mưa bão ngập vào khu văn phòng và phần sắt thép để trên mặt đất, đồng thời di chuyển số sắt thép bị bùn đất phủ lên chỗ cao ráo.
Gia cố một phần nền nhà xưởng (cụ thể là phần được quy hoạch làm khu văn phòng tổng hợp) dùng để chứa vật liệu xây dựng, tránh mưa bão ngập vào, bên cạnh xây tường chống nước (phần tường này có trong thiết kế, nhằm tránh việc xây dựng lại trong giai đoạn sau, xây theo tiêu chuẩn đã thiết kế).
Cố định phần tấm tôn đã bị gió thổi rơi (cụ thể là khu phía Tây của xưởng tổng hợp)”.
Giám đốc Sở TN&MT Lê Hồng Sơn (thứ hai từ phải sang) cùng đại diện Ban quản lý các KCN tỉnh Bắc Giang trao đổi với PV Dân trí (thứ tư từ phải sang) tại hiện trường dự án sai phạm.
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu UBND tỉnh Bắc Giang báo cáo sau khi Báo Dân trí đăng tải thông tin điều tra sai phạm tại dự án hơn 6000 tỷ đồng trốn ĐTM.
Tuy nhiên, trước đó, khi bị phát giác trốn đánh giá tác động môi trường (ĐTM), công ty này mới buộc phải thực hiện việc tuân thủ pháp luật trong việc xin cấp ĐTM. Tuy nhiên, Hội đồng thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường đã chỉ ra hàng loạt “lỗ hổng” trong hồ sơ trình duyệt và yêu cầu chủ đầu tư phải chỉnh sửa hàng loạt nội dung.
Thời điểm, công ty TNHH JA Solar Việt Nam tiến hành tiếp tục công việc sửa chữa, thi công tại dự án, báo cáo đánh giá tác động môi trường chưa hề được Bộ TN&MT phê duyệt.
Nhìn nhận sự việc dưới góc độ pháp lý, luật sư Vi Văn Diện - Giám đốc Công ty Luật TNHH Thiên Minh (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho rằng: “Những nội dung biện hộ của công ty TNHH JA Solar Việt Nam là không thể chấp nhận được. Phải thẳng thắn nhìn nhận rằng dự án này vẫn chưa hề được duyệt ĐTM mà chủ đầu tư vẫn thi công. Đây là hành vi sai phạm, bất chấp các quy định của pháp luật Việt Nam hiện hành. Chưa kể đến, công ty này đã có tiền lệ sai phạm trước đó nên việc “ưu ái” cho vi phạm pháp luật thêm một lần nữa là có vấn đề.
Chính vì vậy, trong việc này trách nhiệm của các cơ quan chức năng tỉnh Bắc Giang, mà cụ thể là Ban quản lý các KCN tỉnh Bắc Giang cần phải được làm rõ, xử lý. Điều cần phải làm ngay trước mắt là yêu cầu chủ đầu tư đình chỉ thi công lập tức cho đến khi chính thức được Bộ TN&MT phê duyệt ĐTM cho dự án.
Chính quyền địa phương không thể vì tránh cho thiệt hại của doanh nghiệp mà tạo điều kiện cho doanh nghiệp bất chấp pháp luật Việt Nam".
Dân trí sẽ tiếp tục thông tin sự việc đến bạn đọc.
Anh Thế - Khả Vân