Bài 3:
Doanh nghiệp bị “tố” chưa đủ điều kiện đã được cho phép nhập phế liệu: Đúng hay sai?
(Dân trí) - Liên quan đến việc Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang chỉ ra một doanh nghiệp được Bộ TN&MT cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất trong khi còn chưa lập hồ sơ đề nghị xác nhận hoàn thành các công trình bảo vệ môi trường theo quy định, Tổng cục Môi trường cho rằng đã làm đúng quy định. Trong khi đó, luật sư lại bày tỏ quan điểm khác.
Tổng cục Môi trường cho rằng đã tham mưu, trình Bộ TN&MT cấp giấy xác nhận đúng quy định
Với tinh thần chủ động ứng phó với nguy cơ trở thành kho bãi phế liệu nhập khẩu khi mà thời gian gần đây có xu hướng nhiều dự án, cơ sở đang hoạt động trên địa bàn tỉnh Bắc Giang có nhu cầu đầu tư, mở rộng sản xuất sử dụng phế liệu nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuất, lượng tạp chất đi kèm theo phế liệu này rất khó kiểm soát do nằm xen kẽ, rải rác trong các khối phế liệu nên rất khó xác định rõ thành phần, tính chất hóa lý của tạp chất, nguy cơ gây ô nhiễm tích đọng và phát tán thời gian qua là rất lớn, Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang đã có báo cáo số 1729/TNMT-BVMT do ông Vũ Văn Tưởng, Phó Giám đốc ký gửi Bộ TN&MT.
Báo cáo đề xuất hướng giải quyết và rất thẳng thắn chỉ ra một trường hợp doanh nghiệp cụ thể là Công ty TNHH sản xuất AC&T Vina được Bộ TN&MT cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất trong khi doanh nghiệp này còn chưa lập hồ sơ đề nghị xác nhận hoàn thành các công trình bảo vệ môi trường theo quy định trên địa bàn tỉnh Bắc Giang.
Tổng cục Môi trường viện dẫn quy định tại Khoản 6 Điều 5 Thông tư số 41/2015/TT-BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường để làm căn cứ cho rằng việc cấp Giấy xác nhận cho Công ty TNHH sản xuất AC&T Vina trong khi khi doanh nghiệp này chưa lập hồ sơ đề nghị xác nhận hoàn thành các công trình bảo vệ môi trường là đúng quy định.
Sau khi Báo Dân trí thông tin sự việc, ngày 4/8/2018, tại Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Môi trường đã đăng tải nội dung: Thông tin báo chí về việc cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất cho Công ty TNHH sản xuất AC&T Vina.
Theo đó, Tổng cục Môi trường cho rằng: Quy định của pháp luật hiện hành về điều kiện bảo vệ môi trường đối với tổ chức, cá nhận trực tiếp nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất:
Khoản 1 Điều 56 Nghị định số 38/2015/NĐ-CP ngày 24 tháng 4 năm 2015 của Chính phủ về quản lý chất thải và phế liệu có quy định cụ thể điều kiện về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất của đối tượng là tổ chức, cá nhân trực tiếp nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất, cụ thể là các điều kiện về: Kho lưu giữ phế liệu nhập khẩu, bãi lưu giữ phế liệu nhập khẩu, công nghệ, thiết bị tái chế, tái sử dụng phế liệu phải đáp ứng yêu cầu kỹ thuật và quy trình quản lý theo quy định; Có công nghệ, thiết bị xử lý tạp chất đi kèm phế liệu đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường. Trường hợp không có công nghệ, thiết bị xử lý tạp chất đi kèm thì phải chuyển giao cho đơn vị có chức năng phù hợp để xử lý; Ký quỹ bảo đảm phế liệu nhập khẩu theo quy định tại Nghị định này; Có văn bản cam kết về việc tái xuất hoặc xử lý phế liệu trong trường hợp phế liệu nhập khẩu không đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường.
“Như vậy, pháp luật hiện hành không quy định tổ chức, cá nhân trực tiếp sử dụng phế liệu nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuất phải có Giấy xác nhận hoàn thành công trình bảo vệ môi trường mới được xem xét nhập khẩu. Những tổ chức, cá nhân có nhu cầu nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất mà cơ sở sản xuất đáp ứng các điều kiện về bảo vệ môi trường theo quy định của Nghị định số 38/2015/NĐ-CP thì được cơ quan có thẩm quyền xem xét, cấp Giấy xác nhận”, Tổng cục Môi trường khẳng định.
Tổng cục Môi trường cũng cho rằng: “Theo Công ty TNHH sản xuất AC&T Vina đã được UBND tỉnh Bắc Giang phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường tại Quyết định số 741/QĐ-UBND ngày 11 tháng 12 năm 2015 và được điều chỉnh chủ dự án, tên dự án và nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường này tại Quyết định số 332/QĐ-UBND ngày 01 tháng 6 năm 2018.
Tại thời điểm nộp hồ sơ đề nghị cấp Giấy xác nhận (tháng 4/2018), Công ty đã hoàn thành giai đoạn xây dựng, đã lắp đặt máy móc thiết bị sản xuất, công trình bảo vệ môi trường và đang trong quá trình vận hành thử nghiệm.
Trong khi đó, Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang chỉ ra một trường hợp doanh nghiệp cụ thể là Công ty TNHH sản xuất AC&T Vina được Bộ TN&MT cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất trong khi doanh nghiệp này còn chưa lập hồ sơ đề nghị xác nhận hoàn thành các công trình bảo vệ môi trường theo quy định.
Việc cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất cho Công ty TNHH sản xuất AC&T là trường hợp được quy định tại Khoản 6 Điều 5 Thông tư số 41/2015/TT-BTNMT ngày 09 tháng 9 năm 2015 của Bộ Tài nguyên và Môi trường về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất.
Theo đó, đây là trường hợp phế liệu lần đầu tiên được đề nghị nhập khẩu và công trình, thiết bị sản xuất, tái chế, tái sử dụng phế liệu đề nghị nhập khẩu chưa đi vào vận hành tại thời điểm đề nghị cấp giấy xác nhận. Theo quy định của Thông tư số 41/2015/TT-BTNMT, đối với trường hợp này, trong thời hạn 06 tháng kể từ ngày được cấp Giấy xác nhận, tổ chức, cá nhân phải nộp bổ sung báo cáo kết quả giám sát môi trường đối với các công trình, thiết bị xử lý chất thải trong quá trình sản xuất, tái chế, tái sử dụng phế liệu cho cơ quan có thẩm quyền; trường hợp cần thiết, cơ quan cấp Giấy xác nhận tổ chức kiểm tra thực tế, lấy mẫu phân tích; trường hợp không đủ điều kiện theo quy định, cơ quan có thẩm quyền quyết định thu hồi Giấy xác nhận theo quy định của pháp luật.
Sau khi Công ty TNHH sản xuất AC&T Vina đã khắc phục các tồn tại về điều kiện bảo vệ môi trường theo yêu cầu của Đoàn kiểm tra của Tổng cục Môi trường, Công ty đã đáp ứng đầy đủ các quy định về điều kiện về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu theo quy định tại Khoản 1 Điều 56 Nghị định số 38/2015/NĐ-CP.
Như vậy, căn cứ vào các quy định hiện hành về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất, việc Tổng cục Môi trường tham mưu, trình Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp Giấy xác nhận cho Công ty TNHH sản xuất AC&T Vina là đúng quy định”.
Hồ sơ đề nghị cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất quy định như thế nào?
Bày tỏ qua điểm về nội dung báo cáo của Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang và giải thích của Tổng cục Môi trường, luật sư Vi Văn Diện - Giám đốc Công ty Luật TNHH Thiên Minh (Đoàn luật sư TP Hà Nội) nhận định: “Tôi cho rằng cần phải làm rạch ròi các nội dung ở đây. Sở TN&MT báo cáo về việc một doanh nghiệp được Bộ TN&MT cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất trong khi còn chưa lập hồ sơ đề nghị xác nhận hoàn thành các công trình bảo vệ môi trường theo quy định còn Tổng cục Môi trường lại lý giải một việc khác.
Luật sư Vi Văn Diện cho rằng: Cần xem xét thực hiện đúng điều 4 Thông tư số 41/2015/TT-BTNMT quy định rất rõ hồ sơ đề nghị cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất.
Không khó để làm rõ sự việc. Nếu theo báo cáo của Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang thì chỉ cần đối chiếu xem quy định hồ sơ đề nghị cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất được yêu cầu như thế nào là mọi sự rõ ràng”.
Luật sư Diện cho rằng: “Tổng cục Môi trường viện dẫn quy định tại Khoản 6 Điều 5 Thông tư số 41/2015/TT-BTNMT ngày 09 tháng 9 năm 2015 của Bộ Tài nguyên và Môi trường để làm căn cứ cho rằng việc cấp Giấy xác nhận cho Công ty TNHH sản xuất AC&T Vina trong khi khi doanh nghiệp này chưa lập hồ sơ đề nghị xác nhận hoàn thành các công trình bảo vệ môi trường là đúng quy định.
Tuy nhiên, theo tôi viện dẫn này là chưa thỏa đáng bởi tại điều 4 Thông tư số 41/2015/TT-BTNMT về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất quy định rất rõ hồ sơ đề nghị cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất. Những quy định này, theo tôi là mang tính bắt buộc.
Tại điềm đ, điều 4 quy định rõ bắt buộc phải có Giấy xác nhận hoàn thành các công trình, biện pháp bảo vệ môi trường theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường đối với các cơ sở, dự án hoặc các giấy tờ tương đương để được cấp giấy xác nhận.
Hồ sơ đề nghị cấp Giấy xác nhận đối với tổ chức, cá nhân trực tiếp sử dụng phế liệu nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuất, tại điềm đ, điều 4 quy định rõ: “Một (01) trong các văn bản sau: Giấy xác nhận hoàn thành các công trình, biện pháp bảo vệ môi trường theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường đối với các cơ sở, dự án; Giấy xác nhận hoàn thành việc thực hiện đề án bảo vệ môi trường chi tiết hoặc các hồ sơ, giấy tờ tương đương (nếu có)”.
Như vậy, Công ty TNHH sản xuất AC&T Vina bắt buộc phải có Giấy xác nhận hoàn thành các công trình, biện pháp bảo vệ môi trường theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường đối với các cơ sở, dự án hoặc các giấy tờ tương đương để được cấp giấy xác nhận chứ không phải không cần thiết”.
Dân trí sẽ tiếp tục thông tin sự việc đến bạn đọc.
Anh Thế