Đổ trộm chất thải nguy hại, đốt phi tang và dùng "đầu gấu" dọa dân sẽ bị xử lý ra sao?

Trong đơn kêu cứu gửi đến Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang, Phòng cảnh sát môi trường Công an tỉnh Bắc Giang, UBND huyện Lạng Giang và Báo Dân trí, những người dân thôn Tân Văn 3, xã Tân Dĩnh cho biết họ đang từng ngày bị đầu độc do các đối tượng sử dụng nhiều xe chở rác thải công nghiệp độc hại đổ trên địa bàn rồi đốt thành những bức tường lửa đen kín khói độc cháy suốt nhiều ngày đêm không tắt. Mùi nhựa cháy khét lẹt khiến người dân không thể nào chịu nổi.

"Hàng đêm, dân chúng tôi vẫn thường xuyên cử nhau ra canh gác nhưng bọn chở rác đã thuê đầu gấu và "xã hội đen" đe dọa trả thù dân", đơn kêu cứu cho biết.

Ngày 14/8, Chủ tịch UBND xã Tân Dĩnh nhận được nội dung đơn. Ngay lập tức UBND xã Tân Dĩnh đã phối hợp cùng lực lượng công an liên tục mật phục truy bắt các đối tượng.

Ngày 24/8, tổ công tác đã bắt quả tang đối tượng cùng xe ô tô và tang vật rác thải. Rác thải ban đầu được xác định là các tấm nhựa khi đốt có mùi khét rất khó chịu và độc hại.

Sự việc đã được lập biên bản. Công an huyện Lạng Giang đã đưa đối tượng cùng tang vật về điều tra.

Trao đổi với PV Dân trí, lãnh đạo UBND huyện Lạng Giang xác nhận sự việc và cho biết đang chỉ đạo Công an huyện Lạng Giang nhanh chóng điều tra làm rõ và xử lý nghiêm sự việc.

Nhìn nhận sự việc dưới góc độ pháp luật, luật sư Quách Thành Lực, Giám đốc Công ty Luật TNHH Hà Nội Tinh Hoa (Đoàn luật sư TP Hà Nội) nhận định:

"Theo quy định tại Điều 31. Điều kiện cấp phép xử lý chất thải nguy hại của Nghị định 60/2016/NĐ-CP quy định điều kiện đầu tư kinh doanh trong lĩnh vực tài nguyên và môi trường Và tại Điều 9. Điều kiện để được cấp Giấy phép xử lý chất thải nguy hại Nghị định 38/2015/NĐ-CP về quản lý chất thải và phế liệu đã xác định các tổ chức muốn được kinh doanh hoạt động xử lý chất thải nguy hại phải được Bộ Tài nguyên môi trường cấp giấy phép với nhưng điều kiện chặt chẽ, ngặt nghèo đảm bảo đơn vị đó có đủ trang thiết bị, con người, trình độ chuyên môn đáp ứng được yêu cầu quản lý, vận chuyển, xử lý các chất thải nguy hại đảm bảo an toàn. 

Cá nhân, tổ chức không được cấp giấy phép thì không được vận chuyển, xử lý chất thải nguy hại. Hành động  đốt các chất thải nguy hại lộ thiên, tùy tiện không tuân theo quy trình xử lý chất thải nguy hại của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền là hành vi đặc biệt nguy hiểm cho cộng đồng. Hành động đó có thể bị xử lý hành chính thậm chí có thể xem xét xử lý hình sự.

Về xử lý hành chính Nghị định số: 155/2016/NĐ-CP ngày 18 tháng 11 năm 2016 của  Chính Phủ  

Quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.

Điều 22. Vi phạm các quy định về bảo vệ môi trường liên quan đến hoạt động vận chuyển chất thải nguy hại

h) Phạt tiền từ 450.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng đối với trường hợp chôn, lấp, đổ, thải từ 2.500 kg đến dưới 3.000 kg chất thải nguy hại.

Điều 23. Vi phạm các quy định về bảo vệ môi trường liên quan đến hoạt động xử lý chất thải nguy hại

7. Hành vi chôn, lấp, đổ, thải chất thải nguy hại trái quy định về bảo vệ môi trường, trừ các trường hợp hành vi tội phạm về môi trường bị xử phạt như sau: h ) Phạt tiền từ 450.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng đối với trường hợp chôn, lấp, đổ, thải từ 2.500 kg đến dưới 3.000 kg chất thải nguy hại.

Về hình sự tại Điều 235: Tội gây ô nhiễm môi trường của Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017.

1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm:

a) Chôn, lấp, đổ, thải ra môi trường trái pháp luật từ 1.000 kilôgam đến dưới 3.000 kilôgam chất thải nguy hại có thành phần nguy hại đặc biệt vượt ngưỡng chất thải nguy hại theo quy định của pháp luật hoặc có chứa chất phải loại trừ theo Phụ lục A Công ước Stockholm về các chất ô nhiễm hữu cơ khó phân hủy hoặc từ 3.000 kilôgam đến dưới 10.000 kilôgam chất thải nguy hại khác".

Nghiêm trọng hơn là việc người dân tố cáo có tình trạng "đầu gấu", "xã hội đen" bảo kê cho những hành vi trắng trợn này. Luật sư Lực cho rằng: "Theo quy định của Luật tố cáo năm 2011 thì người tố cáo có quyền yêu cầu cơ quan chức năng bảo vệ sự an toàn về sức khỏe, tính mạng của mình. Các cơ quan như công an, UBND các cấp có trách nhiệm đáp ứng yêu cầu đó của người dân. Ngoài ra còn phải xem xét xử lý trách nhiệm với những đối tượng có hành động đe dọa người dân nhẹ thì xử lý vi phạm hành chính theo quy định tại Nghị định 167/2013/NĐ-CP

hoặc tùy theo nội dung, cường độ đe dọa mà xem xét  xử lý hình sự về hành vi theo Điều 133. Tội đe dọa giết người với mức phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm".

Nhân dân xã Tân Dĩnh và dư luận đang mong đợi kết quả điều tra của Công an huyện Lạng Giang và hình thức xử lý với những đối tượng gây ra sự việc trắng trợn này.

Dân trí sẽ tiếp tục thông tin sự việc đến bạn đọc.

Anh Thế