Điều tra lại vụ 6 cựu chiến binh dọn dẹp cây bụi bị kết tội phá rừng

Dương Phong

(Dân trí) - 6 cựu chiến binh dao phát, cưa xăng để dọn dẹp những cây bụi để trồng keo, gây quỹ nhưng bị kết án 6-7 tháng tù về hành vi hủy hoại rừng. Tòa cấp cao sau đó đã tuyên hủy toàn bộ các bản án.

Công an thành phố Gia Nghĩa vừa có quyết định số 796b/TB-CQĐT-ĐTTH gửi 6 cựu chiến binh trú tại thôn 6, xã Trường Xuân, huyện Đắk Song, tỉnh Đắk Nông, thông báo điều tra lại vụ án hủy hoại rừng liên quan đến 6 cựu chiến binh này.

6 cựu chiến binh gồm Đỗ Mạnh Hùng (SN 1962); Ngân Xuân Dũng (SN 1960); Vũ Tất Đắc (SN 1953); Hoàng Văn Sằn (SN 1957); Nguyễn Nam Thái (SN 1967); Cao Minh Điến (SN 1968) và Đoàn Xuân Trường (SN 1974, đã mất) trước đó bị tòa sơ thẩm và phúc thẩm tuyên phạt 6-7 tháng tù về hành vi hủy hoại rừng.

Điều tra lại vụ 6 cựu chiến binh dọn dẹp cây bụi bị kết tội phá rừng - 1
6 cựu chiến binh tại phiên tòa phúc thẩm năm 2017

Tuy nhiên, TAND cấp cao tại TP HCM nhận thấy rằng, cơ quan tiến hành tố tụng đã điều tra, truy tố và xét xử các bị cáo về tội Hủy hoại rừng là chưa đủ căn cứ, cần phải kháng nghị đối với bản án theo hướng điều tra lại vụ án theo đúng quy định của pháp luật.

Tháng 5/2020, TAND cấp cao tại TP.HCM đã họp và có quyết định hủy 2 bản án sơ thẩm và phúc thẩm của tòa tỉnh Đắk Nông.

Như Dân trí đã nhiều lần thông tin, năm 2008, UBND xã Trường Xuân giao cho ông Nguyễn Văn Đại (Chi hội trưởng Chi hội CCB thôn 6) 10 ha đất rừng. Đến năm 2013, ông Đại giao lại cho Chi hội CCB 3 ha để chi hội quản lý và bảo vệ.

Do diện tích này nằm sát với đất rẫy của ông Nguyễn Văn Uyên (chi hội viên) nên Chi hội giao lại cho ông Uyên quản lý và bảo vệ. Tuy nhiên diện tích đất rừng này sau đó bị người dân trong khu vực lấn chiếm để làm nương rẫy nên đến năm 2014, Chi hội CCB đã nhận lại phần đất rừng trên để quản lý, bảo vệ.

Tại cuộc họp tổng kết cuối năm 2014, trước thực trạng 3ha rừng bị lấn chiếm nên toàn thể hội viên đã thống nhất phát dọn diện tích trên để lấy đất trồng keo, sản xuất gây quỹ hoạt động.

Điều tra lại vụ 6 cựu chiến binh dọn dẹp cây bụi bị kết tội phá rừng - 2
Các nhân chứng cũng khẳng định rừng đã bị hủy hoại từ trước tháng 1/2015

Trong các ngày 24-25/1/2015 và 19-20/4/2015, các hội viên này sử dụng dao phát, cưa xăng để dọn dẹp những cây bụi, cây nhỏ, dây leo tại tiểu khu 1710 thuộc lâm phần của Xí nghiệp lâm nghiệp Nghĩa Tín.

Ngày 20/4/2015, khi đang phát dọn tại địa điểm trên thì 8 cựu chiến binh bị lực lượng Công an TX. Gia Nghĩa phát hiện lập biên bản vi phạm. Đến ngày 14/7/2015, giám định viên tư pháp của Hạt kiểm lâm TX. Gia Nghĩa kết luận, hiện trường rừng bị hủy hoại là rừng sản xuất, có diện tích là 0,78ha, mức độ thiệt hại là hơn 42 triệu đồng.

Sau đó, Công an thị xã Gia Nghĩa đã khởi tố, truy tố 7 người trên về tội hủy hoại rừng.

“Kết tội thiếu căn cứ !”

Theo luật sư Nguyễn Thanh Huy, Phó chủ nhiệm Đoàn luật sư tỉnh Đắk Nông, trong quyết định hủy 2 bản án sơ thẩm và phúc thẩm, TAND cấp cao cho rằng, cơ quan tố tụng tỉnh Đắk Nông và thành phố Gia Nghĩa (trước đây là thị xã Gia Nghĩa) đã kết tội 7 bị cáo là thiếu căn cứ.

Điều tra lại vụ 6 cựu chiến binh dọn dẹp cây bụi bị kết tội phá rừng - 3
Tại phiên tòa này, các bị cáo đều cung cấp chứng cứ mới nhưng không được chấp nhận

Trong đó, luật sư Huy dẫn chứng, các cơ quan tố tụng của tỉnh Đắk Nông chưa xác định được tại thời điểm phát hiện vụ việc, hiện trường là tiểu khu 1710 có rừng hay không ? Bởi theo biên bản hiện trường thì thể hiện tứ cận đều là đất rẫy của người dân và đất trống.

Hơn nữa, tại thời điểm đưa vụ án ra xét xử, các cơ quan tố tụng tỉnh Đắk Nông chỉ căn cứ vào đo đạc, xác định thiệt hại rừng của kiểm lâm viên mà không trưng cầu cơ quan có chuyên môn để giám định. Dù bị kết tội Hủy hoại rừng, thế nhưng lại không giám định khối lượng gỗ dựa trên số cây rừng bị cưa hạ mà lại dựa tính bình quân số lượng gỗ/ diện tích rừng.

“Nếu điều tra lại buộc phải xác định có rừng tại lô 3, 6 khoảnh 1, Tiểu khu 1710 và diện tích bị huỷ hoại thực tế là bao nhiêu; Các cựu chiến binh có huỷ hoại rừng vào các ngày 19, 20/4/2015 không bởi trước đó vào ngày 27/3/2015, Hạt kiểm lâm thị xã Gia Nghĩa đã lập biên bản vi phạm hành chính xác định rừng ở đây đã bị huỷ hoại 100%.

Vật chứng là số gỗ cho rằng bị cưa hạ trước đây cơ quan điều tra không thu giữ nên nay không thể tiến hành giám định”, luật sư Huy phân tích.

“Thời điểm đưa ra xét xử, các bị cáo đều một mực kêu oan do cho rằng hành vi của mình chỉ đơn giản là dọn dẹp cây bụi để trồng rừng. Thậm chí, khi chấp hành án xong, họ vẫn có đơn gửi các cơ quan chức năng đề nghị xem xét lại vụ án bởi chứng cứ buộc tội họ không được thu thập đúng quy trình, bất hợp pháp và vi phạm tố tụng nghiêm trọng”, luật sư Nguyễn Thanh Huy thông tin thêm.