Cho mượn sổ đỏ, bỗng dưng mất nhà: Còn cơ hội "cứu vớt"?

"Tôi bị người anh rể mượn Sổ đỏ (Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) mà gia đình tôi đang ở, sau đó một thời gian bỗng nhiên có người đến nhà tôi để đòi đất và phá hoại tài sản của gia đình tôi, ép gia đình tôi phải chuyển đi nơi khác. Họ cho biết là đã mua trúng đấu giá căn nhà tôi đang ở.

Tôi có liên hệ với người anh rể thì anh ta cho biết đã mang sổ đỏ của tôi đi thế chấp ngân hàng.

Theo tôi hiểu thì quá thời gian trả nợ, ngân hàng đã cho đấu giá tài sản mà cụ thể là ngôi nhà tôi đang ở. Nhưng xin luật sư tư vấn giúp tôi, tôi là chủ sở hữu đứng tên trên sổ đỏ, nếu ngân hàng đấu giá tài sản thì phải báo tin cho tôi biết, tại sao lại âm thầm đấu giá để rồi đẩy gia đình tôi vào tình cảnh như vậy.

Trong trường hợp này tôi phải làm thế nào, thưa luật sư!"

Nguyễn Hữu Công (Bắc Ninh)

Nhìn nhận sự việc dưới góc độ pháp lý, luật sư Quách Thành Lực - Giám đốc Công ty Luật TNHH Hà Nội Tinh Hoa cho rằng: Bạn trình bày không rõ tuy nhiên tôi có thể hiểu sự việc diễn tiến như sau: Người anh rể đã mượn sổ đỏ của gia đình bạn để thế chấp tại Ngân hàng vay tiền. Gia đình bạn đã ký vào một số giấy tờ do phía người anh hoặc Ngân hàng đưa ra. Nhiều trường hợp do tin tưởng nên đã đồng ý ký vào các giấy tờ để trắng. Sau đó người này không trả được nợ, Ngân hàng tiến hành phát mại tài sản, bán đấu giá để thu hồi nợ. Hoạt động bán đấu giá đã hoàn thành, người trúng đấu giá đến nhận tài sản là nhà đất bạn đang ở.

Với trường hợp của bạn nếu gia đình khẳng định không ký vào các giấy tờ thế chấp đồng ý cho người anh rể dùng nhà đất để đảm bảo nghĩa vụ cho khoản vay của Ngân hàng thì có thể đi đến kết luận có sự giả mạo hồ sơ, giả mạo chữ ký. Theo Điều 117. Điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự quy định:“1. Giao dịch dân sự có hiệu lực khi có đủ các điều kiện sau đây: Mục đích và nội dung của giao dịch dân sự không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.”

Với khả năng này bạn cần khởi kiện yêu cầu hủy bỏ hiệu lực, tuyên bố hợp đồng thế chấp vô hiệu. Khi Hợp đồng thế chấp vô hiệu thì đồng nghĩa tài sản của gia đình bạn không đảm bảo khoản vay, không thể bị phát mại.

Trường hợp gia đình bạn bị lừa ký vào các giấy tờ trắng nội dung thì có cơ sở xác định bị lừa dối theo điều Lừa dối trong giao dịch dân sự là hành vi cố ý của một bên hoặc của người thứ ba nhằm làm cho bên kia hiểu sai lệch về chủ thể, tính chất của đối tượng hoặc nội dung của giao dịch dân sự nên đã xác lập giao dịch đó.” (Điều 127 Bộ luật dân sự năm 2015) theo đó sẽ không đảm bảo điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự đó là “Chủ thể tham gia giao dịch dân sự hoàn toàn tự nguyện”(điểm b khoản 1 điều 117 Bộ luật dân sự năm 2015).

Bạn sẽ khởi kiện yêu cầu tuyên tố giao dịch thế chấp vô hiệu căn cứ theo Điều 127 “Khi một bên tham gia giao dịch dân sự do bị lừa dối hoặc bị đe dọa, cưỡng ép thì có quyền yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự đó là vô hiệu”.

Trường hợp nếu ý chí của gia đình đã đồng ý cho anh rể mang sổ đổ đi thế chấp thể hiện qua việc ký giấy tờ thì việc kiện hủy hợp đồng thế chấp là không có căn cứ. Tuy nhiên bạn có thể buộc Ngân hàng, cơ quan thi hành án, đơn vị bán đấu giá phải thông báo, thông tin cho bạn biết các hoạt động của họ liên quan đến tài sản của gia đình bạn. Do theo quy định của hoạt động Ngân hàng, Luật thi hành án, hoạt động bán đấu giá gia đình bạn đều có quyền ưu tiên được thanh toán, quyền mua lại tài sản. Việc các cơ quan không thông báo, không cho bạn biết các hoạt động liên quan đến tài sản của gia đình bạn là hoạt động xâm phạm nghiêm trọng quyền, lợi ích hợp pháp của bạn. Tôi đề xuất giải pháp bạn hãy khiếu nại, khởi kiện hành vi vi phạm của các cơ quan trên để giải quyết một phần quyền lợi ích hợp pháp của mình.

Mong rằng với tư vấn của tôi gia đình bạn có hướng xử lý vụ việc, đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của mình.

Xin cảm ơn luật sư!

Ngọc Hân (thực hiện)