Sóc Trăng:

Chính quyền mượn đất của dân rồi tìm mọi cách để …lấy luôn

(Dân trí) - UBND xã Thiện Mỹ làm giấy mượn đất của ông Nguyễn Công Khanh (huyện Châu Thành, Sóc Trăng) để làm chợ nhưng sau đó chỉ làm một phần, phần còn lại bỏ hoang hoặc chia chác cho nhiều người khác, trong đó có cán bộ của địa phương.

Theo trình bày của ông Nguyễn Côɮg Khanh (ngụ tại ấp An Tập, xã Thiện Mỹ, huyện Mỹ Tú, nay là huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng): Cha mẹ ông có phần đất khoảng 7.000m2 tọa lạc tại ấp An Tập, xã Thiện Mỹ, sử dụng từ năm 1945 cho đến ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng. Sau đó, cha mẹ ôngȠgiao phần đất trên cho ông quản lý, sử dụng. Ngày 4/2/1990, UBND xã Thiện Mỹ làm giấy mượn gia đình ông toàn bộ phần đất nói trên để làm chợ nhưng sau đó xã lấy luôn và chia cấp cho nhiều người khác, trong đó có cả cán bộ địa phương.

Theo giấy mượn đất của UBND xã Thiện Mỹ, ghi rõ: “Chấp hành lệnh của UBND huyện Mỹ Tú về việc giải tỏa khu vực nhà ở cặp mé sông. UBND xã Thiện Mỹ có mời ông Khanh đến để trao đổi và mượn tạm miếng đất để đưa tất cả hộ mua bán vô trong khu chợ đã được qui hoạch. Sau khi qui hoạch xong chúng tôi sẽ giải quyết trực tiếp với ông Khanh”. Giấy mượn này do Chủ tịch UBND xã Nguyễn Văn Tượng ký tên, đóng dấu đỏ, nay gia đìɮh ông Khanh vẫn còn giữ bản gốc.

Trên phần đất xã làm giấy mượn, gia đình ông Khanh đã trồng một số cây ăn trái, hoa màu như dừa (300 cây), míɡ (3.000 m2) đang cho hoa lợi, UBND xã trả một triệu đồng cho thiệt hại về hoa màu, cây cối. Thế rồi, xây nhà lồng chợ và phân lô phố chợ xong, UBND xã không tính đến quyền lợi của ông Khanh. Ông Khanh làm đơn đòi đất. UBND xã hứa cấp lại cho ông hai nềɮ thổ cư trên đất mượn và cấp cho ông 2.000m2 đất ruộng để ông sản xuất. Việc hứa này cũng thể hiện bằng văn bản, có đóng dấu đỏ, gia đình ông Khanh vẫn còn giữ. Vì lợi ích chung, ông Khanh đồng ý nhưng rồi lời hứa gió bay. Ông Khanh khiếu nại.

Ông Khanh trên phần đất của mình nay bị bỏ hoang.
Ông Khanh trên phần đất của mình nay bị bỏ hoang.

Nhận đơn khiếu nại của ông Khanh, UBND xã Thiện Mỹ ban hành Quyết định số 07/QĐ.UBX.93 ngày 22/10/1993 với nội dung “bác đơn khiếu nại xin lại đất của ông Nguyễn Công Khanh”. Ông Khanh khiếu nại lên trên, ngày 18/3/1994, UBND huyện Mỹ Tú ra Quyết định số 103/QĐ.UBH.94 “Công nhận Quyết định số 07/QĐ.UBX.93 của UBND xã Thiện Mỹ”. Sau đó, UBND tỉnh Sóc Trăng “chuẩn y” Quyết định của UBND huyện Mỹ Tú.

Quyết định của UBND tỉnh Sóc Trăng còn cho rằng, phần đất 7.000m2 có nguồn gốc của địa chủ và chế độ cũ đóng đồn, “UBND xã Thiện Mỹ đã mời ông Khanh đến thỏa thuận việc thu hồi”.

Những căn cứ bác đơn của ông Khanh đều là suy luận, trɯng lúc một căn cứ pháp lý cụ thể thì không có: Quyết định thu hồi đất hoặc văn bản tương tự. Vì thế ông Khanh không thể chấp hành. Cho đến nay, ông Khanh có giấy mượn đất của UBND xã và các biên bản chính quyền địa phương cam kết giải quyết quyền lợi ɣho ông, nhưng chưa thực hiện.

Một lần, UBND xã mời ông Khanh làm việc, cho rằng không còn đất ruộng để cấp 2.000 m2 như đã hứa, đề nghị ông nhận tiền, một mét vuông 300 đồng. Ông Khanh không đồng ý với giá rẻ mạt như thế.

Không dừng ở đó, ngày 16/4/1996, Chủ tịch UBND huyện Mỹ Tú ban ɨành Quyết định số 105/QĐ.HC.96 thu hồi thêm của ông Khanh 750m2 đất, kề khu đất 7.000m2 mượn. Số đất này cũng đền bù giá rẻ mạt và ông Khanh không đồng ý.

Một cán bộ địa chính xã giải thích, xã đã cấp cho ông Khanh một nền nhà hiện ông đang ở. Nhưng nhiều người địa phương khẳng định, căn nhà gia đình ông Khanh đang ở không nằm trong phần đất 7.000m2 mượn, không phải do xã thực hiện lời hứa, ɭà gia đình ông Khanh đã ở đó từ năm 1970.

Chính quyền địa phương luôn cho rằng, quỹ đất công không còn nên không thể thực hiện lời hứa trả đấtȠcho ông Khanh. Thế nhưng, chính phần đất mượn 7.000m2,  làm chợ mới hết một phần, còn khoảng 3.000m2 bỏ hoang. Ông Khanh yêu cầu trả lại ông phần đất đang bỏ hoang.

Yêu cầu của ông Khanh chưa được đáp ứng thì ông Khanh phát hiện ông Đặng Hùng Dũng (Phó Chủ tịch HĐND huyện) khởi công cất nhà trên phần đất ấy. Qua tìm hiểu được biết, ông Dũng được chíɮh quyền cấp cho 56m2. Ông Khanh kiên quyết ngăn cản. Việc cất nhà của ông Dũng phải đình lại đến nay. Điều đáng nói là chính quyền cho rằng do quỹ đất của địa phương không còn nên không có đất cho ông Khanh. Thế nhưng, hiện tại, khu đất 7.000m2 của ôngȠKhanh còn khoảng 3.000m2 chưa sử dụng, để cho cỏ mọc dày đặc.

Khi ông Khanh khiếu nại, UBND tỉnh Sóc Trăng đã thành lập tổ công tác xác minh lˠm rõ vụ việc, tổ này do ông Nguyễn Minh Tâm (Phó Chánh thanh tra nhà nước tỉnh) làm tổ trưởng. Thế nhưng, tổ công tác này lại có báo cáo hoàn toàn trái ngược nhau, gây bất bình trong dư luận nhân dân địa phương.

Cụ thể, tại báo cáo số 207/QĐTC-CTUBND do ông Nguyễn Minh Tâm - Phó Chánh thanh tra nhà nước tỉnh Sóc Trăng - ký ngày ngày 12/10/2009 kết luận: “Gia đình ông Khanh khai phá và canh táɣ (…). Năm 1990, xã Thiện Mỹ có mượn phần đất này của ông nhưng sau đó đã được giải quyết thống nhất tại biên bản ngày 4/4/1990 là đúng. Tuy nhiên, do điều kiện trước đây, địa phương chưa giao cấp đất cho gia đình ông Khanh mà qui đổi ra thành tiền; từ đó ông Khanh không đồng ý, có đơn khiếu nại”. Từ kết luận đó, văn bản nêu trên “kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng ban hành văn bản thu hồi và hủy bỏ Quyết định số 66/QĐ.GQKT.01 ngày 20/6/2001 của Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng về việc giải quyết khiếu nại của ông Nguyễn Công Khanh. Đồng thời có văn bản chỉ đạo Chủ tịch UBND huyện Châu Thành ban hành văn bản thu hồi Quyết định số 103/QĐ.HC.UBH.94 ngày 18/3/1994 của Chủ tịch ɕBND huyện Mỹ Tú và chỉ đạo UBND xã Thiện Mỹ thu hồi quyết định số 07/QĐ.UBX.93 ngày 22/10/1993 của UBND xã Thiện Mỹ; UBND huyện Châu Thành tìm quỹ đất giao cho hộ ông Nguyễn Công Khanh 1,5 nền đất ở và 2 công (2.000m2) đất ruộng”.

Tuy nhiên, chỉ sau đó hơn 3 tháng, ngày 27/1/2010, ông Nguyễn Minh Tâm (Phó Chánh thanh tra nhà nước tỉnh Sóc Trăng) lại ký báo cáo số 14/BC-TCT với kết luận ngượcȠlại, từ đó “kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng ban hành văn bản trả lời cho ông Nguyễn Công Khanh theo hướng khẳng định Quyết định số 66/QĐ.GQKT.01 ngày 20/6/2001 của Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng về việc giải quyết khiếu nại của ông Nguyễn Công Khaɮh là đúng qui định của pháp luật; giữ nguyên hướng giải quyết tại Quyết định số 66/QĐ.GQKT.01 ngày 20/6/2001 của Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng; đồng thời yêu cầu ông Nguyễn Công Khanh chấp hành và chấm dứt khiếu nại”.

Dư luận đặt câu hỏi, vì sao cùng một tổ công tác nhưng lại có hai báo cáo trái ngược nhau, có phải tổ này đã “bị vẽ đường” để hợp pháp hóa việc làm sai của chính quyền?.<ȯp>

Qua tìm hiểu của chúng tôi, ngày 22/12/2010, UBND xã Thiện Mỹ đã tiến hành cưỡng chế đối với ông Nguyễn Công Khanh về hành vi “lấn chiếm đất người kháɣ” (nhưng thực chất là đất của ông Khanh do xã mượn trước đây, nay đã cấp cho ông Lưu Đức Việt). Tham gia lực lượng cưỡng chế có nhiều thành phần của xã và huyện, trong đó đông nhất là lực lượng công an huyện Châu Thành với trang bị đầy đủ công cụ hỗ trợ, súng ống tổ chức ngăn chặn gia đình ông Khanh để lực lượng dân phòng địa phương tháo dỡ căn nhà lá do ông Khanh dựng lên.

Nhiều người dân cóȠmặt tại buổi cưỡng chế bức xúc. Họ cho rằng, đất mượn của ông Khanh, chưa giải quyết quyền lợi thỏa đáng cho gia đình ông đã đem phân lô cấp, chia chác cho cán bộ xã, thử hỏi làm sao ông Khanh không khiếu nại gay gắt. Cưỡng chế xong, những ngày giữa thˡng 2/2011, UBND huyện Châu Thành và Công an huyện Châu Thành liên tục mời ông Khanh và những người thân trong gia đình ông Khanh lên trụ sở cơ quan này làm việc mà theo ông Khanh chủ yếu là áp đặt và có biểu hiện “chụp mũ” cho ông và gia đình là gây rốɩ trật tự công cộng.

Để giải quyết thực tế đã đặt ra, chính quyền địa phương cần thương lượng và ban hành các “quyết định thu hồi đất” cũng nhưȠ“bồi thường thiệt hại về đất bị thu hồi” đối với gia đình ông Khanh theo quy định của Luật Đất đai hiện hành, chứ không thể hành xử theo kiểu “xã mượn đất rồi lấy luôn” như phản ánh, làm ảnh hưởng đến uy tín chung của cả chính quyền địa phương. ȼ/p>

Nhiều người dân cho biết, ông Trần Văn Đắc (nguyên Chủ tịch UBND xã Thiện Mỹ, nguyên Bí thư Đảng ủy xã Thiện Mỹ) vừa bán 3 lô đất trên phần đất mà ônɧ Khanh đang đòi lại với giá trên 400 triệu đồng/nền.

Đem thông tin này hỏi cán bộ xã Thiện Mỹ thì cán bộ này cho biết đúng là ông Đắc bán 3 lô nhưng chỉ có 1 lô do ông mua của xã lúc còn công tác tại xã, 2 lô khác ông mua lại của người khác, trong đó có một người là em rể của ông.

Tháng 11/2013, Văn phòng UBND tỉnh Sóc Trăng có thông báo kết luận của Chủ tịch UBND tỉnh tại buổi tiếp công dân (trong đó có ông Khanh) rằng UBND tỉnh chấm dứt thụ lý, giải quyết ɫhiếu nại của ông Khanh.

Ông Nguyễn Hùng Anh - Phó chánh Thanh tra tỉnh Sóc Trăng- cho rằng, ông Khanh đã nhận 1 triệu đồng, còn nền nhà ông Khaɮh đang ở lẽ ra ông phải trả lại cho Nhà nước thì được bồi hoàn đất cho ông tại chỗ cũ, như vậy coi như quyết định 07 của UBND xã Thiện Mỹ đã được thực hiện, còn việc tính giá trị 2 công đất thế nào thì Thanh tra tỉnh không biết vì UBND huyện Châu ThànhȠthực hiện việc này.

Còn ông Lê Hữu Nhân - Quyền Chánh Thanh tra huyện Châu Thành - cho biết, UBND huyện đã tính giá trị bồi hoàn cho ông KhanhȠtheo tinh thần Quyết định 66 của UBND tỉnh Sóc Trăng. Cụ thể, 2 công đất ruộng được bồi hoàn tổng cộng 5 triệu đồng (2.500 đồng/m2), nhưng ông Khanh chưa đồng ý nhận. Ngoài ra UBND huyện cũng chi tiền trả ông Khanh phần đất 750m2 thu hồi năm 1996 với số tiền 420.000 đồng, ông Khanh cũng không đồng ý nhận.

Trao đổi với PV, ông Khanh nói: “Tôi cho xã mượn đất có giấy tờ đàng hoàng, hiện nay tôiȠcòn giữ bản chính đóng dấu đỏ, vậy mà bây giờ chính quyền nói ngược khiến tôi thất vọng rất nhiều vào tính trung thực của cán bộ. Thậm chí, chính quyền hứa những gì với tôi lúc mượn đất cũng được thể hiện trong biên bản. Bây giờ, tôi chỉ yêu cầu làm đúɮg như đã hứa là được chứ tôi không đòi hỏi gì hơn. Bây giờ nhà nước trả tôi chỉ có mấy triệu đồng thì làm sao gia đình tôi sinh sống được?”.

Cɩng theo ông Nguyễn Công Khanh, phần đất của ông do chính quyền mượn không trả hiện nay còn bỏ trống rất nhiều, một số diện tích đã được cấp cho cán bộ và người dân; trong khi đó, gia đình ông yêu cầu trả lại hoặc cấp cho gia đình một số đất để sinh sốnɧ thì bị từ chối. “Đất tôi xã lấy chia chác cho nhau, còn tôi là người có công khai phá mảnh đất từ lúc tóc còn đen nay đã bạc trắng lại bị cưỡng chế, thật là bất công”- ông Khánh bức xúc.

Thiết nghĩ, mượn đất của dân thì phải trả, không thể lấy đất của ông Khanh một cách vô lý như thế, nhất là khi đất mượn từ năm 1990 cho đến nay vẫn bỏ hoang trong khi gia đình ông không có đất sản xuất. Đề ngɨị các ngành chức năng tỉnh Sóc Trăng sớm làm rõ vụ việc trên, trả lại công bằng cho người dân.

Bạch Dương - Huỳnh Hải

      &nbɳp;                                          &ɮbsp;