Cân rác tính tiền và những băn khoăn, trăn trở của người dân
(Dân trí) - Vứt rác bừa bãi để trốn tính phí hay vứt rác trộm sang nhà hàng xóm là những vấn đề khiến nhiều người băn khoăn trước chủ trương "cân rác tính tiền" của UBND TPHCM.
Theo Quyết định số 67/2025/QĐ-UBND của UBND TPHCM, các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, dịch vụ, hộ gia đình và cá nhân sẽ phải chi trả chi phí thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt dựa trên khối lượng hoặc thể tích rác thải phát sinh hàng tháng. Tuy nhiên, quyết định trên vấp phải nhiều ý kiến trái chiều từ người dân.
Bên cạnh những ý kiến ủng hộ, nhiều người dân cũng bày tỏ sự không đồng tình và nghi ngờ về tính khả thi của chủ trương này.

Xe gom rác xếp hàng dài tại khu vực huyện Hóc Môn, TPHCM (Ảnh: An Huy).
Gian nan "cuộc chiến" đổ rác
Theo luồng quan điểm phản đối, nhiều độc giả chỉ ra những bất cập có thể xuất hiện nếu chính sách trên đi vào cuộc sống. Anh Nguyễn Văn Tài nêu vấn đề: "Bạn tin rằng chỉ vài hôm nữa, rác thải sẽ bị vứt đầy đường không? Tính phí cân rác như vậy, những người không có tiền sẽ gói lại và vứt trộm ra đường vào những thời điểm không ai có thể theo dõi, giám sát".
Với độc giả Vu Hung, người này băn khoăn chính sách của thành phố có thể sinh ra tình trạng "rác lậu trốn phí", tức tiện đường mang rác vứt bừa bãi, không ai quản lý. Điều này có thể dẫn tới gia tăng nhân lực, chi phí để có thể gom rác, dọn dẹp vệ sinh đường phố, gây lãng phí tiền của và nhân lực.
"Khó khả thi vì không phải nhà nào cũng có nhiều rác để cân, chưa kể những trường hợp gom rác nhà mình rồi vứt sang nhà hàng xóm thì cân như thế nào?", anh Chính Phan chỉ ra một vấn đề khác.
Có chung sự quan ngại, độc giả Phạm Ngọc Anh bình luận: "Nhà mình thường xuyên bị người khác đem rác vứt vào thùng của nhà vào đêm khuya, đặc biệt một số người chở cả đống rác vứt phía sau nhà vì sau nhà là ruộng và đất trống. Vậy khi đó cân rác và tính tiền như thế nào?".
"Nếu như vậy thì phải cử một người canh cổng nhà ngày đêm, không cho người khác vứt rác sang nhà mình. Nhà tôi mỗi ngày thải ra chỉ một túi rác nhỏ, nhưng trước cửa lúc nào cũng có 2 thùng rác đầy ắp. Nếu tôi không trả tiền, vậy công nhân sẽ không gom rác, đồng nghĩa tôi sẽ sống với đống rác đầy cổng hay sao?", anh Nguyễn Đức Tân đặt câu hỏi.
Với độc giả Ba Hung, anh cũng quan ngại về việc người dân có thể vứt rác bừa bãi thay vì cân rác và giao cho công nhân vệ sinh môi trường. Thậm chí, những người vô ý thức có thể vứt xuống kênh rạch hay các khu đất trống, như vậy không chỉ gây tốn kém nhân lực, tiền của để dọn dẹp mà còn gia tăng vấn nạn về việc ô nhiễm môi trường.

Nhân viên chở xe thu gom rác tại quận 3, TPHCM (Ảnh: An Huy).
Giải pháp nào vấn đề rác thải?
Từ những lo ngại điển hình như trên, nhiều độc giả đưa ra giải pháp để các cơ quan chức năng có thể hoàn thiện chủ trương và áp dụng hiệu quả vào thực tế. Độc giả Bùi Như Tuân gợi ý: "Đơn vị thu gom rác có thể phát cho người dân các túi đựng rác theo loại 3, 5 hay 10 kg. Hàng ngày, người dân đựng rác trong các túi đó bỏ vào xe rác, người thu gom chỉ thu rác đựng trong túi mà công ty giao, không cần phải đi cân. Mọi thứ cũng chỉ mang tính tương đối, không thể chính xác tuyệt đối được".
Tương tự, anh Chuc Huu viết: "Có thể học hỏi từ Hàn Quốc, họ bán túi đựng rác với giá tương ứng các loại rác thải theo quy định. Người dân phải dùng loại đó, nếu không sử dụng thì có thể bị xử phạt hoặc phải tự thu gom rác đi vứt. Nếu ở khu chung cư có thể không dùng túi, nhưng phải phân loại rác rồi đưa vào chỗ để rác của chung cư, tất nhiên phí quản lý vận hành chung cư sẽ bao gồm chi phí cho việc thu gom, phân loại rác".
"Việc tính tiền theo khối lượng thải ra cũng là hợp lý, tuy nhiên cần phải tính toán và từng bước chuyển đổi thì mới thực hiện được. Tôi mong muốn việc tính tiền cân rác phải được ghi nhận, xuất hóa đơn VAT đầy đủ để mọi thứ được chính xác, công khai và minh bạch", bạn đọc Luu Hai góp ý.
"Tôi ủng hộ, điều này sẽ buộc các gia đình giảm bớt việc mua hàng rong, hàng kém chất lượng, sinh ra nhiều rác thải trong gia đình. Cân rác vừa giúp tăng ý thức như vậy, vừa giảm lượng rác thải ra môi trường", độc giả Danh La bình luận.