"Ẩn khuất" vụ án tham ô tại Công ty Trường Xuân: TAND Cấp cao chốt lịch xử phúc thẩm

Theo thông tin mới nhất TAND cấp cao tại Hà Nội sẽ mở phiên tòa xét xử theo trình tự phúc thẩm vụ án Hoàng Văn Tuyển và các bị cáo khác phạm tội "Tham ô tài sản" và "che giấu tội phạm" tại trụ sở TAND tỉnh Nam Định vào sáng ngày 18/8/2016.

Như Dân Trí đã đăng tải nhiều bài viết về vụ án ông Hoàng Văn Tuyển (Sinh năm 1937) trú tại xã Giao Tiến, Giao Thủy, Nam Định - Giám đốc Công ty cổ phần CNTT Trường Xuân (Nam Định) cùng các thuộc cấp đã gửi đơn kêu cứu khi bị kết tội "Tham ô tài sản". Theo nội dung đơn kêu cứu, sự việc bắt đầu từ năm 2004 khi Công ty cổ phần Trường Xuân của ông Tuyển đang hoạt động thì có sự thỏa thuận với tập đoàn công nghiệp tàu thủy Việt Nam (Vinashin). Theo đó, Công ty cổ phần CNTT Trường Xuân được thành lập với số vốn điều lệ 20 tỷ gồm: Tập đoàn Vinashin góp vốn 51%, Công ty cổ phần Trường Xuân của ông Tuyển góp 39%, ông Nguyễn Văn Nội cổ đông góp 10% vốn điều lệ. Tuy nhiên trong số vốn điều lệ 51% của tập đoàn công nghiệp tàu thủy Việt Nam đã mặc nhiên coi 6 tỷ vốn góp là giá trị thương hiệu của Vinashin.

Theo đơn trình bày của ông Tuyển sau khi Công ty cổ phần CNTT Trường Xuân chính thức hoạt động một thời gian dài, tập đoàn Vinashin và ông Nguyễn Văn Nội vẫn chưa thực hiện việc góp vốn theo điều lệ, dẫn đến Công ty hoạt động hết sức khó khăn vì thiếu nguồn tài chính. Ông Tuyển đã phải tự "chèo chống" lo kinh tế để có thể duy trì hoạt động của Công ty và trả lương cho CNV.

Ông Tuyển trình bày ngoài bảo lãnh vay vốn của Vinashin, ông đã đưa toàn bộ tài sản hình thành từ vốn vay đầu tư xây dựng, tài sản của Công ty cổ phần CNTT Trường Xuân và của gia đình gồm nhà, đất đai, ô tô, xưởng ... để vay số tiền 15 tỷ từ VFC thực hiện đóng 16 xà lan đẩy 450 tấn cho Công ty TNHH Hoàng Lộc tại hợp đồng tín dụng số N07/136 ngày 02/7/2007. Nguồn vốn vay đã được chuyển về tài khoản của Công ty, khi sử dụng nguồn vốn vay này ông Tuyển và các thuộc cấp của Công ty đã bị cơ quan ANĐT Công an Nam Định khởi tố tội "Tham ô tài sản".

Vụ án "Tham ô" do cơ quan ANĐT Công an Nam Định điều tra từ tháng 6/2011; ngày 18/6/2012 Tòa án tỉnh Nam Định đã xử sơ thẩm, phạt bị cáo Hoàng Văn Tuyển 20 năm tù; Mai Thị Tâm, Đào Quang Huy, Nguyễn Văn Hương mỗi bị cáo 15 năm tù về tội "Tham ô" theo điều 278 BLHS.

Ngày 21/11/2012 Tòa phúc thẩm TAND tối cao tại Hà Nội đã xử hủy toàn bộ bản án sơ thẩm trả hồ sơ để Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Nam Định điều tra, xét xử lại do có những vi phạm nghiêm trọng về thủ tục tố tụng và thiếu nhiều chứng cứ chưa được làm rõ.

Từ tháng 01/2013 đến tháng 01/2014, cơ quan ANĐT Công an Nam Định đã điều tra lại vụ án. Sau đó VKSND tỉnh Nam Định tiếp tục có cáo trạng truy tố các bị cáo để đưa ra xét xử (trong cáo trạng có 2 bị cáo là Đào Quang Huy và Nguyễn Văn Hương được đổi tội danh từ "Tham ô tài sản" theo khoản 4 điều 278 BLHS sang tội "Che giấu tội phạm" theo khoản 2 điều 313 BLHS).

Ngày 30, 31/7/2014 TAND tỉnh Nam Định đã xử sơ thẩm lần 2, vẫn tuyên phạt bị cáo Hoàng Văn Tuyển 20 năm tù, Mai Thị Tâm 15 năm tù về tội "Tham ô" (khoản 4 điều 278 BLHS), bị cáo Đào Quang Huy và Nguyễn Văn Hương mỗi tù 3 năm tù về tội "Che giấu tội phạm" (khoản 2 điều 313 BLHS).

Ngay sau khi bản án sơ thẩm lần 2 được tuyên, tất cả các bị cáo đều kháng cáo kêu oan. Văn phòng Luật sư Trí Việt đoàn Luật sư Hà Nội đã có văn bản kiến nghị đến Tòa án cấp phúc thẩm, VKSND cấp cao tại Hà Nội và Ban Nội chính Trung ương để xem xét lại vụ án trên vì có dấu hiệu oan sai.

Luật sư Trần Việt Hùng - Văn phòng Luật sư Trí Việt (đoàn Luật sư Hà Nội) cho rằng: Khi nghiên cứu hồ sơ vụ án và tham gia diễn biến xét xử tại phiên tòa, các luật sư thấy rằng sau khi điều tra lại và xét xử sơ thẩm lần 2 ngày 31/7/2014 các cơ quan tố tụng cấp sơ thẩm tiếp tục "trượt" sâu hơn theo vết xe đổ của bản án sơ thẩm lần trước; tiếp tục có những vi phạm nghiêm trọng hơn về tố tụng, bộc lộ nhiều mâu thuẫn hơn trong việc nhận định, đánh giá chứng cứ buộc tội các bị cáo.

Thứ nhất: Những vi phạm nghiêm trọng về tố tụng.

- Phiên tòa sơ thẩm lần 2 xử ngày 31/7/2014, Tòa án triệu tập một số thành phần có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan tham gia phiên tòa, nhưng trong bản án lại lập luận coi những thành phần này là nhân chứng của vụ án.

Việc Hội đồng xét xử sơ thẩm nhận định các pháp nhân là nhân chứng của vụ án là một sai sót rất nghiêm trọng. Từ nhận định sai lầm này dẫn đến làm mất quyền kháng cáo của các thành phần tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan như Công ty cho thuê tài chính, tổng Công ty công nghiệp Phà Rừng ... ;

- Việc Tòa án cấp sơ thẩm triệu tập nhân chứng đến Tòa, nhưng khi nhân chứng của vụ án trình bày thì lại bị chủ tọa phiên tòa cắt ngang không cho nói và cung cấp những chứng cứ liên quan đến vụ án khi thấy không có lợi cho việc buộc tội các bị cáo.

- Xem và sao chụp hồ sơ vụ án thấy nhiều "bút lục" bị tẩy xóa, xáo trộn, thậm chí một số tài liệu liên quan đến việc điều tra xác định chứng cứ đã bị bỏ ra ngoài hồ sơ.

Thứ hai: Thiếu các chứng cứ buộc tội:

- Công ty cổ phần CNTT Vinashin là cổ đông cam kết góp 10,2 tỷ chiếm 51% vốn điều lệ, nhưng đã không thực hiện nghiêm túc nghĩa vụ góp vốn. Từ khi thành lập đến năm 2007 chỉ góp được ...50 triệu đồng, chiếm 0,5% tổng vốn điều lệ của Công ty. Như vậy Công ty cổ phần CNTT Trường Xuân mặc nhiên không thể coi là một doanh nghiệp Nhà nước có vốn chi phối 51% trong khi cá nhân ông Hoàng Văn Tuyển đã đưa toàn bộ tài sản của Công ty, của gia đình để góp đủ vốn đăng ký 39%.

Một doanh nghiệp Nhà nước là tập đoàn công nghiệp tàu thủy Việt Nam (Vinashin) là cổ đông góp vốn nhưng không góp đủ vốn theo cam kết. Nhà nước không cấp vốn từ nguồn ngân sách thì việc xét xử các bị cáo về tội danh "tham ô" theo điều 278 của BLHS là không hợp lý.

- Từ năm 2004 đến các năm sau do các cổ đông không góp đủ vốn nên để duy trì hoạt động của Công ty, Ban Giám đốc Công ty đã phải huy động vốn vay từ bên ngoài để chi cho hoạt động văn phòng, chi lương, chi xây dựng nhà xưởng mặt bằng, các chi phí này là có thật, nhân chứng và chính những cổ đông trong Công ty đã có lời khai và cung cấp chứng cứ tài Tòa, nhưng các cơ quan tố tụng cấp sơ thẩm không xem xét đến.

Ông Nguyễn Văn Nội là cổ đông góp 10% vốn điều lệ - Là Phó giám đốc Công ty đã khai tại tòa là chính ông cũng đã phải đi vay tiền nhiều lần cho Công ty để duy trì hoạt động cho Công ty, khi Công ty rơi vào tình trạng thiếu vốn hoạt động.

- Tại tất cả các phiên tòa sơ thẩm, phúc thẩm đại diện của tập đoàn Vinashin, Công ty cổ phần công nghiệp Phà Rừng cũng thừa nhận họ chỉ góp được 50 triệu trong số 10,2 tỷ cam kết góp vốn.

- Mặt khác số tiền 4 tỷ các bị cáo bị quy kết là phạm tội "tham ô" nằm trong khoản vay 15 tỷ để đóng 16 xà lan đẩy cho Công ty TNHH Hoàng Lộc, tại hợp đồng tín dụng N07/136 vay của VFC, khoản tiền vay 15 tỷ đã được tất toán xong cho VFC từ tháng 12/2007 trước khi cơ quan điều tra khởi tố vụ án.

- Khi hủy án để điều tra lại, Hội đồng xét xử cấp phúc thẩm đã chỉ ra ít nhất 6 nội dung cần phải điều tra lại để làm rõ xem các bị cáo có phạm tội hay không, phạm tội gì, nhưng từ sau khi án bị hủy trả về cho VKSND tỉnh Nam Định đề điều tra lại thì sau này tất cả các nội dung yêu cầu điều tra lại cơ quan điều tra và VKSND tỉnh Nam Định không làm rõ được; Nói cách khác, cơ quan tố tụng cấp sơ thẩm không thu thập thêm được các chứng cứ mới để buộc tội các bị cáo phạm tội "tham ô"; Duy nhất cơ quan điều tra và VKSND tỉnh Nam Định đã đổi tội danh cho Đào Quang Huy và Nguyễn Văn Hương từ 15 năm tù về tội "tham ô" thành tội "che giấu tội phạm" và bị Tòa xử 3 năm tù giam. Bị cáo chính trong vụ án không đủ căn cứ để xử về tội danh "tham ô" thì các bị cáo Đào Quang Huy, Nguyễn Văn Hương không thể phạm tội "che giấu tội phạm".

- Dấu hiệu oan còn thể hiện rất rõ trong việc kết tội bị cáo Nguyễn Văn Hương về tội "che giấu tội phạm". Ngay trong kết luận điều tra ngày 28/02/2012 và kết luận điều tra ngày 07/01/2014 do ông Trần Quốc Toán trưởng phòng an ninh điều tra Công an Nam Định ký đã có nhận định về bị cáo Nguyễn Văn Hương như sau: "Bị cáo tự nguyện nộp các tài liệu chứng cứ giúp cơ quan điều tra có căn cứ khởi tố vụ án ..." hoặc "Bị cáo tự nguyện khai báo, tích cực hợp tác với cơ quan điều tra ...". Bản kết luận điều tra nhận xét và đánh giá về hành vi của Nguyễn Văn Hương như thế nhưng rồi vẫn quy chụp và buộc bị cáo phạm tội "che giấu tội phạm", Tòa cũng xử về tội "che giấu tội phạm" là một nghịch lý không thể chấp nhận được.

Thứ ba: Có dấu hiệu lạm quyền và làm trái pháp luật của một số người tiến hành tố tụng trong vụ án:

- Cảng cá Thịnh Lâm có diện tích khoảng 10.000m² tại Giao Thịnh - Giao Thịnh - Nam Định được UBND tỉnh Nam Định giao cho Công ty cổ phần Trường Xuân thuê 30 năm khai thác sử dụng. Khi thành lập Công ty cổ phần CNTT Trường Xuân, ông Hoàng Văn Tuyển và các thành viên của Công ty cổ phần Trường Xuân đã nhập tài sản này thành phần giá trị vốn góp (39%) vào Công ty cổ phần CNTT Trường Xuân. Đến thời điểm cơ quan điều tra khởi tố vụ án, cảng cá Thịnh Lâm là tài sản thuộc Công ty cổ phần CNTT Trường Xuân đang được thế chấp tại Công ty cho thuê tài chính (VFC) để đảm bảo cho một món vay của Công ty. Trong quá trình điều tra các điều tra viên đã "đạo diễn" để ông Hoàng Văn Tuyển bán tài sản này giá 3,5 tỷ (ông Tuyển đã khai rất rõ trong biên bản phiên tòa ngày 31/7/2014).

Từ sau ngày 31/7/2014 ông Hoàng Văn Tuyển đã làm nhiều đơn kêu cứu đến TAND tối cao, VKSND tối cao và các cơ quan bảo vệ pháp luật mong được xem xét lại vụ án trên. Trong khi chờ đợi xét xử phúc thẩm, do tuổi tác và bệnh tật ngày 01/8/2016 ông Hoàng Văn Tuyển đã qua đời tại nhà riêng tại Giao Tiến, Giao Thủy. Như vậy trong phiên tòa phúc thẩm ngày 18/8/2016 ông Hoàng Văn Tuyển không còn có cơ hội được trình bày các đề nghị của mình trước Tòa án cấp phúc thẩm.

Dân trí sẽ tiếp tục thông tin diễn biến vụ án đến bạn đọc.

Anh Thế