"Không có người dân Lào giúp đỡ, Đội quy tập khó hoàn thành nhiệm vụ"!
(Dân trí) - "Chúng tôi luôn nhận được sự yêu mến, giúp đỡ hết mình từ chính quyền và nhân dân các bộ tộc Lào. Nếu không có sự giúp đỡ đó, chúng tôi khó hoàn thành nhiệm vụ", Thượng tá Nguyễn Văn Nam, nói.
Sự hy sinh vẻ vang
Trong buổi lễ an táng hài cốt quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trên đất Lào, ông Khăm Xẻng Ma Ni Vông - Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban công tác đặc biệt tỉnh Xiêng Khoảng (CHDCND Lào) đã rất xúc động: "Có thể nói, trên mọi miền đất nước Lào chúng tôi, không có bờ sông con suối nào, không có hẻm núi cao, rừng sâu nào không có dấu chân, giọt mồ hôi và máu của chiến sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam".
Ông Khăm Xẻng Ma Ni Vông tâm sự thêm: "Sự hy sinh của các chiến sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam cho nền độc lập, tự do của đất nước Lào, đối với hạnh phúc của nhân dân Lào đầy cao cả và tràn đầy vẻ vang, không có gì so sánh được".
Tâm sự đầy xúc động, thấm đẫm sự biết ơn của lãnh đạo tỉnh Xiêng Khoảng cũng là tiếng lòng của nhân dân các bộ tộc Lào trước sự hy sinh của quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam đã ngã xuống vì nghĩa vụ quốc tế cao cả.
Trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, hàng vạn người con Việt Nam đã có mặt trên nước bạn Lào, kề vai, sát cánh đánh đuổi kẻ thù chung. Biết bao người con ưu tú đã mãi mãi nằm lại nơi rừng sâu núi thẳm, dùng máu tô thắm tình láng giềng đoàn kết, hữu nghị giữa hai nước Việt Nam - Lào.
Đội quy tập, Bộ Chỉ huy Quân sự (CHQS) tỉnh Nghệ An thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, cất bốc các hài cốt liệt sĩ hy sinh tại 3 tỉnh Viêng Chăn, Xiêng Khoảng và Xây Xổm Bun.
Đến nay, hơn 12.300 hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trên đất bạn Lào được tìm kiếm, quy tập và đưa về nước an táng.
Trong đợt quy tập mùa khô 2020-2021, dù đối mặt với nhiều khó khăn, thiếu thốn, nhất trong là trong bối cảnh dịch Covid-19 hoành hành, Đội đã quy tập, cất bốc và đưa về nước 95 hài cốt liệt sĩ. Điều đặc biệt là trong đó có 9 hài cốt liệt sĩ đã xác định được tên tuổi, đơn vị, quê quán cụ thể, trong đó 8 liệt sĩ được an táng cùng một khu vực nghĩa trang.
Thượng tá Nguyễn Văn Nam - Đội trưởng Đội quy tập cho hay: "Thông tin này được ông Chò Và (SN 1973, trú bản Phèn Thùn, huyện Mường Khùn, tỉnh Xiêng Khoảng cung cấp. Ông Chò Và cho biết, trước đó đã được nghe bố mẹ nói núi Phủ Phả Đeng, bản Phèn Thùn có một nghĩa trang chôn cất bộ đội Việt Nam. Từ nguồn thông tin này, cùng với sự giúp đỡ của chính quyền và nhân dân các bộ tộc Lào, chúng tôi đã tìm kiếm và cất bốc, đưa các bác về quê hương".
Nhà nước và nhân dân bộ tộc Lào luôn đồng hành
Nói về tình cảm của Đảng, Nhà nước và nhân dân các bộ tộc Lào, Đại tá Nguyễn Ngọc Hà - Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh Nghệ An luôn dành những điều tốt đẹp nhất. Ông nhắc tới những cái tên đã quá đỗi quen thuộc với cán bộ, chiến sĩ Đội quy tập như ông Phu Vông (bản Sầm Thông, huyện Long Chẹng, tỉnh Xiêng Khoảng), ông Phai Đa Giàng (bản Lạt Huồng, huyện Mường Pẹt, tỉnh Xiêng Khoảng).
Họ đã từng là lính Vàng Pao, nay là "tình nguyện viên" giúp Đội quy tập tìm kiếm hài cốt quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam. Và còn nhiều, rất nhiều người dân khác không thể nhớ hết mặt, hết tên đã đùm bọc, hỗ trợ và giúp đỡ "bộ đội con đi tìm bộ đội cha".
Mỗi năm, Đội quy tập có hơn 6 tháng ở bên nước bạn. Hiểu được những khó khăn, thiếu thốn của bộ đội Việt Nam, tại các huyện, chính quyền dành riêng một căn nhà để các tổ, các mũi tìm kiếm ăn ở. Trong rừng sâu hay ở các bản làng xa xôi, bà con các bộ tộc Lào sẵn sàng nhường nhà, nấu cơm cho cán bộ, chiến sĩ đội quy tập.
Trong từng đợt quy tập kéo dài đến nửa năm trời, chính quyền các địa phương Lào luôn cử lực lượng vũ trang tham gia cùng đoàn quy tập. Đặc biệt, trong đoàn không thiếu những người dân bản địa. Bằng trách nhiệm, sự nhiệt tình và hồn hậu, họ không quản ngại khó khăn vất vả, thậm chí là hiểm nguy để dẫn bộ đội Việt Nam vượt rừng cao, núi thẳm đi tìm đồng đội.
"Có thể nói rằng, trong chặng đường quy tập hài cốt liệt sĩ, Đội quy tập của Bộ CHQS tỉnh Nghệ An luôn được bà con nhân dân các bộ tộc Lào hết sức đùm bọc, giúp đỡ. Nếu không có sự hỗ trợ một cách nhiệt tình, đầy tình cảm quốc tế trong sáng và sự tri ân thì chúng tôi sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, cất bốc hài cốt liệt sĩ về quê hương", Đại tá Nguyễn Ngọc Hà chia sẻ.
Thượng tá Nguyễn Văn Nam vừa trải qua một cuộc phẫu thuật sỏi mật, sức khỏe chưa kịp hồi phục, chỉ nói thôi cũng khiến vết thương của ông đau nhức. Thế nhưng khi nhắc tới tình cảm của chính quyền và người dân các bộ tộc Lào trong quá trình tìm kiếm, cất bốc hài cốt liệt sĩ hy sinh trên đất nước bạn, ông luôn dành những lời tốt đẹp và trân trọng nhất.
"Người dân Lào rất trân trọng, rất tình cảm, rất thủy chung, rất biết ơn bộ đội Việt Nam. Bằng sự tri ân các chiến sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam đã ngã xuống trong sự nghiệp cách mạng chung, bà con không nề hà, câu nệ, luôn giúp đỡ chúng tôi hết sức, hết lòng", Thượng tá Nguyễn Văn Nam tâm sự.
Còn theo Thượng tá Hà Đức Hùng - Đội trưởng Đội tìm kiếm hài cốt liệt sĩ Bộ CHQS tỉnh Hà Tĩnh, quá trình tìm kiếm hài cốt liệt sĩ trên đất nước Lào cấp ủy, chính quyền địa phương thường xuyên giúp đỡ và phối hợp chặt chẽ. Ngoài ra, nhân dân các bộ tộc Lào tạo điều kiện giúp đỡ, cung cấp thông tin, dẫn đường và bảo vệ đội tìm kiếm.
"Nhờ sự phối hợp giúp đỡ của chính quyền và nhân dân nước bạn Lào, trong mùa khô năm 2020-2021 đơn vị đã tìm kiếm, quy tập được 11 hài cốt liệt sĩ ở 2 địa bàn là thủ đô Viêng Chăn và tỉnh Bô Ly Khăm Xay, vượt chỉ tiêu quân khu giao", Thượng tá Hà Đức Hùng nói.
Không chỉ thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm hài cốt liệt sĩ, cán bộ, chiến sĩ Đội quy tập luôn là lực lượng xung kích giúp bà con khắc phục hậu quả thiên tai, hướng dẫn người dân tăng gia sản xuất, phát triển kinh tế, khám, cấp thuốc chữa bệnh cho người dân nơi đóng, trú quân...
Luôn trân quý những tình cảm đặc biệt
Qua 2 năm tham gia công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ trên đất Lào, Thượng úy Trần Thanh Lâm - Đội tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ 584, Phòng Chính trị, Bộ CHQS tỉnh Quảng Trị luôn trân quý những tình cảm đặc biệt của lực lượng chức năng và nhân dân nước bạn Lào đối với Đội.
Theo Thượng úy Trần Thanh Lâm, thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ trên đất Lào, các thành viên trong Đội 584 luôn quyết tâm, phát huy tinh thần trách nhiệm cao nhất, với mong muốn tìm kiếm, quy tập hài cốt của liệt sĩ đưa về quê hương an táng.
Trong quá trình làm nhiệm vụ, các thành viên Đội 584 luôn nhận được sự giúp đỡ chí tình từ chính quyền địa phương, Ban chỉ đạo công tác đặc biệt và các cơ quan chức năng nước bạn Lào.
Khi nghe tin bộ đội Việt Nam sang tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, người dân nhiệt tình ủng hộ, chỉ dẫn thông tin. Bên cạnh đó, lực lượng chức năng nước bạn Lào còn nhường nơi làm việc, chỗ nghỉ cho thành viên trong Đội 584. Các cấp, ngành cũng tạo điều kiện tối đa giúp Đội quy tập hài cốt liệt sĩ tiếp cận người dân để nắm thông tin về hài cốt liệt sĩ.
"Những lúc anh em gặp khó khăn, lực lượng chức năng và người dân bạn động viên kịp thời, khi cần nhân lực và phương tiện các lực lượng chức năng nước bạn đều sẵn sàng giúp đỡ", Thượng úy Trần Thanh Lâm nói.
Từ năm 1993 đến nay, Quảng Trị đã tổ chức nhiều đợt đón nhận hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh tại Lào. Điều đó khẳng định trách nhiệm của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân 2 tỉnh Quảng Trị - Savannakhet (Lào) đối với những người con ưu tú của dân tộc Việt Nam đã hy sinh xương máu vì nền độc lập của dân tộc và sự nghiệp quốc tế cao cả.
Theo lãnh đạo UBND tỉnh, trong những năm qua, địa phương đã cùng nhân dân các bộ tộc Lào anh em triển khai công tác tìm kiếm và đã đưa được hàng nghìn hài cốt liệt sĩ về với Tổ quốc.
Những tháng đầu năm 2021, cán bộ chiến sĩ Đội quy tập hài cốt liệt sĩ 589, Bộ CHQS tỉnh Quảng Bình cũng đã không quản ngại khó khăn, gian khổ, cùng với sự giúp đỡ của ngành chức năng và nhân dân các bộ tộc Lào đã tìm kiếm và đưa được 16 hài cốt liệt sĩ từ Lào về yên nghỉ trong lòng đất mẹ.
Cũng chính tình cảm quốc tế trong sáng, nghĩa tình ấy, bồi đắp thêm sự tin yêu, quý trọng để người dân Lào không nề hà khó khăn, vất vả, sẵn sàng giúp đỡ bộ đội quy tập cả vật chất, tinh thần. Nhân dân các bộ tộc Lào chính là điểm tựa để Đội quy tập thu thập thông tin, tổ chức tìm kiếm, cất bốc hài cốt các liệt sĩ đang nằm lại trong rừng sâu, núi thẳm nước bạn.