Hơn 2.300 lao động nhận trợ cấp bảo hiểm tai nạn, bệnh nghề nghiệp

Trong năm 2021, BHXH Việt Nam chi trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp cho 2.378 người. Kết quả này thấp hơn so với năm 2020 do tình hình dịch Covid-19 làm giảm số người đi khám giám định…

BHXH Việt Nam vừa có báo cáo tình hình giải quyết chế độ cho người lao động bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp (TNLĐ, BNN) năm 2021. Theo đó, so với tình hình nhiều năm trước, công tác triển khai chính sách BHTN, BNN gặp ảnh hưởng một phần không nhỏ từ tác động của đại dịch Covid-19.

Chi 180 tỷ đồng giải quyết BHTN, BNN

Theo bà Bùi Thị Kim Loan, Phó trưởng Ban thực hiện chính sách Bảo hiểm xã hội (BHXH Việt Nam), trong năm 2021, ngành BHXH Việt Nam đã giải quyết hưởng mới trợ cấp TNLĐ, BNN hằng tháng đối với 2.378 người, giải quyết hưởng trợ cấp TNLĐ, BNN một lần đối với 4.737 người. Cụ thể, trung bình mỗi tháng, BHXH Việt Nam đã giải quyết đối với gần 200 người hưởng trợ cấp TNLĐ, BNN hằng tháng và giải quyết đối với gần 400 người hưởng trợ cấp TNLĐ, BNN một lần.

"Số người giải quyết hưởng trợ cấp TNLĐ, BNN trong năm 2021 có xu hướng giảm so với cùng kỳ năm 2020, cụ thể: Số người giải quyết hưởng mới trợ cấp TNLĐ, BNN hằng tháng giảm 11% và giải quyết hưởng trợ cấp TNLĐ, BNN một lần giảm 17%", bà Bùi Thị Kim Loan cho biết.

Lý giải về số người hưởng chế độ TNLĐ, BNN năm 2021 giảm so với cùng kỳ năm trước, theo Phó Ban thực hiện chính sách BHXH, một phần nguyên nhân do tình hình dịch Covid-19 làm giảm số người đi khám giám định tỷ lệ suy giảm khả năng lao động do TNLĐ, BNN.

Bên cạnh đó, số lượng các đơn vị ngừng hoạt động, cắt giảm số lượng nhân công do dịch bệnh Covid-19 cũng là nguyên nhân ảnh hưởng đến số người hưởng chế độ TNLĐ, BNN trong năm 2021.

Cũng trong năm 2021, BHXH Việt Nam đã chú trọng việc áp dụng công nghệ thông tin được đưa vào ứng dụng trong giải quyết hưởng chế độ TNLĐ, BNN. Theo đó, phần mềm Xét duyệt chính sách với trên 250 chức năng, liên thông dữ liệu với các phần mềm nghiệp vụ khác đáp ứng toàn bộ quy định của Luật An toàn, vệ sinh lao động và các văn bản hướng dẫn có liên quan.

Hệ thống giao dịch điện tử được quản lý tập trung, thống nhất đảm bảo việc giải quyết hưởng chế độ TNLĐ, BNN đối với người lao động được nhanh chóng, chính xác và kịp thời.

Về chi trả, đánh giá của BHXH Việt Nam cho thấy, công tác chi trả các chế độ TNLĐ, BNN được thực hiện kịp thời, theo đúng theo quy định của pháp luật. Đa dạng hóa các hình thức chi trả, đẩy mạnh việc chi trả qua phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt. Trước diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 vừa qua, việc chi trả qua tài khoản thẻ ATM đã giúp người hưởng hạn chế đi lại, tiếp xúc, bảo đảm được an toàn và giãn cách xã hội theo đúng chỉ đạo của Chính phủ.

Đặc biệt, công tác thông tin, tuyên truyền, giáo dục chính sách, pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động đã được các cấp, các ngành phổ biến kịp thời đến đơn vị sử dụng lao động và người lao động. Cơ quan BHXH tại địa phương luôn chủ động biên soạn tài liệu tuyên truyền đồng thời triển khai thực hiện phổ biến thông tin phù hợp đến các doanh nghiệp có nguy cơ cao về TNLĐ, BNN.

Tăng cường cơ chế giám sát chặt chẽ

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác triển khai chính sách BHTN, BNN cũng gặp nhiều khó khăn. Đánh giá của BHXH Việt Nam cho thấy: Do không có quy định cụ thể ràng buộc trách nhiệm của cơ quan quản lý chuyên ngành trong việc thanh tra, kiểm tra công tác điều tra, kết luận các vụ TNLĐ, BNN.

Hầu hết các trường hợp bất hợp lý được xem xét lại đều trên cơ sở ý kiến phản hồi từ cơ quan BHXH, người lao động hoặc cá nhân liên quan; đoàn điều tra TNLĐ không phải chịu bất kỳ một trách nhiệm pháp lý gì khi kết luận điều tra không đúng.

"Vì vậy, cần thiết phải xây dựng cơ chế kiểm tra, giám sát chặt chẽ kèm theo các chế tài nghiêm khắc (như trách nhiệm bồi thường cho đơn vị, quỹ BHXH trong trường hợp kết luận không đúng...) để đảm bảo việc tuân thủ pháp luật trong lĩnh vực này", bà Bùi Thị Kim Loan cho biết.

Về trách nhiệm của người sử dụng lao động, báo cáo của BHXH Việt Nam cũng nhận định, vẫn còn tình trạng người sử dụng lao động cố tình né tránh, chậm trễ trong việc lập hồ sơ đề nghị giải quyết chế độ TNLĐ đối với người lao động. Người sử dụng lao động chỉ lập hồ sơ giải quyết chế độ ốm đau do thủ tục đơn giản hơn. Khi người lao động khiếu nại thì mới đề nghị cơ quan BHXH hướng dẫn thủ tục để giải quyết chế độ TNLĐ.

Các đơn vị sử dụng lao động chưa quan tâm đến các chế độ về hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp; các hoạt động phòng ngừa, chia sẻ rủi ro về TNLĐ, BNN. Vì vậy, quyền lợi của người lao động chưa được đảm bảo.

Trong khi đó, thực trạng số lượng không nhỏ người lao động làm việc không theo hợp đồng lao động, bộ phận này phần lớn chưa được đào tạo nghề, nhất là chưa được huấn luyện, trang bị bảo hộ về an toàn, vệ sinh lao động, nguy cơ cao mất an toàn lao động.

Theo bà Bùi Thị Kim Loan, do số lao động này lại không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm TNLĐ, BNN nên khi xảy ra TNLĐ, BNN họ không được hưởng chế độ, dẫn đến gặp khó khăn trong chữa trị, không có nguồn thu nhập để duy trì ổn định cuộc sống, sinh hoạt bản thân.

"Người hưởng trợ cấp TNLĐ, BNN hàng tháng qua ATM chỉ tập trung ở khu vực đô thị, tại nông thôn, vùng sâu, vùng xa có hạ tầng cơ sở phục vụ chưa đáp ứng được nên số người hưởng qua tài khoản cá nhân còn thấp. Mặt khác, hiện nay chưa có cơ chế kiểm soát tình trạng của chủ thẻ ATM, dẫn đến cơ quan BHXH không có thông tin kịp thời khi người hưởng là chủ thẻ ATM từ trần, khó thu hồi tiền đã chi cho những tháng sau khi người hưởng từ trần", bà Bùi Thị Kim Loan cho biết.

Thực hiện: Phan Minh

Hình ảnh: Nhóm phóng viên