"Đảm bảo tốt hơn quyền lợi để giữ chân người lao động tham gia BHXH"

Dự thảo Luật Bảo hiểm Xã hội (sửa đổi) là nội dung được thảo luận, cho ý kiến tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 20/9.

Chính sách tốt để thu hút người lao động vào hệ thống an sinh 

Tại đây, Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung có phần giải trình, tiếp thu các ý kiến sau khi nghe báo cáo của Thường trực Ủy ban Xã hội liên quan dự thảo này. 

Theo Bộ trưởng Đào Ngọc Dung, một trong những nội dung quan trọng trong dự Luật Bảo hiểm Xã hội (sửa đổi) là về quy định rút bảo hiểm xã hội một lần. Về nội dung này, Chính phủ đề xuất hai phương án.

Phương án 1, quy định việc hưởng bảo hiểm xã hội một lần đối với hai nhóm người lao động khác nhau.

Nhóm thứ nhất là người lao động đã tham gia bảo hiểm xã hội trước khi Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi có hiệu lực, sau 12 tháng nghỉ việc, có nhu cầu thì được nhận bảo hiểm xã hội một lần.

Nhóm thứ hai là người lao động bắt đầu tham gia bảo hiểm xã hội từ ngày Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi có hiệu lực (dự kiến 1/7/2025) trở đi thì không được nhận bảo hiểm xã hội một lần.

Các trường hợp ngoại trừ vẫn được rút bảo hiểm là: người đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ năm đóng để hưởng lương hưu; người ra nước ngoài để định cư hoặc bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng theo quy định tại Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội hiện hành.

Phương án 2 được thiết kế: sau 12 tháng không thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, không tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện và có thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ 20 năm mà người lao động có yêu cầu thì được giải quyết một phần nhưng tối đa không quá 50% tổng thời gian đã đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất.

Thời gian đóng bảo hiểm xã hội còn lại được bảo lưu để người lao động tiếp tục tham gia và hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội.

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung phân tích, rút bảo hiểm xã hội một lần là vấn đề hệ trọng, chấm dứt ngay lập tức có thể gây dư luận xã hội, đặc biệt với người dân đang được hưởng quyền lợi theo Nghị quyết 93. 

Ông nhấn mạnh nguyên tắc, sửa luật để làm tốt hơn, đảm bảo tốt hơn quyền lợi cho người tham gia, từ đó thu hút, khuyến khích người lao động bước vào hệ thống an sinh, mở rộng diện bao phủ bảo hiểm xã hội.

Giảm mức hưởng khi rút bảo hiểm xã hội theo lộ trình

Thẩm tra nội dung trên, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, có ý kiến đề nghị kết hợp hai phương án thành một phương án thống nhất và nghiên cứu lộ trình giảm phần trăm mức hưởng khi nhận bảo hiểm xã hội một lần. 

"Việc này để vừa tuyên truyền, vừa áp dụng chính sách tín dụng ưu đãi để giữ chân người tham gia bảo hiểm xã hội. Nếu thực hiện ngay việc giảm mức hưởng xuống 50% sẽ có thể gây ra phản ứng chính sách", bà Thúy Anh nói. 

Cùng với đó, Thường trực Ủy ban Xã hội nhận định, đây là vấn đề phức tạp, nhạy cảm, có ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động và vấn đề an sinh xã hội lâu dài, tác động nhất định đến tâm lý xã hội, người lao động.

Do đó, cần phải tiếp tục đánh giá tác động, cân nhắc kỹ lưỡng, bao quát đối với nội dung sửa đổi, bổ sung quy định về hưởng bảo hiểm xã hội một lần, tham vấn công chúng rộng rãi hơn về các phương án dự kiến sửa đổi, bổ sung.

Tiếp thu ý kiến, Bộ trưởng LĐTB&XH Đào Ngọc Dung cho biết sẽ báo cáo lại với Chính phủ về đề xuất gộp hai phương án làm một, nhưng vẫn đảm bảo nguyên tắc khuyến khích người lao động bảo lưu quá trình tham gia BHXH.