Tàu vỏ thép hư hỏng: Làm dối nhận tiền thật!

Theo báo cáo của Sở NN&PTNT gửi lên Tổng cục Thủy sản ngày 1/9, kết quả kiểm tra thực tế của 2 chuyên gia là PGS.TS Đặng Vũ Ngoạn và PGS.TS Hoàng Trọng Bá (TPHCM) cho thấy, việc các tàu vỏ thép do Công ty Đại Nguyên Dương đóng bị gỉ sét nặng, nguyên nhân chính không phải do vật liệu đóng tàu mà do không có biện pháp bảo vệ tàu theo quy định. Cụ thể các khâu quan trọng như bảo vệ điện hóa và sơn phủ chưa đúng quy định cho tàu vỏ thép.

Về thành phần Mangan(Mn) thấp hơn QCVN 21:2010/BGTVT, ý kiến chuyên gia nhận định Mn không ảnh hưởng đáng kể đến độ ăn mòn với hàm lượng đó, có thể sửa chữa và sơn lại 4 tàu vỏ thép. Nhưng phải lập quy trình và thực hiện sơn lại vỏ tàu theo quy định; cùng với đó các chuyên gia đề nghị cần thiết kế lắp đặt hệ thống bảo vệ chủ động vỏ tàu bằng điện hóa cho vị trí tàu chìm dưới nước; cần phủ epoxy trên sàn tàu và các thiết bị trên boong tàu theo đúng quy định tàu biển; kiểm tra siêu âm toàn bộ, mài nhẵn, sơn phủ các mối hàn trên tàu…

PGS.TS Đặng Vũ Ngoạn, người có 39 năm trong lĩnh vực vật liệu kim loại và luyện kim nhận định: Vật liệu làm vỏ tàu của Công ty Đại Nguyên Dương là tấm thép chủng loại AB/A (độ dày 6 mm, 8mm, 10mm), có nguồn gốc Trung Quốc, thành phần hóa học Mangan (Mn) 0,53 – 0,57; dựa theo chứng thư giám định của Công ty Vinacontrol, hàm lượng Mn trên 4 tàu đều không đạt yêu cầu.

Tuy vậy, tham khảo các tài liệu trong và ngoài nước đều không đề cập đến vai trò chống ăn mòn của Mn trong thép cac bon thấp vì nó ảnh hưởng không đáng kể đến ăn mòn với hàm lượng đó trong thép; kết quả kiểm tra hiện trường cho thấy, thép đạt thành phần hóa học hay không đạt đều bị gỉ sét như nhau trên 4 con tàu do nhà máy đóng. Căn cứ vào tàu vỏ thép BĐ 99018TS của ngư dân Võ Tuân, khi đã đạt thành phần hóa học và cơ tính theo QCVN 21:2010, nhưng cũng bị gỉ sét.

Kết quả trên được Sở NN&PTNT tỉnh Bình Định gửi lên Tổng cục Thủy Sản và được lãnh đạo tổng cục đồng ý.

Liên quan đến vấn đề trên, ngày 8/9, Sở NN&PTNT đã triệu tập cuộc họp giữa các bên để đi đến thống nhất xây dựng phương án sửa chữa đối với 5 tàu vỏ thép bị hư hỏng, gỉ sét do Công ty Đại Nguyên Dương đóng.

Mặc dù đây là 2 chuyên gia được mời từ TPHCM, nhưng tại buổi làm việc sáng hôm qua vẫn có nhiều ý kiến chưa đồng thuận với kết quả kiểm tra thực tế của các chuyên gia. Bởi ngay trong báo cáo của họ cũng trích dẫn: “Do tài liệu cung cấp để giám định vật liệu làm vỏ tàu khi đóng còn ít, không có ảnh kim tương (ảnh tổ chức hiển vi) của các vật liệu, các quy trình hàn và sơn; vật liệu sơn chưa rõ thành phần nên không thể có cái nhìn toàn cảnh về vật liệu và công nghệ chế tạo vỏ tàu” - trích từ báo cáo của PGS.TS Đặng Vũ Ngoạn.

Trình bày điểm, ông Hà Ngọc Tân, Phó chủ tịch UBND huyện Phù Mỹ nói: “Trên đây là kết quả của cá nhân các chuyên gia, chưa có tính pháp lý. Chứ chiếu theo tính pháp lý, dựa theo QCVN 21:2010/BGTVT thì rõ ràng doanh nghiệp đóng tàu sai hoàn toàn. Do các ngư dân họ mệt lắm rồi nên đành chấp nhận. Chứ kiện ra tòa thì phải mất đến 1 năm thậm chí hơn, mất công mất việc ngư dân làm sao chịu nổi?”.

Trái lại với ý kiến của ông Tân, ông Phan Trọng Hổ, Giám đốc Sở NN&PTNT lại cho rằng, chuyên gia được mời về tư vấn là các nhà khoa học, được đơn vị nhà nước thống nhất và kết quả kiểm tra của họ đã được kiểm tra lại mới đi đến bước cuối cùng. Trước đó, sau khi có báo cáo của 2 chuyên gia, Sở NN&PTNT Bình Định đã trình lên Tổng cục Thủy sản để xin ý kiến và đã được lãnh đạo của Tổng cục Thủy sản đồng ý, giao cho Trung tâm đăng kiểm trả lời đề xuất của sở. Thế nên, kết quả kiểm tra thực thế của các chuyên gia đã có tính pháp lý rồi…

Về phía ngư dân, ông Nguyễn Văn Mạnh nói: “Hậu quả sau này thì tôi sẽ chịu, quay đi quẩn lại cuối cùng thì mọi chuyện cũng vậy, rồi đâu lại vào đó; thép Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc đều như nhau hết. Nói vậy thì chúng tôi hết đường, đành chấp chận thôi chứ còn đường nào khác được…”.

Ngư dân Mai Văn Chương nói: “Chúng tôi thống nhất để nhà máy khắc phục, sơn sửa nhưng phải có thời gian cụ thể không được dây dưa, kéo dài. Đồng thời nếu sửa chữa như các chuyên gia thì doanh nghiệp phải bồi thường tiền lỗ biển nằm bờ, chênh lệch giá thép. Còn nếu Công ty Đại Nguyên Dương vẫn cố tình kéo dài, làm ảnh hưởng đến việc đi biển thì tôi đề nghị phải tháo thép ra thay thế lại theo hợp đồng thép Hàn Quốc, Nhật Bản…”.

Ông Nguyễn Xuân Nguyên, Giám đốc Cty TNHH Đại Nguyên Dương cho biết, hoàn toàn thống nhất theo phương án khắc phục của các chuyên gia và cơ quan chức năng. Ông Nguyên hứa 3 ngày sẽ khắc phục xong 1 tàu, 15 ngày sẽ xong hết.

Kết luận buổi làm việc, về cơ bản các bên đã đồng ý thống nhất khắc phục thép theo ý kiến của chuyên gia được Tổng cục Thủy sản thông qua. Nhưng ngư dân vẫn nhắc đi nhắc lại việc sửa chữa phải đúng quy trình, quy chuẩn, không được làm theo kiểu "cho xong".

Việc khắc phục tàu của Cty Đại Nguyên Dương được Sở NN&PTNT “chốt” đến ngày 27/9. Ngoài ra đơn vị này cùng phối hợp với Ngân hàng BIDV xem xét để tính toán lại giá trị chênh lệch thép, tiền nằm bờ để bồi thường cho các ngư dân.

Doãn Công – Trung Thi