“Không để xảy ra sự cố môi trường đáng tiếc như Formosa”

Không cấp phép các dự án không đảm bảo về bảo vệ môi trường

Tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà cho biết ngành này đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức.

“Đó là vấn đề biến đổi khí hậu diễn ra nhanh hơn dự báo. Thiên tai, bão, lũ lụt, sạt lở xảy ra ở nhiều nơi, tác động lớn đến nhiều ngành kinh tế, đời sống người dân. Sự cố môi trường biển tại 4 tỉnh miền Trung vẫn đang để lại một số hậu quả. Môi trường sống đang phải chịu những áp lực không nhỏ do tác động tích lũy của quá trình tăng trưởng. Tình trạng lãng phí tài nguyên còn xảy ra ở nhiều địa phương”- ông Hà nói.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, Bộ trưởng Trần Hồng Hà thẳng thắn nhìn nhận những tồn tại, thách thức đang đặt ra trong công tác quản lý của ngành tài nguyên môi trường.

Đó là một số chính sách, pháp luật chưa theo kịp yêu cầu phát triển của thực tế, chưa có đột phá lớn để thúc đẩy giải phóng các nguồn lực khác như lao động, khoa học và các nguồn vốn cho phát triển. Nhiều vụ việc khiếu nại chưa được giải quyết dứt điểm, phát sinh điểm nóng, phức tạp.

Tình trạng khai thác khoáng sản, cát sỏi trái phép còn xảy ra ở một số nơi. An ninh nguồn nước đang là vấn đề hết sức quan trọng nhưng việc điều tra cơ bản tài nguyên nước toàn quốc, quy hoạch tài nguyên nước các lưu vực sông còn chậm.

Ô nhiễm môi trường vẫn diễn biến phức tạp do tác động tích lũy trong thời gian dài, trong khi công tác huy động nguồn lực xã hội trong giải quyết vấn đề môi trường chưa được triển khai thực hiện hiệu quả. Rác thải chưa trở thành tài nguyên, công nghiệp xử lý rác thải chưa phát triển.

“Tần suất xuất hiện các hiện tượng thời tiết cực đoan ngày càng nhiều, diễn biến khó lường trong khi mạng lưới cơ sở quan trắc, dự báo chưa hợp lý, trang thiết bị vẫn còn lạc hậu dẫn đến chất lượng dự báo xa, dự báo chính xác trong phạm vi hẹp còn hạn chế. Ứng phó với biến đổi khí hậu đòi hỏi đầu tư rất lớn nhưng nguồn kinh phí còn hạn chế, hoạt động điều phối các nguồn lực chưa hiệu quả”- ông Hà thẳng thắn.

Chính vì thế, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho rằng cần phải tập trung hoàn thành việc điều tra, quy hoạch tài nguyên nước; khai thác, sử dụng và bảo vệ tài nguyên nước trên lưu vực. Đặc biệt, giám sát chặt chẽ các hoạt động khai thác, sử dụng tài nguyên nước, xả nước thải vào nguồn nước, vận hành duy trì dòng chảy tối thiểu của các hồ chứa thủy điện bằng công nghệ tự động, trực tuyến…

“Phải thể hiện quan điểm chuyển từ bảo vệ môi trường cuối đường ống sang bảo vệ môi trường ở đầu đường ống. Kiên quyết loại trừ quan điểm sản xuất trước làm sạch sau. Tập trung quan trắc chất lượng môi trường vùng, khu vực tập trung nhiều nguồn thải, có nguồn thải lớn, khu vực nhạy cảm về môi trường. Kiên quyết không cấp phép các dự án không đảm bảo yêu cầu về bảo vệ môi trường”- ông Hà nhấn mạnh.

Không để xảy ra sự cố như Formosa

Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng khẳng định, phát triển nhanh mà không bền vững thì hậu quả rất lớn. Để phát triển nhanh phải đầu tư nhiều, tăng sản xuất kinh doanh, chính từ đó đặt ra vấn đề phải bảo vệ môi trường ở mức cao nhất.

Phó Thủ tướng yêu cầu ngành tài nguyên - môi trường đặc biệt lưu ý kiểm soát chặt chẽ các nguồn xả thải ra môi trường. “Không để xảy ra sự cố môi trường đáng tiếc như Formosa. Đồng thời nâng cao chất lượng đánh giá tác động môi trường bởi đây là vấn đề rất quan trọng. Việc đánh giá phải thực chất, phải có công cụ, có hỗ trợ từ các chuyên gia và phải làm trách nhiệm”- ông nói và đề nghị tổng điều tra, rà soát, phân loại, kiểm soát các nguồn gây ô nhiễm nhất là các nguồn thải ra sông, ra biển.

Đối với lĩnh vực đất đai, Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp với các bộ ngành, địa phương giải quyết hiệu quả các vụ khiếu kiện, tố cáo liên quan đến đất đai, nhất là những vụ khiếu kiện tố cáo đông người.

“Chúng ta thấy nhiều vụ án lớn đều liên quan đến đất đai, vì vậy công tác quản lý phải đặt ra yêu cầu chống lãng phí, nâng cao hiệu quả quản lý từ quy hoạch… Tập trung tháo gỡ thể chế về đất đai, tài nguyên môi trường càng là vấn đề quan trọng. Đồng thời rà soát các pháp luật có liên quan, kiến nghị Quốc hội, Chính phủ sửa đổi. Trong đó, liên quan đến vấn đề tích tụ đất đai cần nghiên cứu theo hướng tạo ra được môi trường huy động nguồn lực đầu tư, làm ăn lớn”-Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Nhắc lại diễn biến các đợt thiên tai, bão lũ vừa qua dưới tác động của biến đổi khí hậu, thiên tai ngày càng phức tạp, Phó Thủ tướng chỉ đạo ngành khí tượng thủy văn phải cố gắng hơn nữa để phục vụ yêu cầu ngày càng cao của xã hội, góp phần bảo vệ tính mạng và tài sản của nhân dân.

“Cần chỉ đạo tốt việc triển khai thực hiện đồng bộ và hiệu quả Chiến lược phát triển ngành khí tượng thủy văn đến năm 2020, Quy hoạch tổng thể mạng lưới quan trắc tài nguyên và môi trường quốc gia giai đoạn 2016 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030”- ông Dũng nói.

Thế Kha