Thổ Nhĩ Kỳ dập tắt đảo chính quân sự: Hơn 190 người chết, 1.500 người bị bắt

(Cập nhật theo giờ Việt Nam GMT+7) (Giờ Thổ Nhĩ Kỳ: GMT+2)

14h, Cuộc đảo chính quân sự kết thúc

Vào khoảng 5h30 sáng ngày 16/7 giờ địa phương, Thổ Nhĩ Kỹ đã dập tắt cuộc đảo chính quân sự.

Tướng Umit Dundar, quyền Tổng tham mưu trưởng quân đội, công bố thiệt hại về người: Hơn 190 người chết.

+ 41 cảnh sát

+ 2 binh sĩ

+ 47 dân thường

+ 104 "kẻ âm mưu đảo chính"

13h50, 90 người thiệt mạng

Thông tấn xã Thổ Nhĩ Kỳ Anadolu cho biết số người thiệt mạng đã tăng lên 90. Ngoài ra, 1.154 người khác đã bị thương.

12h57, giải cứu Tham mưu trưởng quân đội

Hãng tin AP cho biết, ít nhất 16 kẻ liên quan đến đảo chính đã bị tiêu diệt trong các cuộc đụng độ với cảnh sát ở Ankara. Ngoài ra, 250 người khác thuộc phe đảo chính cũng bị bắt giữ.

Reuters dẫn lời một quan chức cho biết, Tổng tham mưu trưởng quân đội Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar được cho là bị bắt cóc trước khi xảy ra âm mưu đảo chính đã được giải thoát. CNN-Turk đưa tin, ông Akar được giải cứu trong một chiến dịch được khởi động từ căn cứ không quân Akinci, phía tây bắc thủ đô Ankara. Tuy nhiên hiện chưa có thêm thông tin về vị tư lệnh này. Như vậy, ông Umit Dündar - người vừa được bổ nhiệm làm quyền tư lệnh các lực lượng vũ trang mới thay ông Akar - có thể sẽ từ bỏ chức vụ này chỉ chưa đầy 2 giờ đồng hồ.

12h40, Tổng thống Erdogan tuyên bố kết thúc cuộc binh biến

Tổng thống Tayyip Erdogan tuyên bố cuộc đảo chính nhằm lật đổ ông đã thất bại và hàng trăm người bị bắt. Chính phủ đã giành lại hoàn toàn việc kiểm soát đất nước.

12h30, hơn 1.500 người bị bắt

Reuters dẫn lời một quan chức cấp cao Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, lực lượng ủng hộ chính phủ dân sự của ông Erdogan hiện kiểm soát các trụ sở quân đội. Tuy nhiên, một nhóm nhỏ binh sĩ đảo chính tiếp tục giao tranh và giành kiểm soát một số trực thăng quân đội. Một quan chức khác cho biết, 29 đại tá và 5 tướng quân đội đã bị cách chức sau âm mưu đảo chính.

Theo cập nhật của Guardian, hiện giới chức Thổ Nhĩ Kỳ đã bắt được hơn 1.500 người liên quan đến đảo chính trên khắp cả nước.

12h20

Tuy nhiên, phe đảo chính chưa có ý định thoái lui. Trong một email của một nhóm nổi dậy tự xưng là phong trào "Hòa bình ở quê nhà" nói rằng nhóm này sẽ "chiến đấu tới cùng". Các tin tức cũng cho biết, những cuộc đụng độ giữa binh sĩ đảo chính với những người ủng hộ chính quyền Erdogan vẫn tiếp diễn ở nhiều nơi.

Về phần mình, giáo sỹ Fethullah Gulen, người bị Tổng thống Erdogan cáo buộc đứng sau âm mưu đảo chính, đã lên tiếng bác bỏ cáo buộc có liên quan, đồng thời lên án cuộc đảo chính.

11h50, nhiều binh sĩ đầu hàng ở Istanbul

Một đoạn video đăng tải trên kênh truyền hình Thổ Nhĩ Kỳ cho thấy hàng chục binh sĩ liên quan đến âm mưu đảo chính đã đầu hàng trên cầu Bosphorus tại Istanbul. Giới chức Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, đến nay đã có 754 binh sĩ phe đảo chính đã bị bắt giữ.

11h30, 336 người bị bắt

Bộ trưởng Tư pháp Thổ Nhĩ Kỳ Bekir Bozdag cho hay tổng cộng 336 người đã bị bắt trên khắp cả nước sau âm mưu đảo chính. Trong khi đó, Haberturk đưa tin rằng chỉ riêng tại thành phố Istanbul đã có hơn 600 người bị bắt.

11h15

Những hình ảnh từ Istanbul cho thấy, khoảng 60 đến 100 binh sĩ có vẻ như đã đầu hàng ở trên cầu Bosphorus. Những binh sĩ này được cho là đã tự đầu hàng cảnh sát.

11h, máy bay chiến đấu F16 ném bom gần dinh tổng thống, 5 người chết

Một máy bay chiến đấu F16 của phe đảo chính đã thả 2 quả bom gần dinh thự của tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, hãng thông tấn Daily Sabah đưa tin.

Đài NTV cho hay, một vụ đánh bom kép đã xảy ra tại dinh tổng thống ở Ankara. Một đoạn video đăng tải trên Twitter sau đó cho thấy khói dày đặc bốc lên từ khu vực này và nguồn tin ban đầu cho hay vụ tấn công khiến ít nhất 5 người thiệt mạng.

10h50

Tòa nhà quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục trở thành mục tiêu tấn công của các vụ đánh bom, một quan chức cho hay.

Tờ Telegraph dẫn lời một quan chức cấp cao Thổ Nhĩ Kỳ cho biết các vụ ném bom nhằm vào tòa nhà quốc hội vẫn tiếp diễn.

Trong khi đó, giới chức nước này đã cho đóng eo biển Bosphorus, cấm tất cả tàu thuyền lưu thông.

10h05

Theo tờ Telegraph, bạo lực tại Istanbul vẫn chưa chấm dứt. Chỉ ít phút trước một tiếng nổ lớn đã khiến thành phố này rung chuyển.

Trước đó, Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Binali Yildirim cho biết cho tới sáng sớm 16/7 theo giờ địa phương, các binh sỹ nổi loạn vẫn tiếp tục nã đạn từ trên trực thăng xuống đường phố Ankara dù các máy bay chiến đấu đã được lệnh xuất kích để tiêu diệt.

9h50, tướng quân đội đứng sau đảo chính thiệt mạng

Thông tin từ văn phòng công tố Thổ Nhĩ Kỳ cho biết ít nhất 60 người đã thiệt mạng trong âm mưu đảo chính.

Trong khi đó kênh CNN cho biết tình thế tại Thổ Nhĩ Kỳ vẫn chưa rõ ràng, khi cả phe đảo chính và chính quyền Tổng thống Erdogan đều tuyên bố chiến thắng.

Theo trang tin International Spectator, một vị tướng quân đội Thổ Nhĩ Kỳ đứng sau âm mứu đảo chính đã bị tiêu diệt.

Theo AFP, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan cho biết khách sạn tại Marmaris, tây nam Thổ Nhĩ Kỳ, nơi ông nghỉ trước khi đảo chính nổ ra, đã bị đánh bom khi ông rời đi.

9h45

Thủ tướng Yildirim cho biết, các máy bay của phe đảo chính vẫn đang tiếp tục nã pháo xuống 2 thành phố Ankara và Istanbul. Ông cũng cho biết thêm, các máy bay chiến đấu của chính phủ đã được lệnh cất cánh từ một căn cứ không quân ở Eskisehir, phía đông Ankara để sẵn sàng bắn rơi bất cứ máy bay quân sự nào liên quan đến âm mưu đảo chính.

9h40, 42 người chết

Đài NTV cho hay, đến nay đã có ít nhất 42 người thiệt mạng trong các vụ tấn công nhằm vào thủ đô Ankara, trong đó chủ yếu là dân thường.

9h30

Khi trời tờ mờ sáng, tòa nhà quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ được nhìn thấy bị hư hại sau các vụ đánh bom.

9h

Trong bài phát biểu tại Istanbul, Tổng thống Erdogan nói cuộc đảo chính là do Fethullah Gulen, một giáo sĩ Thổ Nhĩ Kỳ hiện đang sống tại Mỹ, chỉ đạo.

8h51

Thủ tướng Yildirim cho biết đến nay khoảng hơn 120 người liên quan đến âm mưu đảo chính đã bị bắt giữ. Ông cũng hối thúc những người ủng hộ chính phủ của Tổng thống Erdogan tiếp tục xuống đường phản đối đảo chính.

8h40

Kênh CNN Turk khẳng định 12 người đã thiệt mạng trong các vụ nổ tại trụ sở quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ.

8h30

Các binh sỹ quân đội dường như vẫn đang tiếp tục tìm cách kiểm soát các cơ quan truyền thông. Phóng viên của tờ Hurriyet đăng tải trên Twitter hình ảnh các đồng nghiệp bị binh sỹ dùng súng áp giải, bắt giơ tay lên sau gáy. Trong khi đó trụ sở đài CNN Turk tại Ankara cũng xuất hiện nhiều tiếng súng trong lúc phát sóng trực tiếp. Có thông tin nhiều người dân đã kéo tới đây để ngăn cản các binh sỹ.

Theo thông tin trên tài khoản Twitter của CNN Turk, vụ bắt giữ xảy ra tại văn phòng của họ tại Doğan Media Center, ở thủ đô Ankara.

8h20, nhận dạng thủ lĩnh đảo chính

Hãng thông tấn quốc gia Anadolu của Thổ Nhĩ Kỳ dẫn các nguồn tin quân sự khẳng định người cầm đầu cuộc đảo chính là đại tá quân đội Muharrem Kose. Ông Kose là người đứng đầu cơ quan cố vấn luật pháp của quân đội, và bị sa thải gần đây.

8h15, Tổng thống Erdogan cảnh báo trừng phạt

Phát biểu tại sân bay Ataturk sau khi hạ cánh, Tổng thống Erdogan khẳng định những kẻ thực hiện đảo chính sẽ bị trừng phạt thích đáng, bất kể địa vị nào.

Ông Erdogan nói thêm, âm mưu đảo chính do một nhóm nhỏ trong quân đội tiến hành và rằng đây sẽ là một lý do để làm trong sạch quân đội.

Cuộc đảo chính là hành động phản quốc và những kẻ chịu trách nhiệm sẽ phải trả giá đắt, ông Erdogan cảnh báo.

8h08

Một nhân chứng của Reuters cho biết một vụ nổ đã xảy ra tại sân bay Ataturk ở Istanbul, nơi máy bay của Tổng thống Erdogan hạ cánh.

7h58, Tổng thống Erdogan đến Istanbul

Reuters và một số nguồn tin dẫn lời một quan chức Thổ Nhĩ Kỳ nói rằng, máy bay chở Tổng thống Erdogan đã hạ cánh ở Istanbul. Cũng vào thời điểm này, ở trung tâm Istanbul xảy ra 2 vụ nổ lớn, hiện chưa có thông tin về thương vong.

7h44, 12 người bị thương trong tòa nhà quốc hội

Ít nhất 12 người bị thương sau vụ nổ bom tại trụ sở quốc hội, hãng tin Anadolu cho biết.

7h30

RT đưa tin, hãng thông tấn Anadolu cho biết 104 binh sĩ âm mưa đảo chính tại Istanbul đã được xác định, một vài người trong số đó đã bị bắt.

7h10

Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Binali Yildirim cho biết: "Tình hình về cơ bản đã có thể kiểm soát trở lại. Đài truyền hình quốc gia TRT cũng đã phát sóng trở lại nhưng một số nguồn tin nói rằng các nhân viên của đài đang bị bắt làm con tin.

7h, đánh bom rung chuyển tòa nhà quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ

Hãng tin AP cho hay, một quả bom được cho là đã được kích nổ nhằm vào trụ sở quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ ở Ankara. Hiện chưa rõ về thương vong sau vụ tấn công này, nhưng một người dân địa phương cho biết đã nghe thấy nhiều tiếng nổ rung chuyển các tòa nhà và thấy cột khói dày đặc bốc lên sau khi phát hiện một máy bay chiến đấu bay ở tầm thấp xung quanh khu vực này.

Trong khi đó, đài CNN đưa tin, một số cảnh sát và nhân viên trụ sở quốc hội đã bị thương sau vụ tấn công.

6h40, âm mưu đảo chính bị đẩy lùi

Người phát ngôn cơ quan tình báo quốc gia Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố âm mưu đảo chính đã bị đẩy lùi. Thống đốc Istanbul Vasip Shahin cũng tuyên bố về việc bắt giữ những đứng đầu âm mưu đảo chính."Những nỗ lực đảo chính quân sự đã kết thúc thất bại. Đã bắt đầu tạm giam và bắt bớ những kẻ tổ chức cuộc nổi loạn", ông Sahin tuyên bố trên sóng kênh truyền hình NTV.

6h35

Trang tin Anadolu cho biết, 4 binh sĩ trong đó có 1 sĩ quan cấp cao tham gia đảo chính đã bị bắt sau khi nỗ lực giành kiểm soát đài truyền hình quốc gia TRT. Trong khi đó, 3 binh sĩ khác cũng bị bắt khi tìm cách chiếm giữ dinh cơ của Tổng thống Erdogan.

5h59, 17 cảnh sát thiệt mạng

Một chiến đấu cơ F-16 thuộc lực lượng trung thành với chính phủ được cho là đã bắn rơi một trong các trực thăng quân đội trên bầu trời Ankara. Trực thăng này được cho là một chiếc Sikorsky.

Ngoài ra, ít nhất 17 sĩ quan cảnh sát đã thiệt mạng tại trụ sở Lực lượng đặc nhiệm Ankara, hãng tin Anadolu cho biết.

5h31, Phản ứng của quốc tế

Mỹ và EU kêu gọi các bên ở Thổ Nhĩ Kỳ "kiềm chế và tôn trọng thể chế dân chủ" và cho biết đang theo sát tình hình ở Thổ Nhĩ Kỳ.

Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov kêu gọi công dân ở Thổ Nhĩ Kỳ thận trọng không rời khỏi nhà và chờ đợi để làm rõ tình hình. "Chúng tôi hiểu rõ rằng để làm rõ các chi tiết của những gì đang diễn ra cần thận trọng đến mức tối đa", ông Lavrov nói. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói: "Nga mong muốn tình hình ở Thổ Nhĩ Kỳ sẽ được giải quyết nhanh chóng theo cách hợp pháp".

Quân đội Hy Lạp được đưa vào trạng thái sẵn sàng chiến đấu sau âm mưu đảo chính ở Thổ Nhĩ Kỳ. "Bộ trưởng Quốc phòng Panos Kammenos thông báo cho Thủ tướng Alexis Tsipras về tất cả các hành động của Bộ Quốc phòng và quân đội. Binh sĩ được lệnh sẵn sàng chiến đấu. Có lo ngại lớn về những gì đang xảy ra ở Thổ Nhĩ Kỳ", một nguồn tin cao cấp trong Bộ Quốc phòng Hy Lạp cho biết.

Tổng thống Iran Hassan Rouhani cũng triệu tập cuộc họp khẩn cấp của Hội đồng an ninh quốc gia để thảo luận về diễn biến ở Thổ Nhĩ Kỳ.

5h23

Thổ Nhĩ Kỳ hiện đang trong tình trạng hết sức hỗn loạn. Sân bay quốc tế taturk ở Istanbul tạm thời đóng cửa trong khi xe tăng đã được điều tới đây, truyền hình quốc gia Thổ Nhĩ Kỳ tạm ngừng phát sóng, chặn truy cập các mạng xã hội như Facebook, Twitter và Youtube . Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ cũng tuyên bố thiết quân luật và lệnh giới nghiêm tạm thời trên toàn lãnh thổ.

Trong khi đó, các phương tiện truyền thông đưa tin, ông Erdogan đang ở một nơi an toàn và có thể đã ra sân bay. Về phần mình, qua một thông điệp qua Skype, ông Erdogan kêu gọi người dân xuống đường phản đối âm mưu đảo chính được cho là có liên quan đến những người ủng hộ nhà truyền giáo đối lập Gulen sinh sống ở Mỹ. Thực tế, tại Istanbul, những người ủng hộ ông Erdogan đã xuống đường bắt đầu các cuộc biểu tình phản đối.

Binh sĩ ở Istanbul được cho là đã nổ súng vào đám đông biểu tình và có thương vong.

5h12

Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ hôm qua 15/7 tuyên bố đã giành chính quyền vào cuối ngày 15/7 theo giờ địa phương, tuy nhiên, Tổng thống Tayyip Erdogan nói rằng những nỗ lực nhằm lật đổ chính quyền này sẽ bị đánh bại. Thủ tướng Yildirim thì nói rằng "sẽ là sai lầm nếu gọi đó là một cuộc đảo chính," nhưng đã có một "nỗ lực bất hợp pháp" của "một bộ phận quân đội" nhằm chiếm quyền. Hiện tại các thông tin vẫn hết sức hỗn loạn.

5h05, nhiều vụ nổ lớn rung chuyển Ankara

Các phóng viên có mặt tại Ankara cho biết, máy bay quân sự đã bay ngang thủ đô Ankara, và họ nghe thấy tiếng súng và nhiều tiếng nổ lớn

Lực lượng an ninh đã chặn tất cả giao thông trên hai cây cầu Bosphorus và Fatih Sultan Mehmet, hai cây cầu chính bắc qua Eo biển Bosphorus ở Istanbul.

Hãng tin RT cho hay, nhiều xe tăng đã nã pháo và bao vây xung quanh tòa nhà quốc hội ở Ankara trong khi các trực thăng cũng bắn phá trụ sở cơ quan tình báo ở đây.

Minh Phương-An Bình-Thanh Tùng