Người bệnh “quẳng tiền” mua 12 – 14 triệu/chai nano vàng chữa ung thư

Mới thử trên động vật, người Việt đã vội rao bán dùng trên người

Chiều 12/7, chia sẻ với báo giới về việc sử dụng nano vàng trong điều trị ung thư đang được lan truyền trang mạng xã hội, PGS.TS Lê Văn Quảng, Phó Giám đốc Bệnh viện (BV) K Trung ương, khẳng định các nghiên cứu trên thế cho thấy hạt nano vàng chưa được chứng minh có tác dụng khi sử dụng riêng lẻ trong điều trị bệnh ung thư.

“Đặc biệt, các nghiên cứu mới dùng lại thực nghiệm trên động vật, chưa một phác đồ điều trị ung thư nào trên thế giới ứng dụng nano vàng”, PGS Quảng khẳng định.

TS.BS Đào Văn Tú, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu lâm sàng (Bệnh viện K) cho rằng, nhu cầu được sử dụng các phương pháp tiên tiến với người bệnh là hoàn toàn bình thường. Nhưng phương pháp đó đã thực sự được công nhận trên thế giới cũng như tại Việt Nam chưa, hiệu quả đến đâu, chi phí như thế nào cần phải đánh giá.

Như với hạt nano vàng trong điều trị ung thư, trên thế giới người ta nghiên cứu hướng tới gắn kháng thể vào hạt nano vàng để đi đến trúng đích tiêu diệt khối u. Tuy nhiên, tất cả hiện nay mới dừng lại thử nghiệm trên chuột, chưa từng triển khai nghiên cứu trên người, chưa có bất cứ phác đồ điều trị nào được đưa ra liên quan đến nano vàng.

Trong khi đó, hạt nano vàng chưa được chứng minh có tác dụng khi sử dụng một mình trong điều trị bệnh ung thư. Hạt vàng nano tự động sẽ không hấp thụ đặc hiệu vào khối u mà hấp thụ và tích lũy vào các cơ quan trong cơ thể, không rõ cơ chế bài tiết hạt nano vàng do đó việc tích lũy các hạt này sẽ gây độc tính tích lũy dần dần có thể nguy hiểm đến sức khỏe.

Hiệp hội thuốc và thực phẩm Hoa Kỳ FDA và Cơ quan Quản lý dược phẩm Châu Âu EMA chưa cho phép thử nghiệm nano vàng trên người bệnh ung thư. Tại Việt Nam hạt nano vàng chưa kết hợp với kháng thể đặc hiệu nào hướng tới tế bào ung thư và hoàn toàn chưa có tên trong phác đồ điều trị ung thư được Bộ Y tế cấp phép.

“Hạt nano vàng tại Việt Nam chưa được bất cứ cơ quan y tế nào cấp phép điều trị. Một số bệnh nhân quảng cáo uống hiệu quả, vậy đây đã thực sự là hạt nano vàng? Bệnh nhân đã được kiểm chứng hay chưa?”, TSTú đặt câu hỏi.

PGS Quảng cũng lo ngại, vì nghiên cứu trên chuột cho thấy khi uống nano vàng sẽ hấp thu vào cơ thể, vào tất cả các cơ quan trong cơ thể từ lách, gan… nhất là tăng độc tính trên gan. Việc nano vàng hấp thu vào mô, tế bào sẽ hoàn toàn có thể gây ra độc tính và độc tính này có thể gây chết người.

Bệnh nhân ung thư không nên dùng

TS.BS Phùng Thị Huyền, trưởng khoa Nội BV K cơ sở Quán Sứ cũng khuyến cáo bệnh nhân ung thư không nên điều trị bằng nano vàng. Bởi ngoài các nguy cơ độc tính, đến nay các hướng dẫn thực hành chính thống của Mỹ, Châu Âu đều không có danh mục nano vàng trong điều trị ung thư.

PGS Quảng khuyến cáo bệnh nhân ung thư phải đến cơ sở chuyên sâu lĩnh vực ung bướu khám, điều trị, không nghe truyền miệng bởi thực tế đã có rất nhiều phương pháp truyền miệng không được kiểm chứng khiến bệnh nhân theo đuổi điều trị, bỏ qua giai đoạn sớm trong điều trị ung thư.

Ông chia sẻ thêm, mỗi một phương pháp mới, một loại thuốc mới được đưa vào sử dụng đều phải được cấp phép sau quá trình thử nghiệm nghiêm ngặt trên động vật, trên người. Nano vàng chưa được kiểm chứng sử dụng trên người, mới đang sử dụng trên động vật nên chưa thể đưa ra được đánh giá về tác dụng, độc tính.

Hơn nữa, nano vàng không phải cứ vào cơ thể mà mang lại tác dụng, mà phải có phương pháp hỗ trợ làm nóng hạt nano vàng. Hiện cũng có những khác biệt về nghiên cứu nano vàng trên thế giới và nano vàng đang được quảng cáo tại Việt Nam. Thế giới gắn hạt nano vàng với kháng thể để chạy đến vị trí đích. Tại Việt Nam chỉ là hạt nano không gắn kháng thể. Để tác dụng, có hỗ trợ phương pháp khác làm nóng hạt mới diệt được tế bào, nếu không gắn kháng thể mà làm nóng lên, nano “chạy khắp người” không chừng ảnh hưởng, gây độc cho cả tế bào lành, có thể dẫn đến tử vong.

Thời gian qua, trên mạng xã hội Facebook có một số trang cá nhân lập ra với mục đích khuyến khích sử dụng và bán nano vàng. Theo những thông tin trang cá nhân này đăng tải thì các công trình nghiên cứu về nano vàng chữa ung thư ở nước ngoài rất thành công. Qua đó đã tạo lòng tin và được một số người mua nano vàng qua trang mạng. Sản phẩm này được quảng bá và rao bán với số tiền 12- 14 triệu đồng/chai.

Tuy nhiên việc nghiên cứu tác dụng trên tế bào ung thư bằng kháng thể đơn dòng gắn hạt nano vàng trên thế giới mới được thử nghiệm trong ống nghiệm và tiêm trên động vật, chưa có nghiên cứu trên người bệnh ung thư . Sau khi được tiêm, các hạt nano vàng sẽ thâm nhập và tích lũy vào các mô như lách, gan, thận, não, tinh hoàn….. Trong các nghiên cứu cũng ghi nhận độc tính của hạt nano vàng trên cơ thể động vật do đó chưa thể xác định được nano vàng là một liều điều trị hiệu quả.

Hồng Hải