Xử lý nghiêm trang mạng “tổng hợp” thông tin báo chí

Trong chương trình Dân hỏi – Bộ trưởng trả lời tối 8/9/2013, Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Nguyễn Bắc Son đã giải đáp cặn kẽ nhiều câu hỏi liên quan đến Nghị định 72 được Chính phủ ban hành vừa qua.

Ông Son xác nhận thực tế thời gian qua, có một số tổ chức, cá nhân lợi dụng không gian mở của mạng Internet đã đưa những thông tin sai trái, phương hại đến an ninh quốc gia.

Cụ thể, những thông tin sai trái ảnh hưởng đến hoạt động ngân hàng, tài chính, làm ảnh hưởng đến phát triển của nền kinh tế đất nước cũng như thông tin sai trái đưa ra ảnh hưởng đến việc xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc, chia rẽ đoàn kết trong nội bộ nhân dân…

Phân tích đặc tính thông tin trên mạng – không gian rất ảo nhưng mọi hành vi, hoạt động trên không gian này ít nhiều cũng để lại dấu tích, Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son quả quyết, các cơ quan bảo vệ pháp luật của Việt Nam có thể tìm ra được chủ nhân của những hành vi sai trái đó nếu như tên miền do Việt Nam cung cấp.

Tuy nhiên trường hợp thông tin sai trái xuất phát từ máy chủ ở nước ngoài mà khuôn khổ pháp luật của nước đó không phù hợp với khuôn khổ pháp luật của Việt Nam trong việc quản lý Internet, ông Son thừa nhận, đó là vấn đề thách thức.

Vì những hạn chế đó, Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông đề nghị cư dân mạng, người dân khi sử dụng thông tin trên Internet phải nâng cao năng lực của mình để phân biệt rõ những thông tin đúng, đích thực và thông tin sai trái, tránh thông tin sai trái, lừa đảo, nhất là những thông tin tuyên truyền phương hại đến lợi ích của quốc gia, dân tộc, lợi ích của bản thân và quyền tự do chính đáng của người dân.

Tiếp tục một chủ đề nóng trên các diễn đàn vừa qua về tình trạng các trang mạng lấy thông tin từ các báo nhưng lại không trích nguồn, thậm chí biên tập lại và giật tít theo kiểu giật gân câu khách, làm sai lệch nội dung thông tin, Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son cho biết, Nghị định 72 đã đưa ra những chế tài quan trọng góp phần cho Bộ Thông tin Truyền thông, cơ quan quản lý Nhà nước về báo chí có điều kiện xử lý sai phạm, bảo vệ quyền lợi chính đáng của cơ quan báo chí.

Chỉ đích danh “thủ phạm” có hành vi trích dẫn nguồn tin từ báo chí, làm sai lệch thông tin trên báo là một số trang mạng xã hội, ông Son nhấn mạnh nguyên tắc mọi cá nhân có quyền xem xét, tiếp thu thông tin trên báo chí theo quan điểm riêng của mình nhưng không làm sai lệnh thông tin, nếu cố tình làm sai sẽ bị xử phạt theo quy định.

Theo đó, Nghị định 72 đã quy định rất rõ, đưa ra loại hình cụ thể, khẳng định trang thông tin nào được sử dụng nội dung, cung cấp thông tin và chịu chế tài gì.

“Ví dụ trang thông tin tổng hợp, trang thông tin điện tử nội bộ, trang thông tin điện tử cá nhân... Đấy là những trang thông tin riêng biệt, cung cấp tùy theo nhu cầu của cá nhân và tổ chức để cung cấp thông tin và chịu chế tài xử phạt của cơ quan nhà nước. Những hoạt động làm sai lệch, phương hại đến nội dung đều bị xử phạt kịp thời” – Bộ trưởng Son khẳng định.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son cũng khẳng định, Nghị định 72 không có nội dung nào ngăn cấm người dân, những người tham gia các trang mạng xã hội việc cung cấp cũng như tìm kiếm, trao đổi và chia sẻ thông tin (ví như việc đưa tin tức thời sự hoặc các bài viết về sức khỏe, công nghệ, thời trang từ các báo khác lên trang cá nhân). Cụ thể, điều 20 của Nghị định ghi rất rõ về những khái niệm, phân biệt rõ nội dung của những trang thông tin điện tử đang hoạt động hiện nay. Trong đó có trang thông tin ở khoản 4, điều 20 ghi rõ là nói về trang thông tin điện tử cá nhân.

Theo ông Son, trang thông tin điện tử cá nhân do các cá nhân dựng lên trong quá trình sử dụng mạng xã hội để nhằm cung cấp, chia sẻ thông tin của cá nhân mình nhưng không đại diện cho tổ chức cũng như không đại diện cho người khác và không cung cấp thông tin điện tử tổng hợp. Theo đó, nhà nước không cấm cá nhân cung cấp, chia sẻ thông tin của cá nhân mình đối với xã hội, chỉ cấm không được thực hiện cung cấp thông tin tổng hợp. Mà việc cung cấp thông tin tổng hợp này, Bộ trưởng Son lưu ý, các trang thông tin nội bộ, trang thông tin ứng dụng chuyên ngành cũng không được làm thông tin tổng hợp.

Mặc khác, Điều 23 nói về 4 quyền và nghĩa vụ của người sử dụng trang mạng xã hội, trong đó cũng không có điều nào cấm người dân truy cập và khai thác, tìm kiếm, chia sẻ thông tin trên mạng.

Người đứng đầu ngành Thông tin và Truyền thông nhắc lại: “Tinh thần ở đây muốn nói là riêng thông tin điện tử tổng hợp, một số trang mạng như trang cá nhân, trang nội bộ, trang thông tin điện tử ứng dụng chuyên ngành không được cung cấp. Nếu như trang thông tin cá nhân, trang điện tử nội bộ cũng như trang thông tin điện tử chuyên ngành mà muốn cung cấp trang thông tin điện tử tổng hợp thì phải thực hiện theo các quy định của pháp luật đối với trang thông tin tổng hợp”.

Nhắc đến một đối tượng cụ thể là trang mạng xã hội Facebook với hiện tượng mạo danh người khác, nhất là những người nổi tiếng để thực hiện mục đích xấu, người đứng đầu ngành Thông tin truyền thông khái quát, việc mạo danh, không chỉ với người nổi tiếng mà cả người dân bình thường cũng là hiện tượng sai trái mà pháp luật cần nghiêm trị.

Theo nguyên tắc đó, Nghị định 72 quy định rõ, việc mạo danh đưa thông tin sai lệch, xâm hại đến lợi ích, danh dự cá nhân đều bị xử lý theo quy định. Việc mạo danh là việc đã được xã hội lên án, vì vậy pháp luật sẽ bảo vệ họ, đó là quyền tự do chính đáng của người dân.

P.Thảo