“Xóm không chồng” và những đứa trẻ mang họ mẹ

Chị Nguyễn Thị Bản và cậu con trai Nguyễn Bá Kiệt vừa đi học về.

Chị Bản tâm sự: “Trước đây tôi cũng có gia đình đàng hoàng nhưng khi sinh được cô con gái không hiểu sao người chồng bỏ đi lấy vợ khác”. Sau hơn 10 năm chồng đi biền biệt, chị chủ động kiếm thêm mụn con nữa và sinh ra cháu Kiệt.

Nhìn ngôi nhà nhỏ rách nát, xiêu vẹo sau cơn lũ dữ hồi cuối tháng 9, chị Bản thở dài từng cơn. Chị cho biết ước mơ lớn nhất của mình là có tiền làm lại căn nhà cứng cáp để mấy mẹ con cùng bà ngoại khỏi phải lo nhà sập mỗi khi bão về.

Cũng có con nhưng chồng bỏ đi đã 15 năm nay, một mình gánh vác cả gia đình, chị Đỗ Thị Bảy già hơn cái tuổi 44 của mình rất nhiều. Chừng ấy năm chồng bỏ đi, chừng ấy năm chị nuôi con một mình nhờ vào sào lúa và hoa màu. Đứa con lớn của chị tên Nguyễn Đình Quốc đang học dở trường trung cấp công nghệ thông tin thì phải dừng vì chị không còn đủ sức lo cho con. Hiện Quốc đang đi làm thuê kiếm sống phụ giúp mẹ nuôi đứa em đang học lớp 11.

Chị Hồ Thị Mười, Bí thư chi bộ thôn Tĩnh Yên nửa đùa nửa thật: Phụ nữ ở đây không được xinh đẹp và nghèo nên đa số họ chọn con đường có con mà không có chồng để có người đỡ đần về già. Chị em ở đây ai cũng nghèo, ai cũng mang nợ ngân hàng, nhà nào nợ ít nhất thì 5 triệu, nhà nhiều tới vài chục triệu, mà không biết trả bằng cách nào.

Như chị Đỗ Thị Bảy, cách đây hơn 5 năm chị vay ngân hàng hơn 5 triệu mua bò về nuôi, không may chị đổ bệnh, tiền mua bò đành để chữa bệnh, tiền hết, bò không thấy đâu, hơn 5 năm rồi vẫn chưa trả được nợ.

Chị Phạm Thị Ba mắc nợ ngân hàng đã hơn 10 năm nay. Mới 40 tuổi mà khuôn mặt chị khắc khổ, “tấm thân mỏng như tờ giấy” - theo lời của chị Bí thư chi bộ thôn. Chỉ với hai bàn tay trắng vì “làm nông mà không có ruộng”, chị một mình nuôi 2 con ăn học, cháu lớn tên Phạm Phước Hùng (năm nay học lớp 8) và cháu nhỏ tên Phạm Kiều Huy (học lớp 6).

Nói về số nợ “đìa” của mình, chị bảo, lúc bị ngân hàng đòi riết quá thì lại vay chỗ này, đắp chỗ kia. Giờ khoản nợ lũy tiến thành con số “khổng lồ”: 25 triệu đồng, chịu không nghĩ ra cách gì để thanh toán.

Còn rất nhiều hoàn cảnh phụ nữ nghèo làm mẹ một mình, như chị Hứa Thị Bích (51 tuổi) có hai con nhưng với hai người đàn ông khác nhau. Cháu lớn tên Hứa Thị Ly Ly (20 tuổi) đang làm công nhân, cháu nhỏ tên Hứa Văn Kỷ (17 tuổi) đang học nghề điện.

Hay như chị Trương Thị Thọ (47 tuổi) có con tên Ngô Trương Tiệp đang học lớp 4. Trong hộ khẩu của chị chỉ có tên hai mẹ con, còn tên cha của đứa trẻ để trống. Hoàn cảnh chị cũng rất khó khăn khi bản thân chị bị hỏng một mắt từ nhỏ, không nghề nghiệp ổn định. Hai mẹ con cứ rau cháo đùm bọc nhau mà sống.

Sinh ra là phụ nữ, ai chẳng mơ một lần được lên xe hoa. Song phận nghèo, lại thiệt thòi về nhan sắc đã khiến nhiều người phụ nữ ở thôn Tĩnh Yên này chọn lối đi riêng cho mình. Lối đi ấy có sự thị phi, dè bỉu, có khốn khổ nghèo túng nhưng cho họ niềm hạnh phúc được làm mẹ.

Công Bính