Xe buýt “méo mặt” vì giá dầu

Chủ xe bỏ xe, nghỉ chạy

Ngày 25/2, giá xăng, dầu đồng loạt tăng; đặc biệt là giá dầu tăng đến 3.700 đồng gây khó khăn lớn cho hoạt động của hệ thống xe buýt TPHCM, bởi 3.200 xe buýt hầu hết đều là xe lớn (từ 30 - 45 chỗ) chạy dầu.

Ông Phùng Đăng Hải, Tổng Giám đốc Liên hiệp HTX Vận tải TPHCM, cho biết: với mức giá dầu hiện nay, bình quân mỗi tuyến xe buýt phải bù chi phí cho giá dầu từ 300.000 - 500.000 đồng/ngày; cá biệt các tuyến trên 30km phải bù lỗ đến 700.000 đồng/ngày.

Hơn 1 tuần qua, khoản lỗ này giới chủ xe buýt TPHCM phải cắn răng chịu để giữ tuyến. Ai có ít xe thì lỗ ít, ai nhiều xe thì lỗ nhiều. Riêng liên hiệp HTX Vận tải TPHCM mỗi ngày phải bù 300 - 400 triệu cho chi phí xăng dầu.

Ông Hải cũng lo ngại các xã viên sẽ đồng loạt bỏ xe, bỏ tuyến vì thua lỗ kéo dài. Đến nay đã có 12 xã viên của Liên hiệp HTX nộp đơn xin nghỉ chạy vì không đủ vốn bù chi phí xăng dầu tăng.

“Các xã viên đều mua xe trả góp hoặc vay ngân hàng. Lãi suất ngân hàng tăng, cộng thêm giá dầu thì khó khăn chồng chất. Nếu TP không có biện pháp giải quyết kịp thời, để xã viên bỏ tuyến hàng loạt thì hoạt động của hệ thống xe buýt sẽ rối loạn thực sự” - ông Hải dự báo.

Ngoài ra, có hiện tượng vì tiết kiệm xăng dầu nên các chủ xe buýt không bật máy lạnh khi xe chạy hoặc chạy ẩu, bắt khách không đúng nơi quy định để tăng thêm thu nhập bù chi phí, xin thêm tiền… tạo nên sự hỗn loạn trong hoạt động xe buýt mà lâu nay TP đang cố gắng chấn chỉnh.

Bù trượt giá hay tăng giá vé?

Ngày 28/2, Liên hiệp HTX Vận tải TPHCM đã có văn bản khẩn cấp gửi UBND TPHCM và Sở Giao thông Công chính đề nghị có biện pháp hỗ trợ giới chủ xe buýt hoạt động trong giai đoạn khó khăn này. Hai yêu cầu lớn nhất là bù giá dầu và tăng giá vé.

Vì thực tế là xăng dầu từ cuối năm 2007 đến nay đã tăng 2 lần nhưng giá vé xe buýt vẫn chưa tăng. Khoản tiền trợ giá xe buýt của TP lại giảm đáng kể (năm 2007 trợ giá 560 tỷ, năm 2008 chỉ được duyệt 450 tỷ).

Để giải quyết vấn đề này ngày 3/3, Sở GTCC đã có cuộc họp với Liên hiệp HTX Vận tải TPHCM, Liên hiệp HTX Vận tải Sài Gòn, Công ty Xe khách Sài Gòn và Công ty TNHH Vận tải Sài Gòn (Citranco), tại đây lãnh đạo Sở cam kết sẽ đề xuất UBND TP tăng trợ giá năm nay lên 572 tỷ đồng (tăng 122 tỷ).

Nhưng theo tính toán thì chi phí do giá xăng dầu tăng trong năm nay là trên 140 tỷ đồng, cho nên mức trợ giá trên cũng không đủ bù lỗ cho ngành xe buýt TP. Sở GTCC đang tính toán đến phương án tăng giá xe buýt để hỗ trợ ngân sách. Tuy nhiên, Sở cho biết là cần có lộ trình để người dân thích ứng.

Các đơn vị kinh doanh vận tải xe buýt cũng yêu cầu Sở GTCC nhanh chóng cắt giảm các tuyến không trợ giá, các tuyến ít khách để dồn tiền trợ giá hiện có cho các tuyến đông khách như vậy sẽ phục vụ hiệu quả hơn.

Trong khi chờ đợi các biện pháp trên được thực thi, ông Trần Quan Phượng - Giám đốc Sở GTCC, yêu cầu các đơn vị vận tải cố gắng duy trì hoạt động, đảm bảo giao thông thông suốt. Tuy vậy nếu TP không nhanh chóng có biện pháp bù giá thì các chủ xe buýt khó mà duy trì.

Tùng Nguyên