Xác lập 9 kỷ lục gốm sứ Việt Nam

Cuộc trưng bày mang tên “Tinh hoa gốm Việt” diễn ra từ ngày 3/9 đến ngày 8/9/2010, tại Bảo tàng tỉnh Bình Dương, quy tụ 720 hiện vật gốm cổ qua các thời kỳ: Đông Sơn, Gò Mun đến thời Đinh - Lê - Lý - Trần - Nguyễn với dòng gốm Phước Tích, Gò Sành, Quảng Đức… cùng những hiện vật gốm khai quật trong các tàu đắm trong vùng biển Việt Nam vào các thế kỷ trước đây.

Chiếc cúp “Sen Vàng” được hơn 20 nghệ nhân và họa sĩ của Công ty TNHH Minh Long 1 thực hiện từ 2005 đến giữa 2010. Chiếc cúp có đường kính miệng 63cm, chiều rộng kể cả hai quai 90cm, chiều cao 88cm, nặng 45kg, song eo chỉ có 12cm.

Chiếc cúp được nung liền khối không bắt đinh, ốc hay dán keo. Họa tiết của cúp thể hiện màu xanh cobal truyền thống trên nền men ngọc. Muốn có được màu nhũ vàng phải nung ở nhiệt độ 850 độ C. Hoa văn được vẽ tay với hình ảnh bông hoa sen trẻ trung, hiện đại. Chầu hai bên miệng cúp là đôi linh vật đầu rồng đuôi phượng, miệng ngậm ngọc trong tư thế ôm chiếc cúp.

Chén “Văn Lang” được thực hiện trong khoảng 5 năm, có đường kính miệng 75cm, chiều cao kể từ đế 80cm, nặng 45kg, được đặt trên bệ là 3 góc cách điệu đầu rồng, đuôi phượng, cánh tiên. Đặc biệt, chiếc chén được mạ bằng vàng 24k tạo nên vẻ đẹp sáng bóng, lung linh sang trọng.

Hình ảnh mà chiếc chén thể hiện là cảnh sinh hoạt cộng đồng trong thời kỳ dựng nước của các vua Hùng, bên cạnh là những hình ảnh đời thường của cuộc sống hôm nay trong nếp sống của miền quê Nam bộ: cảnh họp chợ, cày cuốc, đan lát, các em thơ vui chơi, xe thổ mộ, quán cắt tóc ven đường…

“Quốc bình Thăng Long” - sản phẩm có hình dáng trống đồng, cao 73cm, dài 63cm, ngang 23cm, nặng gần 30kg, là chiếc bình hơ hình dáng trống đồng lớn nhất. Mặt trước và sau bình hoa hình trống đồng Việt Nam với họa tiết chim lạc, nai cùng nét sinh hoạt của người xưa, được chạm nổi công phu, tỉ mỉ và phủ men xanh lam (cobal), phết vàng. Hai con rồng được bố trí hai bên mặt trống, đuôi rồng làm chân đế bình nâng mặt trống đồng.

Chiếc lu mang tên “Thiên địa” được xác nhận là chiếc lu bằng gốm lớn nhất với đường kính miệng 1,1m; cao 1,2m; chu vi miệng 3,48m; chu vi đáy 2,20m; nặng khoảng 200kg. Lu “Thiên địa” có màu xanh ngọc, viền chung quanh thân lu là họa tiết bông mai. Chiếc lu này mang ý nghĩa dài lâu, rộng lớn như nghề làm gốm luôn vững bền do được các thế hệ kế thừa và lưu truyền từ đời này sang đời khác.

Triển lãm theo nghệ thuật sắp đặt bằng những sản phẩm có chủ đề “Gốm sứ Việt Nam truyền thống - bản sắc và phát triển”, sử dụng 3.099 vật phẩm gốm, gồm các loại chậu, bình, lọ bằng gốm từ nhỏ nhất 0,10m x 0,2m đến lớn nhất 1,6m x 0,9m. Hình ảnh gây sự chú ý với người xem và nổi bật lên giữa những tiểu cảnh được sắp xếp hai bên và chung quanh sân khấu là nền 2 hình tượng rồng thời Lý hướng vào nhau (mỗi rồng dài 27m, rộng 8m).

Chiếc đèn có chiều cao 3,9m được chia làm các phần: tháp đèn; ống đỡ (chu vi 93cm); bầu đèn (chu vi 229cm); thân đèn (chu vi 128cm; đế đèn (chu vi 184cm). Ở ống đỡ, bầu và thân đèn là những hoa văn cùng những hình ảnh về nghệ thuật sân khấu chèo. Chiếc đèn được làm tại xưởng gốm ở làng Phù Lãng (Bắc Ninh).

Chiếc cúp “Hồn Việt” có chiều cao 99cm; đường kính miệng 37cm; đường kính đáy 28cm; chiều dài (kể cả hai quai) 89cm; chiếc eo cúp chỉ nhỏ 8cm và trọng lượng 39kg. Chiếc cúp có hình ảnh quen thuộc được trình bày một cách hài hòa, chặt chẽ. Ở một mặt là cảnh chùa Một Cột, cầu Thê Húc, chùa Thiên Mụ, cây cau, cây dừa, chùm hoa sứ trên nền màu xanh lam Huế. Còn mặt bên kia là những hình ảnh gần gũi đời thường với chiếc xe thổ mộ, thiếu nữ đi chùa, nhảy dây, mẹ đi chợ về, rồi cảnh gặt lúa, chèo thuyền…

Chiếc lu “Địa cầu” không sử dụng khuôn mẫu mà chỉ bằng sự kết hợp giữa nghệ thuật xoay tay và kỹ thuật nung đất lửa có nhiệt độ từ 800 độ C đến 1.200 độ C. Sau khi ra lò, làm nguội, chiếc lu còn được dùng kỹ thuật bắn cát để tạo nên những chấm phá làm cho chiếc lu mang dáng vóc cổ xưa.

Sau khi hoàn thành, lu “Địa Cầu” cao 1,86m, đường kính miệng 36cm; chu vi miệng 1,10m; chu vi thân giữa 2,33m; chiều dày thân lu 2cm; đường kính nơi thân giữa 72cm, trọng lượng 165kg. Nguyên liệu đất được lấy từ đất sét ở làng Tân Phước Khánh (Tân Uyên, Bình Dương).

Tiến Nguyên