Vụ “xới tung” rừng để tìm đá quý: Băng nhóm bảo kê hoạt động khai thác

"Vàng tặc" hoành hành, địa phương không biết

Sau khi báo chí phản ánh về tình trạng khai thác lâm sản trái phép và các đối tượng đào xới trong rừng để khai thác đá quý, Hạt kiểm lâm huyện Thường Xuân (Thanh Hóa) đã tiến hành kiểm tra, xác minh. Theo đó, đơn vị này đã thành lập 3 tổ kiểm tra trên 3 tuyến, qua kiểm tra phát hiện có 13 cây gỗ tại một số vị trí thuộc rừng sản xuất và rừng phòng hộ bị khai thác với trữ lượng gần 10m3.

Còn về hiện tượng rừng bị các đối tượng đào xới tung tóe để khai thác đá xanh, qua kiểm tra và báo cáo, Hạt kiểm lâm huyện Thường Xuân cho biết, không phát hiện hiện tượng khai thác mới. Các bãi khai thác cũ là từ những năm trước đây.

Trong khi đó, theo kết luận của UBND huyện Thường Xuân, dựa trên báo cáo của các ngành chức năng, trong đó có cả lực lượng kiểm lâm, trong thời gian vừa qua, tình hình khai thác vàng sa khoáng, đá quý (gọi tắt là khai thác khoáng sản) trên địa bàn các xã Xuân Chinh, Xuân Lẹ đã tái diễn phức tạp. Thủ đoạn của các đối tượng khai thác ngày càng tinh vi, cách thức ngày càng hiện đại để tránh sự truy quét và ngăn chặn của các cấp chính quyền và lực lượng chức năng.

Các nhóm người do các băng nhóm bảo kê đã mua đất rừng sản xuất của các hộ dân, thuê người, dùng máy dò kim loại để tìm vỉa vàng sa khoáng, đá quý, tiến hành khai thác nhỏ lẻ vào ban đêm, chuyên chở bằng xe ô tô bán tải để đi đãi ở nơi khác. Tình trạng trên đã làm ảnh hưởng đến sinh hoạt và đời sống nhân dân, nhất là làm ảnh hưởng tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.

Huyện Thường Xuân đã thành lập đoàn công tác thực hiện việc rà soát, kiểm tra, tổng hợp số hầm, hố của các đối tượng đào khai thác vàng trái phép. Huyện yêu cầu Phòng Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) xác định rõ hiện trạng, nguồn gốc đất đai tại các điểm có hầm, hố đào vàng, đề xuất biện pháp quản lý đất đai, nếu sai phạm đề nghị xử lý theo quy định. Lập phương án thu hồi đối với các trường hợp cá nhân, hộ gia đình không quản lý, sử dụng đất có hiệu quả, hoặc chuyển nhượng đất rừng sản xuất trái pháp luật, để xảy ra tình trạng khai thác vàng, đá quý trên diện tích được giao.

Đồng thời, tham mưu văn bản đề xuất UBND tỉnh chỉ đạo các ngành, cơ quan chuyên môn về khảo sát, đánh giá trữ lượng để có phương án khai thác tận thu, hỗ trợ nghiệp vụ và lực lượng để quản lý các đối tượng khai thác vàng, đá quý,hỗ trợ kinh phí để huyện thực hiện.

Huyện Thường Xuân cũng giao Công an huyện nắm chắc các đối tượng ra vào khu vực các xã có mỏ vàng và đá quý, tăng cường các biện pháp nghiệp vụ kiểm tra, xác minh, mai phục, bắt giữ các đối tượng, thu giữ phương tiện liên quan đến khai thác, vận chuyển khoáng sản trái phép. Đặc biệt, duy trì lực lượng hỗ trợ cùng với các địa phương chốt trực trong các ngày nghỉ lễ, ngăn chặn và chấm dứt tình trạng khai thác khoáng sản trái phép.

Huyện yêu cầu Hạt kiểm lâm kiểm tra, xác minh hiện trạng rừng tại các khu vực thường xảy ra khai thác khoáng sản trái phép, nếu là diện tích rừng nghèo kiệt thì tham mưu cho UBND huyện đề xuất tỉnh, Sở NN&PTNT cho cải tạo rừng để tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát hiện và xử lý việc khai thác khoáng sản trái phép.

Mặc dù thời gian qua, tình hình khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn các xã Xuân Chinh, Xuân Lẹ đã tái diễn phức tạp, làm ảnh hưởng đến sinh hoạt và đời sống nhân dân, nhất là làm ảnh hưởng tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.

Tuy nhiên, cấp ủy chính quyền và các lực lượng từ cán bộ thôn, cán bộ chuyên môn của hai xã Xuân Chinh và Xuân Lẹ chưa kịp thời phát hiện để báo cáo với chính quyền và cơ quan chức năng, chưa có biện pháp ngăn chặn hiệu quả trong phạm vi thẩm quyền quản lý, chưa báo cáo UBND huyện và các ngành chức năng để xử lý vụ việc kịp thời.

Do đó, UBND huyện Thường Xuân yêu cầu cấp ủy, chính quyền hai xã nêu trên, đặc biệt là người đứng đầu, nghiêm túc kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của cá nhân từ thôn đến xã có liên quan và tập thể trong việc quản lý lỏng lẻo đất đai để xảy ra tình trạng các hộ dân chuyển nhượng đất rừng sản xuất không đúng quy định của pháp luật, cho các đối tượng đào, đãi vàng và đá xanh.

Đồng thời, để một số người dân và lâm tặc khai thác, vận chuyển lâm sản trái phép, cải tạo rừng tự nhiên không đúng quy định; không kiểm tra, kiểm soát được các loại xe của các đối tượng ra vào vận chuyển quặng trái phép trên địa bàn; không kiểm tra và ngăn chặn các hộ dân tự ý cho các đối tượng kéo điện lưới vào các khu vực đào hầm vàng và đá xanh.

Ngoài ra, không tăng cường kiểm tra để các đối tượng đào nhiều tuyến hầm tìm các vỉa vàng sa khoáng trên địa bàn trong khoảng thời gian dài mà không báo cáo với UBND huyện và cơ quan chức năng; để báo chí phản ánh nhiều nội dung mà cấp ủy, chính quyền địa phương không hay biết.

Dùng thuốc nổ đánh sập hầm, hố đào vàng, đá quý?

Liên quan đến thực trạng nêu trên, UBND huyện Thường Xuân cũng đã có báo cáo gửi UBND tỉnh Thanh Hóa về hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn xã Xuân Chinh, Xuân Lẹ.

UBND huyện Thường Xuân kiến nghị UBND tỉnh Thanh Hóa giao Sở TN-MT phối hợp với các sở, ban, ngành có liên quan kiểm tra tình hình thực tế tại địa phương, tham mưu cho UBND tỉnh lập hồ sơ trình Bộ TN-MT xin cấp phép khảo sát, đánh giá trữ lượng khoáng sản (vàng sa khoáng và đá quý) trên địa bàn xã Xuân Chinh và Xuân Lẹ.

Tỉnh giao Sở Công Thương chỉ đạo các doanh nghiệp trên địa bàn huyện có đủ điều kiện và năng lực giúp huyện sử dụng vật liệu nổ đánh sập các hố, hầm đào vàng sa khoáng và đá xanh trái phép.

Đồng thời, chỉ đạo Công an tỉnh Thanh Hóa tăng cường công tác đấu tranh, trấn áp tội phạm đối với các đối tượng trong và ngoài tỉnh có hành vi bảo kê hoặc tiếp tay cho việc khai thác, vận chuyển khoáng sản trên địa bàn huyện.

UBND huyện Thường Xuân cũng đã đề nghị UBND tỉnh Thanh Hóa giao Sở Tài chính xem xét hỗ trợ một phần kinh phí cho huyện trong công tác quản lý tài nguyên khoáng sản chưa khai thác.

Trần Lê