Tôi đi mua gà nhập lậu

Gà nhập lậu giữa phố - tưởng chuyện khó…

Những khu chợ "danh tiếng", của đất kinh kỳ có vẻ khó có đường vào cho gà nhập lậu. Chợ Hôm thiết lập cả một chốt kiểm dịch cơ động và tổ chức thành cửa ra vào duy nhất cho sản phẩm gia cầm. Tại chợ Cửa Nam, khu vực bán gia cầm mới xây sửa khang trang nhưng trống không. Hai chiếc tủ lạnh chuyên dùng vẫn đóng thùng kín mít. Có khách hỏi, ba bốn người "hàng xóm" bán thịt cá chỉ thẳng ra nhà chủ gà cách chợ khoảng 100m.

Nhiều mẫu gà nhập lậu nhiễm virus H5N1   Chiều qua 12/4, tại cuộc họp thường kỳ của Ban chỉ đạo phòng chống đại dịch cúm quốc gia, Thứ trưởng Bộ Y tế Trịnh Quân Huấn cho hay đã có thêm nhiều mẫu gà nhập lậu được xác định nhiễm virus H5N1. Điều nguy hiểm là đang có nguy cơ nhập lậu gia cầm (có cả gia cầm mắc bệnh) vào các tỉnh phía Nam.

Tầng 2 hay nói đúng hơn là cái "chòi" trên nóc nhà số 7 Lê Duẩn, gà đang được mổ la liệt. "70.000đ/kg, gà ta 100%, đảm bảo không có gà Tàu. Chọn con nào, "cửa hàng" sẽ cho cắt tiết, làm lông... ngay tại chỗ.

“Yên tâm, gà được nhìn tận mắt, việc gì phải dấu kiểm dịch. Nếu có sao thì nhà chị giết mổ tại đây, sống tại đây, có sao thì chị "bị" trước chứ". Bà chủ “hồn nhiên” cho biết.

Rời Cửa Nam, chúng tôi đến chợ Thành Công mà theo những người bán hàng tại đây thì gà lậu đã được bán "lưu động", theo kiểu "biệt kích" tại các chợ cóc, chợ ven đường ở khu vực chợ này. Nhưng đi mãi tất cả những gì chúng tôi thấy vẫn chỉ là tin đồn món gà "móm"… mỏ tại chợ Thành Công mà chưa được chứng kiến tận mắt.

1 chợ, 2 chợ, 3 chợ, vẫn chỉ là nghe nói những dấu hiệu gà mất mỏ, to mào, vẫn chưa được nhìn tận mắt. Tìm gà lậu giữa phố có vẻ là chuyện khó khăn. Chúng tôi cố nhòm ngó tất cả những gì kiểu như bu, lồng, tải ở bất cứ chỗ nào có dấu hiệu của việc buôn bán gia cầm vì bụng bảo dạ: nếu có, nó phải được che giấu kín đáo lắm.

Chúng tôi dừng lại khu chợ thứ 4: chợ Khâm Thiên. Và kinh ngạc…

… hóa chuyện đơn giản

Cả dãy bán gà lông trong chợ Khâm Thiên cố níu kéo khi nhìn thấy vẻ mặt thất vọng của chúng tôi khi nhòm nát nước đến từng cái mỏ gà ken chặt trong lồng: "Gà "ngon" thế này còn chê, ra ngoài cổng chợ mà mua gà Tàu mổ sẵn ấy hả". Giật mình, chúng tôi bíu lấy người đàn bà nhanh mồm bạo miệng dò hỏi.

Dấu hiệu để phân biệt gà ta và gà nhập lậu:   - Gà nhập lậu hầu hết là gà mái nhưng mào sùi, dày, cao như mào gà sống.   - Gà nhập lậu thường chỉ còn lại 1/2 chiếc mỏ phía trên (Do đây là gà lấy trứng nên người nuôi cắt bớt nửa chiếc mỏ trên để hạn chế gà mổ vỡ trứng).   - Gà nhập lậu lông màu nâu đỏ, sẫm màu  hơn gà ta.   - Khi đã làm lông, nhìn da gà nhập lậu dày, xù xì chứ không mịn như da gà ta.   - Gà nhập lậu thường là gà thải loại, gà già, thịt rất dai.

Bà chủ lồng gà góc trong cùng chợ này nói rất rành rọt những dấu hiệu mỏ cụt,  mào cao, lông đỏ… của gà nhập lậu. "Gà này toàn đưa về Long Biên rồi dân "bán vỉa hè" mua về mổ, bán đầy trong chợ. Cũng có khi, họ chặt đầu, chân bỏ riêng, chỉ bán phần mình gà thì phân biệt sao được. Vẫn ăn gà Tàu giá chát…"

Không tin là có thể gặp gà nhập lậu dễ dàng đến thế, chúng tôi đảo qua con ngõ chợ uể oải, lấy vì. Thời tiết đầu hè, nóng hầm hập, mùi thịt cá về chiều đến ngấy người. Hàng gà làm sẵn đầu tiên ngay gần cổng chợ. Hững hờ. Hai con gà úp lưng trên mâm, vài miếng nửa con và 1/4 con bày đầy phía sau. Lỏng chỏng mấy cái đầu cổ, chân cạnh bên trái và mấy bộ lòng mề lổn nhổn bên cạnh phải.

Tôi bất chợt nhận ra những cái mỏ không bình thường trên đám đầu cổ gà lổn nhổn không che đậy. Cả hai cái đầu gà đều có đôi mỏ "móm". Tôi nhìn chối trân, nhìn chăm chăm hai cái đầu gà. Một cái mỏ loang đen, cụt ngủn, thò ra cái lưỡi gà rùn rụt. Quanh vùng mắt, đầu, cổ có những vết bầm đen tụ máu nhìn rất bẩn, ghê mắt.

Cái đầu thứ hai trắng nhợt, bèo nhèo đám da, đôi mắt trắng đục như bị mù, cái mào cao, dày, xẻ thùy sâu, rõ như mào gà trống tái nhợt như ướp lạnh. Cả hai cái mỏ đều ghi chứng vết chặt rất cũ như đã thành sẹo.

Lật hai con gà còn đầy đủ cả đầu cả cổ trên mâm. Cả hai cái đầu đều rành rành kiểu đôi mỏ cụt một nửa phần trên, đều những con mắt trắng dã, mờ đục như gà ốm chết. Đích thị gà nhập lậu. Dấu hiệu cái mỏ trên bị chặt một nửa đã xác nhận rõ ràng điều đó. Còn dấu hiệu như da dày, sần, không mịn, mỡ màng như da gà ta rất khó nhận biết.

Vẫn 70.000đ/kg - đúng bằng giá gà ta. Mỗi con cũng chỉ 1,1 – 1,4kg/con, tương đương trọng lượng một con gà ta. Người bán hàng vẫn đon đả mời chào. Một bà khách trung tuổi dừng xe trước hàng gà, có vẻ khách quen: "Hôm nay cho chị 1/4 con thôi nhé, nửa có đùi phía dưới kia kìa". "Vâng, 4,5 lạng - 31.500đ, em lấy 31.000, đầy đủ gừng, lá chanh rồi đấy nhé".

Rất nhanh gọn, người khách lại vù đi, với miếng thịt gà có vài vết bầm tụ máu, giống hệt cái đầu gà cụt mỏ loang đen lỏng chỏng trong mớ chân đầu ngay bên cạnh. Chúng tôi rùng mình, mua cả thảy 4 cái đầu gà cụt mỏ nằm lỏng chỏng trên cạnh mâm làm bằng cớ rồi vội rút lui.

Gần ra khỏi khu ngõ chợ, lại một thoáng gợn bất ngờ khi nhìn vào tủ kính nhỏ của bà bán gà vịt luộc sẵn đầu ngõ. Lập tức dừng xe, vào hỏi. Trong tủ có 3 con gà đã luộc, đầu, mào  ngẩng cao rất đẹp. Nhưng thật khủng khiếp. Lại những chiếc mỏ cụt một nửa phần trên.

80.000đ/kg. Bà chủ "lòe": "Gà ta chính hiệu, mỏ nó thế là vì chị gọt đi để rút lưỡi lúc làm đấy chứ". Nhưng nghịch lý là cả ba con gà vẫn còn nguyên lưỡi. Cái mỏ đã bị cắt từ lâu.

Hóa ra, gà nhập lậu đã tràn lan Hà Nội từ bao giờ. Gà nhập lậu bán công khai, tìm dễ như ăn… kem mút.

Phương Thảo - Cấn Cường