Thủ tướng Phạm Minh Chính truyền "tinh thần 3 không" để TPHCM phát triển

Cân đối chi đầu tư luôn là bài toán khó đối với thành phố

Sáng 13/5, Thủ tướng Phạm Minh Chính dẫn đầu đoàn công tác của Chính phủ làm việc với lãnh đạo TPHCM về tình hình phát triển kinh tế, xã hội 4 tháng đầu năm và giải quyết một số kiến nghị của TPHCM.  

Tại đây, Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thành Phong cho biết, bên cạnh các thuận lợi, thế mạnh có được, TPHCM phải đối diện với nhiều khó khăn, thách thức, tác động lớn đến sự phát triển nhanh hơn, bền vững hơn của thành phố.

Trong đó, phải kể đến sự quá tải về hạ tầng kinh tế - xã hội đang ngày càng gia tăng, chịu ảnh hưởng nặng nề của hiện tượng nước biển dâng, cộng với tình trạng ô nhiễm không khí, ô nhiễm tiếng ồn… Ngoài ra, hệ thống giao thông kết nối liên vùng còn rất hạn chế, chưa đáp ứng nhu cầu phát triển cũng như vị thế trung tâm liên kết của Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.

Trong khi đó, TPHCM đóng góp ngân sách lớn nhất cả nước (khoảng 27%) nhưng tỷ lệ tổng chi ngân sách trên tổng thu ngân sách trên địa bàn thấp nhất cả nước (từ năm 2017, tỷ lệ phân chia nguồn thu cho ngân sách thành phố giảm từ 23% xuống còn 18%). Nhu cầu vốn để chi đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng và kinh phí để đảm bảo các chính sách, chế độ ngày càng tăng cao, gây áp lực lớn cho ngân sách thành phố.

"Việc cân đối chi đầu tư luôn là bài toán khó đối với thành phố, bởi công trình, dự án trọng điểm rất nhiều, trong khi nguồn vốn rất hạn hẹp" - ông Phong nói.

Từ đó, Chủ tịch UBND TPHCM kiến nghị 5 nhóm vấn đề, gồm: phân cấp, phân quyền cho thành phố; khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện Nghị quyết số 54 của Quốc hội; đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025; quản lý đô thị và một số vấn đề liên quan đến TP Thủ Đức

Đáng chú ý, UBND TPHCM kiến nghị Thủ tướng Chính phủ ủng hộ chủ trương và quan tâm, chỉ đạo Bộ Tài chính chủ trì phối hợp với thành phố và các cơ quan liên quan hoàn chỉnh đề án "Điều chỉnh tỷ lệ điều tiết ngân sách cho TPHCM giai đoạn 2022-2025", hoàn thiện tờ trình của Chính phủ trình cấp có thẩm quyền thông qua đề án trong năm 2021.

Cụ thể là điều chỉnh tỷ lệ điều tiết ngân sách cho TPHCM giai đoạn này là 23%, nhằm tăng thu ngân sách chuyển cho Trung ương và tạo tiền đề để thành phố phát triển nhanh, bền vững.

TPHCM cần mạnh dạn thí điểm

Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh vai trò đầu tàu kinh tế của đất nước, đóng góp lớn cho ngân sách quốc gia của TP,  đánh giá cao những thành tựu mà TPHCM đạt được trong nhiệm kỳ vừa qua, cũng như những tháng đầu năm 2021.

Người đứng đầu Chính phủ cũng chỉ ra những hạn chế lớn của thành phố là phát triển kinh tế xã hội trong những năm vừa qua và 4 tháng đầu năm 2021 chưa xứng tầm với vai trò, vị trí, tầm quan trọng và tiềm năng khác biệt của thành phố.

Song Thủ tướng nhắn nhủ rằng, không phải vì thế mà TPHCM tự ti, bi quan. "Điều này có cả nguyên nhân khách quan và chủ quan. Nguyên nhân chủ quan có cả việc Trung ương đã quan tâm đúng mức chưa, TPHCM cố gắng hết chưa?" -  Thủ tướng nói.

Ông Phạm Minh Chính mong muốn TPHCM phát huy thành quả đạt được để tiếp tục đẩy mạnh hoạt động phát triển kinh tế, xã hội, xứng tầm hơn nữa với sự mong đợi của cả nước.

"TPHCM cần thống nhất nhận thức và hành động, tư tưởng thông, quyết tâm cao, hành động quyết liệt hiệu quả, làm việc có trọng tâm, trọng điểm, làm chỗ nào dứt chỗ đó" -  người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh.

Thủ tướng cũng gợi ý, vấn đề nào chưa có luật quy định, TPHCM mạnh dạn thí điểm và vừa làm vừa rút kinh nghiệm. "Không động cơ xấu, không tham nhũng, không lợi ích nhóm thì Chính phủ bảo vệ, Đảng bảo vệ…" - ông Phạm Minh Chính nhấn mạnh.

Về các kiến nghị phân cấp phân quyền, Thủ tướng khẳng định: Vấn đề nào mà TPHCM làm tốt hơn Chính phủ, làm tốt hơn các bộ, ngành thì sẵn sàng giao cho thành phố. "Cái gì nhân dân, doanh nghiệp và xã hội làm tốt hơn thì phải để nhân dân, doanh nghiệp và xã hội làm", Thủ tướng khẳng định.

Ủng hộ tối đa tăng tỷ lệ điều tiết ngân sách cho thành phố

Chốt lại cuộc làm việc, Thủ tướng Phạm Minh Chính cơ bản đồng tình với 16 đề xuất, kiến nghị của TPHCM: "Cơ bản hai bên đồng tình, không có vấn đề gì phải băn khoăn cả. Hai bên ngồi lại với nhau, cố gắng trong một ngày phải xong kết luận để mà làm, chứ không để kéo dài cả tuần".

Theo Thủ tướng, vấn đề gì vướng mắc liên quan đến Quốc hội thì Chính phủ sẽ cùng với TPHCM giải quyết: "Tháo gỡ nút thắt với tinh thần 3 không: Chính phủ không nói không, Chính phủ không nói khó và Chính phủ cũng không nói có mà không làm".

Người đứng đầu Chính phủ cũng hoan nghênh việc TPHCM kiến nghị điều chỉnh quỹ nhà phục vụ tái định cư sang nhà ở xã hội hoặc thương mại, cho phép nhà đầu tư tham gia xây dựng chung cư mới thay thế chung cư cũ, xuống cấp.

Theo Thủ tướng, chuyển sang nhà thương mại thì phải đấu giá để Nhà nước lấy tiền, phải sòng phẳng với nhau. Còn các chung cư cũ thì phải làm. Bộ trưởng Bộ Xây dựng đã tán thành kiến nghị này, sửa Nghị định của Chính phủ để cho phù hợp với thực tiễn.

"Khi tăng tầng chung cư thì ta có cơ chế thu tiền, vừa giải quyết được cuộc sống của người dân tốt hơn. Chúng ta lại có thu tiền, vậy tại sao không làm? Tại sao các bộ ngành lại giữ cái này lại?", người đứng đầu Chính phủ đặt vấn đề.

Ông Phạm Minh Chính cũng nhấn mạnh rằng, Chính phủ không giữ cơ chế chính sách, vì giữ cơ chế chính sách thì không ra tiền. Chính phủ chỉ giữ kỷ cương kỷ luật; thiết kế chiến lược, quy hoạch, thể chế, cơ chế chính sách, công cụ giám sát, kiểm tra và  thực hiện việc giám sát, kiểm tra.

"Nhưng thành phố phải đề xuất, phải nói thì chúng tôi mới biết được. Có cơ chế chính sách là ra tiền", Thủ tướng nói.

Ông Phạm Minh Chính cũng bày tỏ quan điểm về vấn đề giải quyết nguồn vốn cho đầu tư phát triển TPHCM, Thủ tướng khẳng định "ủng hộ tối đa" kiến nghị về tỷ lệ điều tiết ngân sách cho TPHCM trên tinh thần vừa khuyến khích, vừa nâng cao trách nhiệm của thành phố. Chính phủ sẽ phối hợp với TPHCM và các cơ quan liên quan đề xuất với cấp có thẩm quyền xem xét quyết định.

Cuối cùng, Thủ tướng nhấn mạnh, thành phố cần phát huy cao độ tính chủ động, sáng tạo, tự lực tự cường và rất tin tưởng TPHCM sẽ làm được và có đột phá về phát triển kinh tế, xã hội trong năm nay và trong những năm tới.