Thủ tướng chỉ đạo xử lý dứt điểm hồ đập thủy điện mất an toàn

Không cho tích nước ở hồ, đập có nguy cơ

Chỉ thị số 21, ngày 14/10 nêu rõ, hiện nay trên cả nước có gần 7.000 hồ chứa thủy lợi, thủy điện đang hoạt động, các hồ chứa này đã phát huy hiệu quả, góp phần quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là phát triển nông nghiệp, ổn định đời sống nhân dân.

Tuy nhiên, phần lớn các hồ chứa, nhất là các hồ thủy lợi vừa và nhỏ đã được xây dựng từ 30 đến 40 năm trước, số liệu tính toán, kinh nghiệm thiết kế, kỹ thuật thi công hạn chế nên nhiều hồ đập không còn phù hợp với điều kiện mưa lũ cực đoan hiện nay.

Các Bộ, ngành, địa phương dù đã có nhiều cố gắng trong vấn đề quản lý an toàn đập của nhưng vẫn còn lúng túng, bị động. Chất lượng quy hoạch chưa đáp ứng yêu cầu, việc quản lý, giám sát chất lượng công trình từ khâu thiết kế đến thi công một số hồ đập còn hạn chế, chưa chặt chẽ. Một số chủ đầu tư không tuân thủ quy định kỹ thuật để xảy ra sự cố trong quá trình xây dựng thủy điện…

Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải nhắc nhở, bối cảnh biến đổi khí hậu, thiên tai ngày càng phức tạp, khó lường và sự xuống cấp theo thời gian tiềm ẩn nguy cơ dẫn đến mất an toàn hồ chứa. Để khắc phục tồn tại, hạn chế nguy cơ mất an toàn đập, ông Hải yêu cầu Bộ NN&PTNT, Bộ Công thương, Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên - Môi trường, Bộ Khoa học - Công nghệ… phân cấp quản lý gắn với trách nhiệm cụ thể của từng bộ, ngành, địa phương, chủ đầu tư trong việc quản lý đầu tư xây dựng các công trình hồ chứa; bổ sung các tiêu chuẩn, quy chuẩn về quản lý an toàn đập.

Cơ quan quản lý cũng cần rà soát, quy định chặt chẽ về năng lực của tổ chức tư vấn, cơ quan quản lý dự án và nhà thầu thi công công trình hồ chứa để nâng cao chất lượng công trình; cập nhật, điều chỉnh quy trình vận hành để đảm bảo an toàn, phù hợp với điều kiện thực tế và nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên nước.

Trong đó, Bộ Xây dựng phải chủ trì quản lý về chất lượng công trình xây dựng hồ chứa, đặc biệt chú trọng quản lý công tác tư vấn; quy định cụ thể điều kiện năng lực và kinh nghiệm của các đơn vị tư vấn về lập quy hoạch, thiết kế, giám sát công trình hồ chứa; nâng cao trách nhiệm của cơ quan thẩm định, thẩm tra; nghiên cứu điều chỉnh, bổ sung các quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng liên quan đến kháng chấn động đất trong điều kiện biến đổi khí hậu.

Kiên quyết dừng dự án “có gợn”

Phó Thủ tướng giao UBND các tỉnh, thành phố kiên quyết xử lý đối với các chủ đập không thực hiện đầy đủ quy định của pháp luật về quản lý an toàn; tổ chức tốt việc theo dõi, kiểm tra hồ đập trước, trong và sau mùa mưa lũ nhằm phát hiện sớm những nguy cơ gây mất an toàn công trình và có biện pháp xử lý kịp thời, tránh để xảy ra sự cố.

Bộ NN&PTNT được giao rà soát, lập danh mục các hồ chứa có nguy cơ mất an toàn, sắp xếp thứ tự ưu tiên để từng bước sửa chữa, nâng cấp, bảo đảm an toàn. Các địa phương liệt kê các hồ chứa hư hỏng, xuống cấp để xây dựng phương án chủ động bảo đảm cho công trình, dân cư vùng hạ du.

Mỗi tỉnh thành được yêu cầu chủ động chỉ đạo xây dựng, phê duyệt phương án phòng chống lũ, lụt, đảm bảo an toàn dân cư vùng hạ du trong các tình huống xả lũ khẩn cấp và vỡ đập, đặc biệt là đối với các hồ chứa có dung tích lớn; tổ chức diễn tập, hướng dẫn nhân dân chủ động ứng phó với các tình huống khẩn cấp...

Đối với Bộ Công thương, ông Hoàng Trung Hải nhấn mạnh, cần chấn chỉnh, nâng cao chất lượng công tác quy hoạch các hồ chứa thủy điện; tiếp tục rà soát các dự án chưa triển khai xây dựng, kiên quyết, dừng thực hiện các dự án hiệu quả thấp, ảnh hưởng lớn đến môi trường, xã hội, không bảo đảm phát triển bền vững.

Bộ Công thương phải chỉ đạo các cơ quan chức năng kiểm tra, đánh giá mức độ an toàn; kiên quyết không để các hồ chứa không bảo đảm an toàn tiếp tục tích nước. Đồng thời, chỉ đạo các chủ đập thủy điện xây dựng phương án phòng, chống lũ, lụt vùng hạ du trong tình huống xả lũ khẩn cấp và vỡ đập theo đúng quy định.

Bộ Tài nguyên - Môi trường nhận lệnh tăng cường kiểm tra việc thực hiện quy trình vận hành liên hồ chứa; tăng cường nâng cao chất lượng dự báo mưa, lũ cho các lưu vực sông...

P.Thảo