Thế giới ngầm ở các trung tâm đăng kiểm

Trong các vai lơ xe và chủ xe, người viết đã thâm nhập các trung tâm kiểm định xe cơ giới ở TPHCM và tận mắt chứng kiến cả một thế giới ngầm hoạt động một cách... công khai.

“Bệnh” cỡ nào cũng qua!

Khoảng 10h40 ngày 16/2, chúng tôi có mặt tại Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 50-03V (380 Văn Cao, phường Phú Thọ Hòa, quận Tân Phú, TPHCM). Hơn 20 ôtô các loại mới có cũ có đang xếp hàng chờ kiểm định. Ngồi ở quán giải khát trong khuôn viên của trung tâm, chúng tôi được một tài xế xe khách tên Thành mách nước: “Nếu đi đăng kiểm lần đầu, chưa quen biết nhân viên nào thì nên qua cò”.

Nói rồi Thành dẫn chúng tôi đi tìm “cò” Dũng ở một quán giải khát khác gần cổng trung tâm. Chúng tôi trình bày với Dũng: Xe tải thùng dư chiều dài, cao 25cm, loại xe 2,5 tấn. Dũng lẩm nhẩm rồi “hét”: “Một chai (một triệu đồng). Đưa xe lên và gọi cho tui theo số 098355... Mai đem lên tui làm cho”. Thành cho biết “cò” Dũng có ảnh hưởng rất lớn đối với các nhân viên đăng kiểm ở đây, nếu đã nhờ rồi thì chắc chắn “lọt” cho dù xe có sai qui định cỡ nào (!?).

Tại Trung tâm đăng kiểm phương tiện cơ giới đường bộ 50-03S (nằm trên quốc lộ 13, Hiệp Bình Chánh, Thủ Đức) thì không ai không biết tiếng “cò” Hải. Tiếp xúc với chúng tôi chiều 17/2, “cò” Hải “phán”: “Nhìn xe ông biết bệnh quá nặng rồi. Ít nhất cũng chai rưỡi (1,5 triệu đồng). Tui với mấy ổng là chỗ quen biết nên bệnh nặng cỡ nào cũng xong hết”.

Hải vừa nói dứt lời thì có thêm hai tài xế khác đứng gần chúng tôi đến “kêu cứu” Hải. Họ đưa cho Hải hai “toa thuốc” (tiếng lóng chỉ các hạng mục chưa đạt, yêu cầu sửa chữa). Hải đọc qua rồi giảng giải: “Ngay từ đầu biết xe mình không qua nổi thì lo “bốc thuốc” trước đi. Đến khi bị rớt mới kêu. Xe bệ rạc quá. Thôi, lấy hữu nghị chiếc này một chai, chiếc kia 5 xị (500.000 đồng)”.

Năn nỉ không xong, hai anh tài xế đồng ý. Hải đi thẳng tới chỗ nhân viên kiểm định đưa hai cuốn sổ ra kiểm định. Chỉ một thoáng sau, Hải quay ra nói: “Mấy ổng chịu rồi. Đưa tiền đây đóng lệ phí”.

Ở Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 50-07V (tại quốc lộ 1A, phường Trung Mỹ Tây, quận 12), bên trong có “cò” Tùng, bên ngoài cổng có “cò” Mai, “cò” Nghĩa thay nhau túc trực từ sáng đến chiều. Do có mối quan hệ tay trong nên Tùng được tự do vào tận các dây chuyền kiểm định bắt mối, “làm việc” trực tiếp với nhân viên đăng kiểm.

“Cò” Mai, “cò” Nghĩa ngồi trên dãy ghế đá phía sau cổng bảo vệ để đón khách. Theo cánh tài xế, nhóm “cò” này chuyên “bốc thuốc” cho những chiếc xe bị đánh rớt. Hễ xe nào không đạt tiêu chuẩn là đến nhờ Mai, Nghĩa chỉ cách. “Bệnh” nặng thì móc thợ sửa chữa qua loa sau đó “phôn” vào trong gửi gắm. Các “cò” hoạt động ngay trước mũi nhân viên bảo vệ trung tâm nhưng không hề bị hỏi han gì, thậm chí còn bắt chuyện, cười nói thân thiết như người nhà.

“Người giúp việc”

Theo tìm hiểu của chúng tôi, “cò” đăng kiểm chính là “người giúp việc” cho nhân viên đăng kiểm. “Cò” biết mọi thủ tục, biết rõ “bệnh tình” cũng như cách “bốc thuốc”. Có loại “cò” chỉ lảng vảng bên ngoài bắt khách vãng lai nhưng cũng có loại “cò” có đủ tư cách tiếp cận và “chỉ đạo” nhân viên đăng kiểm làm theo “hợp đồng” đã được hai bên thỏa thuận. Nhiều nơi, “cò” ngang nhiên đứng vào vị trí của nhân viên đăng kiểm để kiểm tra tình trạng xe, ôm hồ sơ chạy lui chạy tới, chỉ trỏ... Điều đó cho thấy vai trò và ảnh hưởng của “cò” mặc nhiên được thừa nhận.

Sáng 17/2, chúng tôi theo một chiếc xe đầu kéo container biển số 49H... cũ kỹ với đầy đủ “bệnh” đi kiểm định tại Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 50-06V (đường Bùi Văn Ba, phường Tân Thuận Đông, quận 7). Khi xe vừa vào tới cổng lập tức có hai, ba “cò” xán lại hỏi han, ngắm nghía rồi gợi ý... Theo giới thiệu của một tài xế, chúng tôi tìm “cò” Long. “Cò” Long cho biết vừa làm việc tại cổng bảo vệ, vừa là “cò” thuộc dạng thâm niên ở trung tâm này.

Anh Hoàng, chủ xe cho chúng tôi đi cùng, khai hàng lô “bệnh” của chiếc xe đầu kéo container, rồi đặt vấn đề nhờ giúp đỡ. Long cười xuề xòa: “Chuyện nhỏ!”. Tiếp đó, Long cầm cuốn sổ kiểm định coi qua loa rồi nói với đệ tử: “Luân đi làm cho ông này”. Một thanh niên dong dỏng cao cầm cuốn sổ kiểm định từ tay Long đi đến chỗ chiếc đầu kéo và ngó nghiêng nhìn từ trước ra sau. Sau đó, Luân cầm cuốn sổ chạy vào to nhỏ gì đó với một nhân viên kiểm định rồi quay ra vòi 1.000.000 đồng.

Chủ xe kêu đắt, Long trình bày, phải gửi, phải chung cho nhân viên kiểm định trên 50% thì họ mới làm!

Theo Võ Hồng Quỳnh, Hoàng Khương

Tuổi Trẻ