Tháo gỡ nhanh nhất những "điểm nghẽn" có nguyên nhân từ quy định pháp luật

Tại Hội thảo khoa học cấp quốc gia "Đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới" do Bộ Tư pháp phối hợp với Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức sáng 6/3, Trưởng Ban Nội chính Trung ương Phan Đình Trạc khẳng định thời gian qua Đảng, Nhà nước ta đã có nhiều chủ trương, chính sách đổi mới và nâng cao hiệu quả công tác xây dựng, thi hành pháp luật và đạt được nhiều kết quả quan trọng.

Tuy nhiên, đúng như các báo cáo và ý kiến tại hội thảo, ông Trạc nhìn nhận công tác này vẫn còn không ít hạn chế, bất cập. Một số chủ trương, định hướng lớn của Đảng chưa được thể chế hóa kịp thời, đầy đủ. Chất lượng pháp luật chưa theo kịp yêu cầu thực tiễn. Tổ chức thi hành pháp luật vẫn là khâu yếu.

Vì thế, ông Trạc cho rằng cần xây dựng thành công thể chế có chất lượng cao, có sức cạnh tranh quốc tế, thu hút nhân tài, giải phóng nguồn lực, tận dụng các cơ hội phát triển với phương châm hài hòa lợi ích, rủi ro cùng chia sẻ.

Trong tháng 2 vừa qua, Quốc hội đã ban hành Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật sửa đổi với nhiều nội dung mang tính đổi mới căn bản. "Đây là công cụ rất quan trọng để đổi mới công tác xây dựng pháp luật hiện nay, từ đó tạo tiền đề nâng cao hiệu quả công tác tổ chức thi hành pháp luật", ông Trạc kỳ vọng.

Đổi mới quy trình là yếu tố rất quan trọng nhưng theo ông Trạc, chưa đủ để giải quyết triệt để tình trạng thể chế đang được xem là "điểm nghẽn của điểm nghẽn". Để khắc phục hạn chế, đổi mới toàn diện công tác xây dựng và thi hành pháp luật, trong đó trọng tâm là đổi mới tư duy, có cơ chế đầu tư vượt trội về con người, hạ tầng và tài chính cho công việc này là điều cần thiết.

Một điểm nữa, ông Trạc đề nghị bảo đảm sự lãnh đạo trực tiếp, toàn diện, phát huy cao độ tính Đảng trong xây dựng và thi hành pháp luật. Tăng cường kiểm tra, giám sát công tác thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng thành pháp luật. Thực hiện nghiêm các quy định về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, "lợi ích nhóm" trong công tác xây dựng, thi hành pháp luật.

Nhấn mạnh đổi mới căn bản tư duy, ông Trạc yêu cầu xây dựng pháp luật theo hướng "vừa quản lý chặt chẽ, vừa kiến tạo phát triển", dứt khoát từ bỏ tư duy "không biết mà vẫn quản", "không quản được thì cấm", "người dân và doanh nghiệp được làm những gì luật không cấm".

Đồng thời, ông yêu cầu đề cao phương pháp quản lý theo kết quả, chuyển mạnh từ  tiền kiểm sang hậu kiểm gắn với tăng cường kiểm tra, giám sát.

Các bộ, ngành trong phạm vi, lĩnh vực quản lý cần tiếp tục chủ động khẩn trương rà soát các văn bản pháp luật, xác định rõ những điểm chưa thống nhất, mâu thuẫn, không còn phù hợp với thực tiễn để đề xuất sửa đổi.

Ưu tiên bảo đảm hiệu quả thi hành pháp luật, trước hết trong các lĩnh vực thúc đẩy phát triển kinh tế, nhất là cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, bảo vệ quyền tự do kinh doanh, tự do cạnh tranh, khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và các lĩnh vực liên quan trực tiếp tới đời sống dân sinh.

Trưởng Ban Nội chính Trung ương yêu cầu phát hiện, tháo gỡ nhanh nhất những "điểm nghẽn" có nguyên nhân từ các quy định của pháp luật. Tăng cường đối thoại, tiếp nhận, lắng nghe ý kiến, giải quyết kịp thời khó khăn, vướng mắc pháp lý của người dân, doanh nghiệp.

"Chủ động ứng dụng trí tuệ nhân tạo, khẩn trương xây dựng các nền tảng số quốc gia, phát triển cơ sở dữ liệu, bảo đảm hoạt động thống nhất, liên thông, khai thác dữ liệu và hỗ trợ hiệu quả công tác xây dựng và thi hành pháp luật", ông Trạc nói.

Cuối cùng, ông đề nghị Bộ Tư pháp tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh nghiên cứu, tiếp thu đầy đủ các ý kiến tâm huyết, trí tuệ của các đại biểu, chuyên gia, nhà khoa học, sớm hoàn thiện và gửi kết quả hội thảo đến các cơ quan có thẩm quyền tham khảo trong công tác tham mưu, hoạch định đường lối, chính sách của Đảng, xây dựng và thực thi pháp luật.