Thánh đường cổ kính đẹp bậc nhất Việt Nam được thay ngói mới
(Dân trí) - Nhà thờ Chính tòa Phát Diệm đang được thay toàn bộ mái ngói hỏng, cũ kỹ, không ngả màu rêu phong cổ kính, bằng loại ngói mới làm thủ công truyền thống, phù hợp với công trình gần 130 tuổi.
Giáo phận Phát Diệm (huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình) đang tiến hành trùng tu lại ngôi thánh đường cổ kính Nhà thờ Chính tòa Phát Diệm (thường gọi là Nhà thờ đá Phát Diệm).

Nhà thờ Chính tòa Phát Diệm đang được thay thế toàn bộ phần ngói trên mái (Ảnh: Thái Bá).
Công việc trùng tu lần này được thực hiện bằng việc thay toàn bộ phần mái ngói hỏng, cũ kỹ, không ngả màu rêu phong, bằng loại ngói mới làm thủ công truyền thống nhẹ hơn, phù hợp với công trình kiến trúc gần 130 tuổi.
Việc trùng tu lần này được cho là cần thiết để bảo vệ công trình kiến trúc cổ, trước sự tác động của thời gian, thiên tai và biến đổi khí hậu, nhằm duy trì vẻ đẹp và giá trị của một kiệt tác kiến trúc Công giáo độc đáo.
Trước đó, trong quá trình sử dụng, Nhà thờ Chính tòa Phát Diệm xuất hiện nhiều viên ngói bị nứt vỡ, thấm dột khi trời mưa. Bên cạnh đó, những viên ngói được lợp trước kia rất nặng gây hỏng mái, nguy cơ gây ảnh hưởng lớn đến kiến trúc mái của ngôi nhà thờ làm hoàn toàn bằng gỗ này.

Ngói mới thay thế lên mái nhà thờ được làm thủ công truyền thống, sẽ ngả màu rêu phong sau thời gian sử dụng, phù hợp với ngôi thánh đường cổ kính (Ảnh: Thái Bá).
Được biết, những viên ngói mới dùng để thay thế, lợp lên mái nhà thờ đá Phát Diệm được đúc thủ công truyền thống, lấy từ tỉnh Vĩnh Phúc. Mỗi viên nặng trung bình 1,5kg. Ước tính, toàn bộ phần mái của ngôi thánh đường sẽ cần đến khoảng 165.000 viên.
Trước đó, năm 1999-2000, Nhà thờ Chính tòa Phát Diệm được đại trùng tu sau gần 100 năm sử dụng, để mừng kỷ niệm 100 năm thành lập Giáo phận Phát Diệm (1901-2001).
Loại ngói được làm theo công nghệ tuynel nên bề mặt quá nhẵn, sau 26 năm không ngả màu rêu phong mà vẫn đỏ au, khiến giới chuyên gia đánh giá không phù hợp với kiến trúc công trình cổ kính như nhà thờ Phát Diệm, cần được thay thế.

Cận cảnh viên ngói cũ (bên trái) được thay ra và viên ngói mới (bên phải) sẽ được thay vào có trọng lượng nhẹ hơn, phù hợp hơn (Ảnh: Thái Bá).
Mỗi viên ngói cũ này nặng trung bình 2,7kg, tính tổng trọng lượng số ngói lợp lên mái Nhà thờ Chính tòa Phát Diệm trong đợt trùng tu 26 năm trước ước hơn 440 tấn, đè nặng lên hệ thống mái gỗ chịu lực của toàn bộ ngôi thánh đường.
Dự kiến, thời gian trùng tu lại mái Nhà thờ Chính tòa Phát Diệm trong vòng 2 tháng, sẽ hoàn thiện vào cuối tháng 4.
Nhà thờ Chính tòa Phát Diệm là công trình kiến trúc Công giáo nổi tiếng, có vẻ đẹp cổ kính bậc nhất ở Việt Nam. Nhà thờ được xây dựng 24 năm liên tục (1875-1899), do Linh mục Phêrô Trần Lục (cụ Sáu) chủ trì.

Toàn cảnh Quần thể nhà thờ Chính tòa Phát Diệm được xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia (Ảnh: Thái Bá).
Công trình có vẻ đẹp khi kết hợp hài hòa giữa phong cách kiến trúc phương Tây và truyền thống của Việt Nam, tạo nên vẻ đẹp đặc trưng, vừa cổ kính vừa trang nghiêm. Nhà thờ được xây dựng chủ yếu bằng gỗ lim, đá xanh...
Năm 1988, Quần thể nhà thờ Chính tòa Phát Diệm được xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia. Hiện nay, tỉnh Ninh Bình đang hoàn thiện hồ sơ đề nghị UNESCO công nhận Nhà thờ Phát Diệm là Di sản Văn hóa thế giới.