Quy định cơ chế từ chức với Thủ tướng, Bộ trưởng?

Cắt chức năng đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước của các Bộ tại DNNN

Tờ trình dự luật Tổ chức Chính phủ sửa đổi nêu nội dung, luật tổ chức Chính phủ năm 2001 quy định Bộ, cơ quan ngang Bộ có chức năng “thực hiện đại diện chủ sở hữu phần vốn của nhà nước tại doanh nghiệp có vốn nhà nước”. Tuy nhiên, trong thực tế chức năng thực hiện đại diện chủ sở hữu phần vốn của nhà nước tại doanh nghiệp có vốn nhà nước, chỉ thực hiện đối với một số bộ quản lý chuyên ngành về lĩnh vực kinh tế.

Đây là lần đầu dự thảo luật Tổ chức Chính phủ sửa đổi được trình xin ý kiến UB Thường vụ Quốc hội.

Cơ quan soạn thảo kiến nghị bỏ hẳn quy định này với lý giải, chức năng thực hiện đại diện chủ sở hữu phần vốn của nhà nước tại doanh nghiệp có vốn nhà nước sẽ do Chính phủ thực hiện. Theo đó, Chính phủ sẽ quy định và phân công việc thực hiện đại diện chủ sở hữu phần vốn của nhà nước tại doanh nghiệp có vốn nhà nước phù hợp với chức năng, nhiệm vụ cụ thể của từng Bộ, cơ quan ngang Bộ.

Quan điểm này nhận được sự đồng tình cao của Chủ nhiệm UB Khoa học công nghệ và môi trường Phan Xuân Dũng.

Đồng tình với đề xuất Chính phủ song Chủ nhiệm UB Tài chính - Ngân sách Phùng Quốc Hiển cho rằng nếu chỉ ghi đơn giản như dự thảo luật là Chính phủ thực hiện chức năng đại diện chủ sở hữu thì sẽ có khoảng trống trong quản lý doanh nghiệp nhà nước, như thực tế đã từng diễn ra.

Quy định cứng 1 Bộ chỉ 2-3 Thứ trưởng

Phó Chủ tịch Quốc hội Huỳnh Ngọc Sơn đặt vấn đề: Hiến pháp và Luật Tổ chức Quốc hội có quy định Quốc hội bỏ phiếu tín nhiệm đối với các chức danh do Quốc hội bầu, phê chuẩn, với những người có tín nhiệm thấp, có cần thêm cơ chế từ chức không?

Luật nêu quyền hạn khá rõ, nhưng trách nhiệm thì từ Thủ tướng đến Bộ trưởng đều không rõ, Phó Chủ tịch Huỳnh Ngọc Sơn nhận xét.

Cùng quan điểm với ông Sơn, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng góp ý, dự thảo Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi) đã nêu khá rõ quyền hạn của Chính phủ, Thủ tướng và các Phó Thủ tướng nhưng lại không nêu rõ trách nhiệm trong việc triển khai thi hành Hiến pháp.

Cũng về vấn đề cơ cấu tổ chức của Chính phủ, Phó Chủ tịch Tòng Thị Phóng băn khoăn với trường hợp, ý kiến Thủ tướng trái ý kiến Chính phủ thì nghe ai?

Về việc phân định vai trò của Thủ tướng – Phó Thủ tướng, Bộ trưởng – Thứ trưởng, Chủ nhiệm UB Tài chính Ngân sách Phùng Quốc Hiển dẫn kinh nghiệm các nước. Ông nhắc đến tổ chức mối quan hệ giữa Bộ trưởng và Thứ trưởng – một bên là chính khách, một bên chỉ là công chức giúp việc, hoạt động chuyên môn.

"Chúng ta có đi theo hướng đó không, hay vẫn Thứ trưởng là cấp phó của ông Bộ trưởng, có thể lên thay Bộ trưởng?"- ông Hiển muốn Bộ Nội vụ - cơ quan soạn thảo lưu ý việc làm rõ đột phá trong tổ chức bộ máy ở cấp bộ.

Theo Chủ nhiệm UB Tài chính - Ngân sách, thực tiễn có tình trạng khi điều hành lúng túng vì tính chuyên nghiệp của bộ máy, nhất là công chức, viên chức và kỳ vọng luật sửa đổi phải tạo sự đột phá trong việc tổ chức bộ máy nhà nước chuyên nghiệp.

Ông Hiển cũng kiến nghị phải quy định thẳng vào luật số lượng Thứ trưởng của một bộ mà không đưa vào nghị định quy định nữa. Ông đề xuất chỉ nên quy định mỗi bộ có 2-3 Thứ trưởng.