Quảng Nam khẳng định nhà máy đốt rác không "đe dọa" nguồn nước Đà Nẵng

Ông Lê Trí Thanh – Phó Chủ tịch tỉnh Quảng Nam – cho biết, sau khi xem công văn của Công ty CP cấp nước Đà Nẵng (Dawaco) và báo chí đưa tin, ông khá ngạc nhiên về ý kiến này.

Ông Thanh cho hay, mặc dù đã đi thực tế khu vực đặt nhà máy rác Đại Nghĩa từ giữa năm 2018 ngay sau khi được phân công phụ trách công tác môi trường của tỉnh, nhưng với tinh thần cầu thị và để chắc chắn hơn, ngày 25/5 vừa qua ông đã đi khảo sát lại một lần nữa, từ vị trí đặt nhà máy đến điểm tiếp cận gần nhất của sông Yên và đến khu vực sông thuộc đập dâng An Trạch. Qua đó, có thể thấy rằng lo lắng của Dawaco là quá xa và không phù hợp với thực tế.

Cụ thể, theo ông Thanh, khu xử lý rác Đại Hiệp nằm trên núi thấp phía Tây quốc lộ 14B, tiếp giáp khu nghĩa địa nhân dân và mỏ đá xây dựng của doanh nghiệp, hoạt động từ năm 2003 đến nay nhằm thu gom xử lý rác cho huyện Đại Lộc và một số địa phương lân cận bằng công nghệ chôn lấp.

Ông Thanh cho rằng ngay từ khi chọn lựa vị trí, cơ quan chức năng đã khảo sát, đánh giá rất kỹ tác động đến môi trường xung quanh. Hơn 15 năm qua chưa có vấn đề gì về môi trường. Tuy nhiên, hiện nay bãi rác đã đầy (300.000 m3) nên phải tìm một vị trí khác, với công nghệ tiên tiến hơn. Khu chôn lấp rác Đại Hiệp sẽ dừng hoạt động, được xử lý phục hồi môi trường và trồng lại cây xanh.

Vị trí Nhà máy xử lý rác Đại Nghĩa cách Khu xử lý rác Đại Hiệp 400m về phía Tây, cách nhà dân gần nhất thuộc xã Đại Nghĩa theo đường chim bay 1.100m, cách nhà dân gần nhất thuộc xã Hòa Khương trên 4.000m (so với quy chuẩn là 500m).

Nhà máy sử dụng công nghệ lò đốt RS-VINABIMA-5000 của Công ty máy xây dựng Vinabima Tiên Sơn có công suất tối đa 240 tấn/ngày, giai đoạn đầu khoảng 150 tấn/ngày. Đây là một trong những công nghệ đốt tiên tiến và phù hợp nhất hiện nay trong điều kiện của Việt Nam, đã được Bộ KH&CN thẩm định và được áp dụng rất thành công về xử lý rác thải cho các tỉnh thành trong nước như Thái Bình, Hải Dương, Hưng Yên, Hà Nội...

Ông Thanh cho biết, chủ dự án là Công ty môi trường đô thị Quảng Nam và các cơ quan quản lý môi trường, công nghệ tỉnh Quảng Nam đã đi thực tế kỹ các địa phương có lò đốt theo công nghệ này trước khi quyết định lựa chọn.

Hoạt động của lò đốt tại các địa phương này được giám sát nghiêm ngặt, kết quả phân tích mẫu luôn đạt Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia. Cách đây hơn một tháng, ông cũng trực tiếp đi thực tế tại Hưng Yên và thấy rất ổn.

Dự án tại xã Đại Nghĩa được khép kín trong khuôn viên nhà máy, cách ly với môi trường bên ngoài bằng tường rào xây kín bao xung quanh. Phía ngoài tường rào có rãnh thu nước để toàn bộ nước bên ngoài cho dù trời mưa to cũng không chảy vào khu vực nhà máy.

Rác thải được vận chuyển về đây sẽ đưa vào tập trung trong bể xây bê tông thuộc khu nhà chứa khép kín rộng 3.168m2, cách ly hoàn toàn với bên ngoài, đồng thời phun chế phẩm khử mùi, tiệt trùng và đốt ngay trong ngày.

Ngoài ra, còn có hệ thống thu gom khí tại bể chứa để dẫn về lò đốt, bổ sung không khí cho quá trình đốt theo chu trình khép kín, vì vậy đứng ngay trong nhà máy cũng gần như không có mùi.

Hơi nóng của lò đốt sẽ được tận dụng để sấy khô rác. Nước rỉ rác vì vậy có rất ít và nằm gọn trong bể chứa, được dẫn ra ngoài đưa vào hệ thống 4 bể xử lý rồi chuyển qua chứa trong bể sinh học (dung tích tối đa 3.500m3), từ đây lại được lắng và chuyển qua bể chứa nước để tái sử dụng làm mát cho thiết bị đốt, đồng thời cũng là bể nước cho công tác PCCC.

Nước rửa sàn, rửa xe cũng được thực hiện bên trong nhà máy và thu gom bổ sung nguồn nước làm mát, kể cả nước mặt (nước mưa) trong khuôn viên 3ha của nhà máy cũng vậy.

Phó Chủ tịch tỉnh Quảng Nam khẳng định: “Như vậy có thể thấy nước thải vừa rất ít (tối đa 65m3/ngày), vừa được xử lý tuần hoàn, không xả ra bên ngoài (quá nhỏ so với dung tích hồ chứa). Như vậy có thể khẳng định về cơ bản không có nước bẩn do hoạt động của nhà máy xả thải ra môi trường, vậy thì lấy đâu ra nước đổ về sông Yên? Chưa kể do địa hình nên hướng thoát nước mặt của lưu vực này (chỉ có nước khi trời mưa) đều tập trung về trữ tại đập Mười Tấn cách đó 1.200m (hồ này dung tích nhỏ, tưới cho 3ha và đang chuyển đổi để không dùng cho nông nghiệp nữa vì có nguồn khác thay thế ổn định hơn).

Phó Chủ tịch tỉnh Quảng Nam cũng cho rằng, các ngành chức năng của TP Đà Nẵng nên sớm phối hợp cùng các ngành chức năng của tỉnh Quảng Nam đi thực tế hiện trường để làm rõ hơn có hay không ảnh hưởng của nhà máy đốt rác Đại Nghĩa đến nguồn nước của TP Đà Nẵng. Khi đã xác định chưa đủ cơ sở để quan ngại như kiến nghị của Dawaco thì cũng cần thông tin chính thức; không nên đi quá xa, dễ gây hoang mang, hiểu nhầm trong dư luận.

Công Bính