Quản lý “đẻ thuê” để chống mua bán người

Trước những ý kiến cho rằng dự luật Phòng chống mua bán người vẫn mắc “bệnh” chung chung với những quy định kiểu “mua bán vì mục đích vô nhân đạo khác”, chủ nhiệm UB pháp luật lý giải điều luật để phòng trường hợp phát sinh.

 

Theo đó, trên thực tế, bên cạnh việc chuyển giao, tiếp nhận người để mua bán, bóc lột tình dục, cưỡng bức lao động, lấy các bộ phận cơ thể thì “mục đích vô nhân đạo khác” còn có thể được hiểu là cưỡng bức người khác đi ăn xin, làm vật thí nghiệm và các hành vi cưỡng bức khác có thể phát sinh trong cuộc sống.

 

 

Với nhóm quy định về các hành vi bị nghiêm cấm, đại biểu góp ý, không cần thiết “nèo” thêm điều kiện thực hiện các hành vi này “trái với ý muốn” của nạn nhân. Ý kiến phản biện lập luận những hành vi mua bán người, dù là nhận tiền, tài sản hay lợi ích khác có sự chấp thuận của người bị mua bán thì vẫn cấu thành đầy đủ hành vi mua bán người.

 

Tiếp thu ý kiến này, UB Thường vụ QH đã xin bỏ cụm từ này trong dự thảo luật.

 

Bản dự thảo chỉnh lý lần này cũng đưa thêm hành vi chuyển giao hoặc tiếp nhận người, hành vi tuyển mộ, vận chuyển, chứa chấp người vào nhóm hành vi bị nghiêm cấm.

 

Đại biểu Nguyễn Lân Dũng (Đắk Lắk) nói: “Không phải là vài trăm gram heroin, mà là một cô gái trên 50 kg, “vận chuyển” ra nước ngoài thì bằng máy bay, chẳng lẽ lại bắt ông cơ trưởng chịu trách nhiệm vì chở cô ấy đi?”. Ông Dũng cho rằng khép hành vi “vận chuyển” vào quy định luật không hợp lý.

 

Ngược lại, đại biểu đề nghị quy định thêm vấn đề bảo kê nhà nghỉ. Ông Dũng nêu nghi vấn không nước nào nhiều nhà nghỉ như Việt Nam mà ai đến đây để… nghỉ, chắc chắn có người bảo kê cho những việc làm không lành mạnh diễn ra ở nhà nghỉ, đối tượng bị xâm hại thường là phụ nữ.

 

Đại biểu Nguyễn Đình Xuân (Tây Ninh) cũng đề nghị quy định thêm trong luật hành vi tổ chức đẻ thuê. Theo đó, những đường dây đưa phụ nữ Việt Nam sang nước ngoài đẻ thuê như vụ việc mới phát hiện ở Thái Lan vừa qua đủ yếu tố cấu thành tội mua bán trẻ em.

 

Ông Xuân giải thích, trong một số trường hợp người đi đẻ thuê vừa là nạn nhân, vừa là thủ phạm vì những đứa trẻ sau khi được giao cho người ta thì chưa chắc đã trở thành con nuôi mà có thể bị sử dụng vào nhiều mục đích khác nhau và không loại trừ trường hợp mua bán tội phạm.

 

Về vấn đề quyền, nghĩa vụ của nạn nhân cũng như chế độ hỗ trợ nạn nhân bị mua bán, dự thảo luật, nạn nhân có quyền yêu cầu được bảo vệ, được bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật. Đồng thời hỗ trợ nhu cầu thiết yếu và chi phí đi lại, hỗ trợ y tế, hỗ trợ tâm lý, trợ giúp pháp lý, hỗ trợ học văn hóa, học nghề và trợ cấp khó khăn ban đầu...

 

Đại biểu Hồ Trọng Ngũ (Ninh Thuận) cho rằng không nên quy định quyền của nạn nhân như dự luật, vì e rằng đến lúc nào đấy nhiều người muốn được trở thành nạn nhân của tội mua bán người.

 

Ông Ngũ dẫn chứng thực tiễn, nhiều trường hợp túng quẫn về cách làm ăn, về nguồn sống… có thể phát sinh tư tưởng muốn trở thành nạn nhân để… hưởng hỗ trợ.