Phú Thọ lý giải đề xuất chưa sắp xếp, sáp nhập 3 huyện
(Dân trí) - Tỉnh ủy, UBND tỉnh Phú Thọ đề nghị Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương chưa tiến hành sắp xếp đối với các huyện Thanh Thủy, Tam Nông và Phù Ninh trong giai đoạn 2023-2025.
Phú Thọ có 13 đơn vị hành chính cấp huyện (11 huyện: Đoan Hùng, Hạ Hòa, Thanh Ba, Yên Lập, Cẩm Khê, Tân Sơn, Thanh Sơn, Thanh Thủy, Tam Nông, Phù Ninh, Lâm Thao; thị xã Phú Thọ và TP Việt Trì).
Trong đó, 3 huyện Thanh Thủy, Tam Nông và Phù Ninh thuộc diện phải sắp xếp, sáp nhập khi có đồng thời diện tích tự nhiên nhỏ hơn 20% và quy mô dân số dưới 200% so với quy định.
Tuy nhiên, trong báo cáo gửi Chính phủ mới đây, UBND tỉnh Phú Thọ đề nghị trong giai đoạn 2023-2025 chưa sắp xếp đối với 3 huyện này. Việc sắp xếp sẽ được thực hiện vào giai đoạn từ năm 2026-2030.
Huyện Thanh Thủy có diện tích tự nhiên 125,681km2 (đạt 14,79% theo quy định); dân số 98.929 người (đạt 123,66% quy định).
Huyện Tam Nông có diện tích tự nhiên 155,59km2 (đạt 18,31% quy định) và quy mô dân số 99.678 người (đạt 124,59% quy định).
Huyện Phù Ninh có diện tích tự nhiên 157,37km2 (đạt 18,51% quy định); quy mô dân số 123.049 người (đạt 153,81% quy định).
Lý giải việc này, UBND tỉnh Phú Thọ phân tích, giai đoạn 2023-2025 tỉnh dự kiến sắp xếp 80 xã/phường/thị trấn, trong đó các huyện Thanh Thủy, Tam Nông, Phù Ninh đều dự kiến phương án sắp xếp nhiều đơn vị hành chính cấp xã.
Từ thực tiễn thực hiện giai đoạn 2019-2021, UBND tỉnh Phú Thọ cho rằng để sắp xếp nhiều xã đạt hiện quả thì một trong những điều kiện cần thiết phải đảm bảo sự chỉ đạo tập trung, thống nhất của cấp ủy, chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội ở cấp huyện.
Mặt khác, giai đoạn 2026-2030, Phú Thọ có 3 đơn vị hành chính cấp huyện thuộc diện sắp xếp là huyện Lâm Thao, Thanh Ba và thị xã Phú Thọ.
"Nếu giai đoạn 2026-2030 tiến hành sắp xếp tổng thể các đơn vị hành chính cấp huyện sẽ tạo thuận lợi để các cấp, các ngành, các địa phương trong tỉnh chủ động trong việc điều chỉnh quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch phát triển đô thị của tỉnh phù hợp, thống nhất với các huyện hình thành sau sắp xếp", UBND tỉnh Phú Thọ phân tích.
Tỉnh Phú Thọ cũng phê duyệt nhiều dự án quy hoạch khu, cụm công nghiệp trên địa bàn các huyện trên. Huyện Tam Nông đang triển khai giải phóng mặt bằng, đầu tư hoàn thiện hạ tầng giao thông, hạ tầng thu gom xử lý chất thải Cụm công nghiệp Vạn Xuân, Cụm công nghiệp Tam Nông.
Huyện Phù Ninh đang triển khai công tác giải phóng mặt bằng, đầu tư hoàn thiện hạ tầng giao thông Khu công nghiệp Phù Ninh, Cụm công nghiệp Phú Gia.
Hiện nay các địa phương tập trung gấp rút triển khai để đảm bảo đến năm 2025 kịp bàn giao mặt bằng cho các nhà đầu tư.
Từ những lý do đó, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Phú Thọ đã đề nghị Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương, giai đoạn 2023-2025 chưa tiến hành sắp xếp, giữ ổn định đối với các huyện Thanh Thủy, Tam Nông và Phù Ninh.
Các xã không sắp xếp, sẽ sáp nhập giai đoạn 2026-2030
Trong văn bản báo cáo Chính phủ, UBND tỉnh Phú Thọ đề xuất không sáp nhập 7 đơn vị hành chính cấp xã do có yếu tố đặc thù.
TP Việt Trì có 4 xã (Hy Cương, Kim Đức, Phượng Lâu và Trưng Vương); huyện Phù Ninh có xã An Đạo; huyện Thanh Thủy có xã Hoàng Xá; huyện Yên Lập có xã Nga Hoàng.
Địa phương này lý giải, xã Hy Cương là nơi có đền thờ các Vua Hùng, trung tâm của Nhà nước Văn Lang cổ xưa, được xếp hạng khu Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt. Xã Kim Đức là nơi phát tích của hát Xoan Phú Thọ được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Chính quyền TP Việt Trì và người dân địa phương cũng đề nghị không tiến hành sắp xếp hai xã trên.
Trong khi đó, xã Phượng Lâu và xã Trưng Vương được quy hoạch để thành lập phường, hạ tầng kỹ thuật đã được tập trung đầu tư đáp ứng tiêu chuẩn.
Tại huyện Phù Ninh, xã An Đạo được đề nghị không sắp xếp do thị trấn Phong Châu dự kiến sẽ mở rộng để thành lập thị xã, bao gồm toàn bộ thị trấn Phong Châu và các xã Phù Ninh, An Đạo, Bình Phú.
Huyện Thanh Thủy có xã Hoàng Xá đề nghị không sáp nhập do có quy mô dân số lớn (14.802 người), 100% dân số thường trú theo đạo Thiên chúa giáo, văn hóa, tín ngưỡng, phong tục, tập quán, hoạt động sản xuất kinh doanh có sự riêng biệt. Xã này cũng có tình hình an ninh chính trị phức tạp, nếu sắp xếp với xã khác dễ dẫn đến mất ổn định.
Xã Nga Hoàng, huyện Yên Lập thuộc xã trọng yếu về quốc phòng, an ninh nên cũng được đề nghị không sáp nhập.
Ngoài ra, số lượng đơn vị hành chính cấp xã thuộc diện sắp xếp nhưng tỉnh Phú Thọ đã đề nghị chưa sắp xếp. Trong đó, TP Việt Trì có 4 xã Thanh Đình, Chu Hóa, Sông Lô, Hùng Lô do đều được định hướng quy hoạch cụ thể về chức năng đô thị.
Huyện Cẩm Khê có 3 xã (Tùng Khê, Tam Sơn, Điêu Lương) cũng được Phú Thọ đề nghị chưa sáp nhập giai đoạn từ nay tới năm 2025, mà sẽ thực hiện vào giai đoạn 2026-2030.