Phó Thủ tướng lý giải việc xuất hiện “con đường đắt nhất hành tinh”

Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đã tiếp thu các đánh giá trong báo cáo giám sát của Quốc hội và các ý kiến tham gia của các vị đại biểu về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quy hoạch, sử dụng đất đai tại đô thị kể từ khi Luật đất đai 2013 có hiệu lực.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh, công tác quản lý quy hoạch, sử dụng đất đai và phát triển đô thị đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Cả nước hiện có 828 đô thị, tỷ lệ đô thị hoá tăng nhanh, đạt 38% năm 2018, bình quân trên 1%/năm; riêng Hà Nội, TPHCM đạt trên 3%/năm. Bộ mặt đô thị ngày càng khang trang, hiện đại.

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng thừa nhận công tác sử dụng đất đai, quản lý, phát triển đô thị vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế và thách thức, cần tiếp tục được khắc phục.

“Xu hướng tập trung hoá đô thị ngày càng gia tăng, đặc biệt là tại các đô thị lớn như Hà Nội, TPHCM - mỗi năm tăng khoảng 200.000 người/thành phố, 5 năm tăng 1 triệu người- đã tạo áp lực lớn lên hệ thống hạ tầng đô thị, ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng đất tại đô thị”- Phó Thủ tướng nói.

Cơ cấu nhà ở tại các đô thị còn nhiều bất cập, nặng về nhà ở thương mại, phù hợp với người có thu nhập khá, trong khi còn thiếu nhiều nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp, đặc biệt là nhà ở xã hội cho công nhân tại các khu công nghiệp.

Tình trạng ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường tại các đô thị lớn ngày càng gia tăng đang thách thức nghiêm trọng tới phát triển bền vững tại các đô thị.

“Đặc biệt là tình trạng sử dụng đất đai còn lãng phí, còn thất thoát, có nơi rất nghiêm trọng đã ảnh hưởng lớn đến hiệu quả sử dụng đất đai đô thị, gây thiệt hại cho nền kinh tế, gây bức xúc trong xã hội. Cùng với đó, công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng tái định cư còn nhiều bất cập, dẫn đến người dân khiếu kiện kéo dài, ảnh hưởng đến an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội”- Phó Thủ tướng nói.

Lý giải nguyên nhân của tình trạng trên, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cho rằng hệ thống pháp luật liên quan đến quy hoạch, sử dụng đất đai, quản lý đầu tư xây dựng vừa còn những khoảng trống, vừa chồng chéo, thiếu đồng bộ dẫn tới khó khăn trong thực hiện.

Công tác lập quy hoạch một số nơi còn chậm so với yêu cầu phát triển, dẫn đến khi có quy hoạch mới và thực hiện quy hoạch phải tiến hành bồi thường giải phóng mặt bằng rất lớn, gây lãnh phí nguồn lực xã hội, xuất hiện “con đường đắt nhất hành tinh”.

“Dư luận rất bức xúc tình trạng nhiều dự án điều chỉnh quy hoạch nhiều lần nhằm tăng mật độ xây dựng, tăng tầng cao, tăng mật độ dân cư, giảm không gian công công, tạo ra những khu nhà ở chật chội, thiếu an toàn chỉ đem lại lợi ích cho nhà đầu tư, gây thiệt hại cho cộng đồng, người dân và nhà nước. Vấn đề này cần được chấn chỉnh kịp thời”- Phó Thủ tướng nêu thực tế.

Việc kiểm soát tầng cao, mật độ dân cư còn nhiều bất cập, chậm phát hiện những sai phạm hoặc phát hiện sai phạm nhưng không xử lý kịp thời đã ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng đất đai, phát triển đô thị.

Cuối bài phát biểu, Phó Thủ tướng khẳng định: Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ sẽ lắng nghe, tiếp thu ý kiến của người dân, đề cao vai trò của người dân và xã hội trong việc tham gia vào quá trình quản lý, sử dụng đất đai trong thời gian sắp tới.

Thế Kha