(Dân trí) - Làng Nôm (huyện Văn Lâm, Hưng Yên) được ví như một ốc đảo của kiến trúc truyền thống giữa cơn lốc phát triển không gian đô thị.
"Phát hiện" thêm một cổ trấn đẹp bình dị cách Hà Nội 30 km
Làng Nôm (huyện Văn Lâm, Hưng Yên) được ví như một ốc đảo của kiến trúc truyền thống giữa cơn lốc phát triển không gian đô thị.
Không gian kiến trúc của Làng Nôm là đại diện rất đặc trưng của vùng quê Bắc Bộ, với đầy đủ các công trình đình, chùa, cây đa, bến nước, chợ... và cả nếp sinh hoạt xưa.
Kiến trúc đặc sắc chính là những ngôi nhà cổ có tuổi lên đến 200 năm và rất nhiều các nhà thờ của dòng họ được gìn giữ. Nền văn hóa lâu đời in đậm dấu ấn trong từng nếp nhà, lối ngõ, phong tục tập quán văn hóa.
Cổng làng Nôm là một kiểu kiến trúc đặc biệt, được xây theo kiểu bát trụ. Kiểu cổng mà chỉ hoàng thân quốc thích xưa kia mới có. Cổng làng bao gồm bốn trụ vuông chạm khắc nhiều họa tiết, phía trước có ba chữ trên vòm cổng: Đồng Cầu Nôm.
Đường làng lát gạch đỏ, bờ ao kết hợp rất nhiều "bến nước". Xưa những cầu ao này thường được người dân sử dụng để rửa chân tay hay xuống lấy nước.
Làng Nôm có một ao nước lớn, các quần thể kiến trúc cổ đều tập trung xung quanh tạo thành một không gian rất tiêu biểu cho vùng làng quê của miền Bắc xưa.
Làng có rất nhiều các nhà thờ họ và hiện vẫn đang tiếp tục được xây mới. Nhìn trung lối kiến trúc cơ bản khá giống nhau với các chi tiết cổ điển truyền thống tiêu biểu.
Vào những ngày hè nóng nực, ao làng luôn là nơi vui chơi tắm mát của người dân làng Nôm. Nơi đây cũng là chỗ sinh hoạt cộng đồng của người dân.
Làng Nôm nổi lên như một kiến trúc làng Việt truyền thống tiêu biểu, song hiện nay đang đứng trước nguy cơ bị mai một, lùi dần vào quên lãng.
Ở phía Đông của làng là cây cầu đá tuyệt đẹp bắc ngang qua dòng sông Nguyệt Đức, nối đường làng với chợ Nôm và chùa Nôm.
Cầu đá được ghép bằng những phiến đá lớn, hai bên thành cầu chạm khắc hình đầu rồng, cầu có các trụ đá chống đỡ. Không chỉ mang giá trị lịch sử, văn hóa, chiếc cầu đá này còn được các nhà nghiên cứu di sản đánh giá là một công trình độc đáo chưa từng thấy ở bất cứ làng cổ nào của đồng bằng sông Hồng.
Qua cánh cổng làng rêu phong, khung cảnh bên trong mang đặc trưng của làng quê cổ Việt Nam. Các khu nhà nhỏ nhắn đều nhuốm màu thời gian, nếp sinh hoạt thường nhật của người dân diễn ra bình lặng, yên ả trong nhịp sống chậm rãi.
Đình làng Nôm.
Không gian bên trong đình.
Chùa làng Nôm được xây dựng bề thế, theo nhiều tài liệu xưa, chùa được xây dựng trên một đồi thông lớn vào thời Hậu Lê. Tuy nhiên, có nhiều nhà nghiên cứu cho rằng dấu tích chùa cho thấy lịch sử tồn tại cả nghìn năm.
Trong chùa hiện còn lưu giữ hơn 100 pho tượng đất nung, điêu khắc tinh xảo.