Hà Tĩnh:

Phát hiện la bàn bát quái được chế tác bằng ngà voi

(Dân trí) - Nhóm nghiên cứu của Phòng Quản lý di sản (Sở VHTT&DL Hà Tĩnh) vừa phát hiện một chiếc la bàn cổ bát quái gần 200 tuổi được chế tác bằng ngà voi rất độc đáo ở một nhà dân. Điều đáng nói là chiếc la bàn vẫn còn sử dụng được.

Ông Hồ Bác Khoa, Phó phòng quản lý di sản, Sở VHTT&DL Hà Tĩnh cho biết, chiếc la bàn được phát hiện ở nhà ông Lương Hữu Dụng, 83 tuổi, xã Sơn Mỹ, huyện Hương Sơn.
 
Phát hiện la bàn bát quái được chế tác bằng ngà voi - 1
Chiếc la bàn bước đầu được các nhà nghiên cứu xác định có niên đại gần 200 năm tuổi (ảnh: Bách Khoa)
 
Chiếc là bàn bát quái này có hình vuông, mỗi cạnh dài 6 cm, cao 2 cm, được chế tác bằng ngà voi rất tinh xảo, kỹ thuật đạt trình độ thẩm mỹ rất cao. Tâm la bàn hình tròn, các chi tiết như kim, phương vị, nắp kính còn nguyên vẹn, bao quanh tâm là gờ nổi con lươn bằng đồng đỏ.
 
Kế đến là 5 vòng tròn đồng tâm, vòng trong cùng có biểu tượng 8 cung của bát quái - 8 phương vị chính (càn, cấn, khảm, chấn, khôn, đoài, ly, tốn); vòng 2 có các điểm chấm; vòng 3 có 25 ký tự biểu hiện 10 can (giáp, ất, bính, đinh, mậu, kỷ, canh, tân, nhâm, tý) và 12 chi (tý, sửu, dần, mão, thìn, tỵ, ngọ, mùi, thân, dậu, tuất, hợi); vòng 4 có 72 ký tự; 4 góc la bàn chạm họa tiết trang trí và 4 cạnh được bao bởi các ô chữ S lồng nhau.
 
Cạnh của thành la bàn được ốp nổi lên và trên mặt đứng của 4 cạnh la bàn chạm 4 đề tài, được hiểu đó là biểu tượng của 4 mùa (xuân, hạ, thu, đông); phần chính tâm mặt sau của la bàn có khắc biểu tượng âm dương, trên góc phải chạm khắc hình 1 lá nho và 3 chữ hán theo thể tượng hình.
 
Theo ông Khoa, công dụng của chiếc la bàn này là giúp người sử dụng xác định phương vị tìm thế đất làm nhà ở, tìm mạch nước để lập cư hay nơi táng mộ với kỳ vọng phát lộc, phát tài và thường được gọi là la bàn phong thủy (la bàn bát quái).
 
Văn Dũng - Bá Hải