Ông giáo làng 85 tuổi vẫn miệt mài dịch sách

Sinh năm 1926 tại huyện Gia Lâm, Hà Nội, ông Linh vào Thanh Hóa công tác, phải lòng với người con gái xứ Thanh và quyết định gắn bó với con người và mảnh đất nơi đây. Sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự và hoàn thành việc học với tấm bằng đại học chuyên ngành tài chính, ông được bổ nhiệm làm cán bộ của Ban kế hoạch miền Tây tỉnh Thanh Hóa. Dù công việc bận rộn nhưng ông Linh vẫn luôn dành thời gian để đọc sách và tiết kiệm số tiền nhỏ mua lại những cuốn sách cũ về đọc và nghiên cứu.

Dù không học chuyên ngành ngoại ngữ nhưng vốn ham tìm tòi học hỏi, ông đã tìm đọc và nghiên cứu các cuốn sách từ điển ngoại ngữ. Sau một thời gian dày công nghiên cứu, ông đã có thể đọc, viết và dịch thành thạo nhiều ngôn ngữ khác nhau như: Anh, Pháp... Đến nay, ông vẫn còn giữ được những cuốn từ điển cũ từ những năm 1980.

Ông có 7 người con, các con ông đều đã trưởng thành và lập nghiệp ở xa, có người làm việc và định cư tận miền Nam. Năm 1989, sau khi về nghỉ hưu, ông về quê vợ ở huyện Vĩnh Lộc và gắn bó với nghề làm nông, trồng thêm luống rau, nuôi đàn gà. Từ ngày về nghỉ hưu, có nhiều thời gian rảnh rỗi, hàng ngày thấy các cháu học sinh ở quê có hoàn cảnh khó khăn nhưng vẫn phải đi học thêm trên thị trấn rất vất vả, tốn kém; sau nhiều đêm suy nghĩ, ông quyết định mở lớp và dành thời gian dạy học tại nhà cho các cháu học sinh địa phương.

Bà Định Thị Ngọt, vợ ông Linh, chia sẻ: “Nhà chỉ có hai ông bà nên cũng buồn tẻ, có các cháu nhỏ đến học bài lại thêm vui nhộn. Trong nhà chỉ toàn thấy sách vở và những tập thơ, truyện của ông ấy viết. Nhiều lần tôi khuyên ông ấy nghỉ ngơi đi cho khỏe, nhưng ông luôn miệng bảo phải cố gắng dịch lại cho hoàn thành mấy cuốn sách từ điển này, để sau này con cháu mình còn được học”.

Tâm nguyện của ông giáo làng

Nay tuổi đã già, tai không còn tinh tường nên ông Linh đã ngừng viêc dạy học. Dù vậy, học sinh trong thôn vẫn thường đến nhờ ông giảng giải những bài tập khó, giải nghĩa những từ tiếng Anh khó... Những lúc ấy ông vui lắm, chẳng bao giờ từ chối. Đôi lúc ông còn dạy các em ngâm thơ, học hát cho bớt căng thẳng với áp lực học tập.

Không chỉ đam mê nghiên cứu, viết và dịch lại sách, ông Linh rất thích đàn, hát, viết thơ, ngâm thơ và thích tự tay nấu ăn giúp vợ. Cứ mỗi buổi chiều, người dân lại thấy ông thổi cơm bằng rơm khô và ngâm nga những câu thơ, bài hát về cách mạng, cuộc sống, về tình nghĩa vợ chồng do chính ông sáng tác. Người dân làng Bèo vẫn thường nói đùa với nhau: “Ở thôn này sướng nhất vợ ông Vũ Khuê (bút danh của ông Linh)”.

Hiện tại ông Linh đang biên soạn cuốn từ điển y học Việt Anh với độ dày 100 trang. Nội dung cuốn sách để tra cứu các điển ngữ từ tiếng Anh sang tiếng Việt, phục vụ cán bộ y tế và sinh viên y khoa. Mới đây ông viết thêm một cuốn từ điển Pháp - Việt về chuyên ngành Vật lý, với mong muốn giúp học sinh, sinh viên dùng nghiên cứu và nâng cao kiến thức, phục vụ học tập và thi cử đối với sinh viên chuyên ngành ngoại ngữ.

Dù chưa một lần được in thành sách những cuốn dịch của mình, thế nhưng ông Linh vẫn không từ bỏ tâm nguyện của mình. Với ông, đó là sự đam mê và là cái tâm với sách, ông muốn có sự đổi mới cách học ở những môn ngoại ngữ để các em học sinh dễ hiểu, dễ tiếp nhận hơn.

Chia tay "ông giáo tay ngang", chúng tôi còn nghe văng vẳng câu thơ ông viết và thường ngâm nga:

Cao Tuân - Duy Tuyên