Nỗ lực để hạn chế tác động của tăng giá điện

Các vấn đề này đã được đặt ra với Bộ trưởng Bộ Công nghiệp, Hoàng Trung Hải trong buổi họp báo chiều 1/12.

Cho đến thời điểm này, việc tăng giá điện là đề án hay đã được quyết định rồi, thưa ông?

Trong phiên họp thường kì tháng 11 vừa diễn ra, Chính phủ đã nghe, thảo luận đề án tăng giá điện và Thủ tướng đã có kết luận. Việc tăng giá điện chưa có quyết định chính thức (vài ngày nữa sẽ có), nhưng Thủ tướng đã kết luận thời điểm tăng giá điện là 1/1/2007. 

Khi quyết định như vậy Thủ tướng đã cân đối đến những đối tượng nghèo ở đô thị cũng như tính đến những yếu tố nhạy cảm như giá cả ngày Tết... Thủ tướng giao cho các Bộ theo dõi điều chỉnh kịp thời các giải pháp để kiểm soát giá trong thời gian tới.

Thủ tướng giao cho các bộ ngành liên quan hạn chế ảnh hưởng của tăng giá điện đối với sản xuất? Vậy chúng ta hạn chế bằng cách nào?

Giá điện giờ bình thường và thấp điểm cho sản xuất không tăng, nhưng giá giờ cao điểm cho sản xuất tăng 20%. Việc tăng 20% đó yêu cầu các nhà sản xuất phải điều chỉnh lại cơ cấu dùng điện của mình cho có hiệu quả hơn. Ở đây có nhà sản xuất sẽ gặp khó khăn là không điều chỉnh được, phải dùng điện giờ cao điểm. Khi không điều chỉnh được thì sẽ tác động đến bình quân giá, tăng 4%. Vậy thì trước tiên phải xem lại cơ cấu sử dụng của anh đã hợp lí chưa.

Thứ hai, theo tính toán về sử dụng năng lượng thì hiện nay các nhà sản xuất của chúng ta vẫn dùng các loại công nghệ không tiết kiệm điện -tốn điện hơn 20% so với các nước trong khu vực. Đây cũng là vấn đề mà các nhà sản xuất phải điều chỉnh.

Thứ ba, khi các nhà sản xuất đã tìm đủ mọi cách mà không giải quyết được thì các cơ quan như Bộ Công nghiệp, Bộ Tài chính phải xem xét đến cơ chế về thuế, giá có gì hỗ trợ được không. Nhưng việc này cũng phải làm nghiêm ngặt, không thể hỗ trợ tràn lan, không phải bỏ bao cấp này sang bao cấp khác.

Trong đợt tăng giá điện này, vùng nông thôn không phải tăng, nhưng trong trường hợp họ vẫn phải mua giá điện cao hơn thì Bộ Công nghiệp có biện pháp nào để ngăn chặn?

Đây cũng là vấn đề có xảy ra. Thủ tướng có quyết định hai giá điện ở nông thôn, trong đó giá bán buôn 390 đồng/ số. Các tổ chức bán điện ở nông thôn rất đa dạng và người ta mua điện ấy bán lại cho hộ dân.

Trước đây đã có tình trạng đội giá và Thủ tướng qui định giá trần 700 đồng/ số. Bộ Công nghiệp có hướng dẫn giao cho UBND các địa phương chỉ đạo Sở Công nghiệp, Sở Tài chính  kiểm tra và xử lí những tổ chức bán giá điện vượt giá trần. Qua thống kê của chúng tôi, các địa phương làm tương đối tốt, nhưng không phải không có những hộ phải chịu giá cao.

Như báo chí đã nêu, ngay ngoại thành Hà Nội cũng có hiện tượng này. Các hộ dân mới xây hoặc xây cũ không có điều kiện vươn ra các đường trục, phải mua lại qua các hộ dân kế tiếp nên bị tính giá cao. Đặc biệt, một số trường hợp tổ bán giá điện ở nông thôn khi khai giá thì không vượt trần nhưng thực tế lại bán giá cao hơn. Khi thực hiện biểu giá điện này, chúng tôi yêu cầu các địa phương có chỉ đạo các sở ngành theo dõi thực tế. Chúng tôi sẽ có lưu ý để làm sao không có tình trạng lợi dụng để tăng giá.

Khi bàn về tăng giá điện người ta nói nhiều về quản lí của ngành điện. Theo ông, việc quản lí ngành điện của chúng ta có lãng phí không? Tỉ lệ tổn thất chính xác hiện nay là bao nhiêu?

Ngành điện của chúng ta hiện nay vẫn còn nhiều điểm chưa vừa ý, nhưng rõ ràng là có bước phát triển, có bước tiến bộ. Năm 2005 tổn thất 11,6%, năm nay đang phấn đấu để xuống 10,9%. Nhưng số đó năm 1995 là gần 22%. Đó cũng là sự cố gắng. Còn quản lí đã được như người ta chưa thì đúng là chưa.

Thực tế, đối với việc hạn chế tổn thất, Tổng Công ty Điện lực gặp rất nhiều khó khăn do tốc độ mở rộng mạng lưới điện nông thôn rất lớn - khi mở rộng thì mạng lưới điện ở đó tổn thất cao hơn các nơi khác. Vì thế nếu không đưa người vào hợp lí, không có đầu tư hợp lí sẽ không điều chỉnh nổi tổn thất đó và tổn thất chung sẽ bị tănng.

Biểu giá điện sinh hoạt bậc thang cụ thể như sau:

Cấn Cường (ghi)