Những lợi thế chưa từng có của tỉnh lớn nhất Việt Nam
(Dân trí) - Sau sáp nhập, tỉnh Lâm Đồng mới trở thành tỉnh lớn nhất Việt Nam với lợi thế chưa bao giờ có được trên nhiều lĩnh vực.

Trong cuộc làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Lâm Đồng, Thường trực Tỉnh ủy Bình Thuận và Đắk Nông về việc triển khai các nghị quyết, kết luận của Trung ương mới đây, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, sau khi hợp nhất, tỉnh Lâm Đồng mới hội tụ đầy đủ các điều kiện để phát triển, không phải địa phương nào cũng có được.

Vẻ đẹp mê hoặc của non nước hồ Tà Đùng nhìn từ trên cao. (Ảnh: Ngô Trần Hải An).
Tỉnh Lâm Đồng, Bình Thuận, Đắk Nông có điều kiện tự nhiên riêng biệt nhưng khi hợp nhất sẽ hỗ trợ lẫn nhau. Sự liên kết cao nguyên, trung du, duyên hải sẽ giúp hình thành chuỗi giá trị liên ngành, hình thành những đô thị liên kết, vùng du lịch nghỉ dưỡng sinh thái với văn hóa đặc sắc; tạo không gian phát triển liên thông, hiệu quả, bền vững.
Mỏ khoáng sản “khổng lồ” từ miền núi đến biển khơi
Theo số liệu thống kê, hiện nay, tỉnh Đắk Nông có 1,7 tỷ tấn và Lâm Đồng có 1 tỷ tấn bauxite. Do vậy, sau khi sáp nhập, tỉnh Lâm Đồng mới sẽ sở hữu mỏ bauxite lớn nhất cả nước với tổng trữ lượng 2,7 tỷ tấn.
Ngoài ra, tỉnh lớn nhất Việt Nam cũng kế thừa nguồn khoáng sản titan, thiếc, vàng, bauxite, cát thủy tinh, than bùn, nước khoáng… từ tỉnh Bình Thuận. Trong đó, titan của Bình Thuận được đánh giá là lớn nhất cả nước với tổng trữ lượng khoảng gần 600 triệu tấn (chiếm 92% titan sa khoáng Việt Nam), 4 mỏ cát thủy tinh tại huyện Hàm Thuận Bắc, Bắc Bình, Hàm Tân với trữ lượng hơn 500 triệu m3.

Bên trong mỏ bauxite ở tỉnh Lâm Đồng (Ảnh: An Chi).
Tỉnh Bình Thuận cũng sẽ đóng góp cho Lâm Đồng mới mỏ sét khoáng bentonit dùng trong công nghiệp hóa chất, khai thác dầu mỏ với trữ lượng gần 20 triệu tấn. Quặng sa khoáng nặng để sản xuất titan có trữ lượng 1 triệu tấn… Đồng thời, đóng góp các mỏ dầu khí có trữ lượng lớn ở biển khơi, cách đất liền 60km.
Hiện nay, nơi này có 3 mỏ dầu gồm Rạng Đông, Sư Tử Đen, Rubi đang được khai thác. 2 mỏ khác là Sư Tử Trắng và Sư Tử Vàng đang được cơ quan chức năng lên phương án khai thác thời gian tới.
Theo ông Y Thanh Hà Niê Kđăm, Bí thư Tỉnh ủy Lâm Đồng, khi hợp nhất 3 tỉnh Lâm Đồng, Bình Thuận, Đắk Nông, tỉnh Lâm Đồng mới có diện tích lớn nhất cả nước với 24.233km2, dân số gần 3,9 triệu người, quy mô GRDP (tổng sản phẩm trên địa bàn) ước đạt 320.000 tỷ đồng, đứng thứ 8 cả nước.

Một góc trung tâm thành phố Đà Lạt nhìn từ trên cao (Ảnh: Minh Hậu).
Ông Y Thanh Hà Niê Kđăm cho biết sau sáp nhập, Lâm Đồng mới sẽ có rừng, biển, cửa khẩu, cảng biển, trở thành “thủ phủ” của một số cây công nghiệp, cây ăn trái, đặc biệt là phát triển công nghiệp bauxite. Đây là dư địa, tiềm năng lớn cho Lâm Đồng mới phát triển.
Lâm Đồng mới có cơ hội vàng để trở thành cực tăng trưởng mới, có quy mô đủ lớn, động lực đủ mạnh và tầm ảnh hưởng đủ sâu rộng, góp phần dẫn dắt xu thế kinh tế xanh, phát triển bền vững cho khu vực miền Trung - Tây Nguyên và cả nước.
“Mỏ vàng” du lịch
Tỉnh Lâm Đồng mới sẽ sở hữu “thiên đường nghỉ dưỡng” Đà Lạt, du lịch biển đảo, công viên địa chất, du lịch sinh thái.
Theo UBND tỉnh Lâm Đồng, du lịch, dịch vụ là ngành công nghiệp không khói và đây là ngành kinh tế mũi nhọn, chủ lực của địa phương. Thống kê cho thấy, trung bình, Lâm Đồng đón trên 6 triệu lượt khách/năm, cơ cấu giá trị sản xuất ngành thương mại dịch vụ - du lịch chiếm trên 68% cơ cấu các ngành kinh tế của tỉnh.

Một góc hồ Tuyền Lâm, thành phố Đà Lạt (Ảnh: Nguyễn Nghĩa).
Tỉnh Lâm Đồng mới sẽ có “thiên đường nghỉ dưỡng” Đà Lạt, thành phố này 2 lần được công nhận là Thành phố du lịch sạch ASEAN vào các năm 2020, 2022; thành phố thuộc mạng lưới các thành phố sáng tạo toàn cầu của UNESCO trong lĩnh vực âm nhạc.
Tỉnh lớn nhất Việt Nam cũng sở hữu giá trị du lịch hiện có từ tỉnh Bình Thuận. Trong đó bao gồm bờ biển dài 192km; nhiều bãi biển, khu bảo tồn thiên nhiên, di tích văn hóa, cảnh quan nổi tiếng như núi Ông, núi Tà Cú, Khu bảo tồn biển đảo Phú Quý, Cù lao Câu, đồi cát bay Mũi Né, bãi đá 7 màu…
Tỉnh cũng sở hữu lịch sử, văn hóa, đặc biệt là văn hóa Chăm Pa với tháp Po Sah Inư, đền thờ Po Klong Mơhanai và hơn 100 bảo vật hoàng tộc Chăm nguyên gốc quý hiếm.

Một góc du lịch biển Bình Thuận (Ảnh: Đình Hòa).
Khác với Bình Thuận, Đắk Nông đóng góp cho tỉnh Lâm Đồng mới sự giàu có, đa giá trị của Công viên Địa chất với diện tích 4.760km2. Công viên này nằm ở phía Tây Nam của vùng Tây Nguyên với các di sản địa chất, thác nước, miệng núi lửa, 50 hang động có tổng chiều dài hơn 10.000m.
Năm 2020, Hội đồng chấp hành của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) công nhận Công viên Địa chất Đắk Nông là Công viên Địa chất toàn cầu.
Theo thống kê, riêng lĩnh vực du lịch, năm 2024, tỉnh Lâm Đồng đạt doanh thu khoảng 18.000 tỷ đồng, Đắk Nông đạt 195 tỷ đồng, Bình Thuận đạt hơn 23.000 tỷ đồng.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ (PGS.TS) Phạm Trung Lương, nguyên Phó viện trưởng Viện nghiên cứu phát triển du lịch (Cục du lịch quốc gia Việt Nam), cho biết ngành du lịch góp phần quan trọng trong phát triển kinh tế của 3 tỉnh Lâm Đồng, Bình Thuận, Đắk Nông.
Mỗi địa phương có nét đặc trưng riêng, trong đó Lâm Đồng có lợi thế du lịch nghỉ dưỡng, sinh thái; Bình Thuận có du lịch biển, đảo; Đắk Nông có Công viên địa chất toàn cầu, du lịch văn hóa cộng đồng…

Du khách khám phá hang động trong Công viên Địa chất toàn cầu Đắk Nông (Ảnh: Minh Phương).
“Khi hợp nhất, Lâm Đồng mới sẽ có đầy đủ và đây là lợi thế”, PGS.TS Phạm Trung Lương chia sẻ.
PGS.TS Phạm Trung Lương cũng cho rằng, việc phát triển tốt ngành du lịch sẽ tạo ra sản phẩm đặc thù, có sức hút. Để làm được điều này, PGS.TS Phạm Trung Lương chỉ ra rằng, tỉnh Lâm Đồng mới cần sớm thực hiện quy hoạch về hạ tầng giao thông, đáp ứng về nguồn nhân lực. Đặc biệt, cơ quan chức năng cần thống nhất về mặt tư duy trong phát triển ngành du lịch.
Hội tụ đầy đủ điều kiện phát triển
Trong cuộc Hội thảo về những định hướng phát triển kinh tế, xã hội tỉnh Lâm Đồng mới trong giai đoạn 2026-2030 được tổ chức tại thành phố Đà Lạt hôm 10/6, nhiều chuyên gia, nhà khoa học cho rằng, Lâm Đồng mới có vị trí chiến lược quan trọng về kinh tế, chính trị, an ninh, quốc phòng.
Lâm Đồng mới hội tụ đầy đủ các điều kiện để phát triển công nghiệp xanh, kinh tế tuần hoàn theo hướng bền vững.

Bên trong sân bay Liên Khương, Lâm Đồng (Ảnh: Chính Thành).
PGS.TS Bùi Văn Huyền, Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương, Viện trưởng Viện kinh tế - xã hội và môi trường, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, cho biết với tiềm năng, thế mạnh, điểm đột phá trong thời gian tới của Lâm Đồng mới là hạ tầng, thể chế và chuyển đổi số.
Trong đó, Lâm Đồng cần chọn cơ sở hạ tầng giao thông, đô thị là đột phá đầu tiên để kích hoạt các dư địa, các nguồn lực khác sẵn có.
Sau sáp nhập, thành phố Đà Lạt trở thành trung tâm hành chính, chính trị của tỉnh Lâm Đồng mới. Ở vị trí hiện tại, Đà Lạt đang được kết nối với các địa phương, vùng kinh tế bởi mạng lưới giao thông đường bộ gồm quốc lộ 20, 27, 28.
Vừa qua, tỉnh Lâm Đồng đã phê duyệt 2 dự án cao tốc gồm Cao tốc Tân Phú - Bảo Lộc và Bảo Lộc - Liên Khương, thuộc 2 dự án thành phần của Cao tốc Dầu Giây, Đồng Nai - Liên Khương, Lâm Đồng.
Hiện nay, tỉnh Lâm Đồng cũng đề xuất Chính phủ, các bộ xem xét, đầu tư tuyến cao tốc nối Đà Lạt - Nha Trang, Khánh Hòa. Đặc biệt, đề xuất Chính phủ xem xét, bổ sung, đầu tư dự án cao tốc trục Đông - Tây nối 3 tỉnh Bình Thuận - Lâm Đồng - Đắk Nông để đảm bảo kết nối, phát triển kinh tế trong tương lai.
Sau sáp nhập, Lâm Đồng mới có Cảng hàng không quốc tế Liên Khương; Sân bay Phan Thiết; Cảng biển quốc tế Vĩnh Tân…