Những gói thầu y tế mua bán qua nhiều khâu, nâng giá cao bất thường

Kết luận thanh tra việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, kít xét nghiệm, vaccine và thuốc phòng, chống dịch Covid-19 tại TPHCM vừa được Thanh tra Chính phủ công khai. Qua đó đã phát hiện 2 gói thầu mua khẩu trang y tế, trang phục phục vụ công tác phòng chống dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới do Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TPHCM (HCDC) làm chủ đầu tư, xác định giá gói thầu trái với quy định, có dấu hiệu vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng với số tiền thiệt hại trên 6,3 tỷ đồng.

Có 2 gói thầu mua sinh phẩm xét nghiệm do Bệnh viện Phục hồi chức năng- điều trị bệnh nghề nghiệp làm chủ đầu tư, qua thanh tra phát hiện chủ đầu tư có dấu hiệu thiếu trách nhiệm gây thiệt hại ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, số tiền thiệt hại nhỏ, chưa đủ cơ sở để kiến nghị xử lý hình sự nên Thanh tra Chính phủ kiến nghị UBND TPHCM chỉ đạo xử lý trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân theo quy định.

Kết luận còn nêu rõ dấu hiệu nhà thầu Công ty BBA và nhà thầu Công ty BNC thông thầu, vi phạm quy định Luật Đấu thầu năm 2013 tại các gói thầu: Gói thầu mua sắm bộ trang phục phòng chống dịch cấp 1 năm 2021 (7 món), Gói thầu mua sắm bộ trang phục phòng chống dịch cấp 1 năm 2021- lần 2 (7 món) do Bệnh viện Từ Dũ làm chủ đầu tư và Gói thầu mua sắm vật tư y tế phục vụ công tác phòng chống và điều trị dịch Covid-19 lần 10 năm 2021 (4 món) do Bệnh viện Nhi Đồng TPHCM làm chủ đầu tư.

Qua 5 ngày, tiền chênh lệch do tăng giá là 4,2 tỷ đồng

Đáng chú ý, qua thanh tra đã phát hiện một số gói thầu có dấu hiệu lợi dụng dịch bệnh, mua bán qua nhiều khâu trung gian để nâng giá bán cao bất thường, cần phải xem xét để xử lý theo quy định pháp luật.

Thanh tra Chính phủ phát hiện có 4 nhà thầu cung cấp một số thiết bị y tế thuộc các gói thầu do Sở Y tế TPHCM làm chủ đầu tư, có giá trúng thầu cao bất thường so với giá vốn nhập khẩu.

Điển hình là mặt hàng máy X-quang di động DR (hãng Philip- Hà Lan sản xuất) do Công ty TNHH thương mại và công nghệ kỹ thuật TNT trúng thầu thuộc Gói thầu số 03, kết quả xác minh cho thấy giá trúng thầu cao gấp 4,67 lần so với giá vốn nhập khẩu (bao gồm giá CIF và các loại thuế, phí khi nhập khẩu) với giá trị chênh lệch gần 19 tỷ đồng.

Tương tự, một số gói thầu mua sắm vật tư y tế, sinh phẩm, kit xét nghiệm và thuốc chữa bệnh Covid-19 có sự mua bán qua nhiều khâu trung gian, có chênh lệch lớn giữa giá trúng thầu với giá vốn nhập khẩu, hoặc giá bán của nhà sản xuất đối với hàng hóa sản xuất trong nước.

Điển hình là gói thầu mua sắm kít, hóa chất dùng trong xét nghiệm Covid-19 bằng phương pháp PCR do Bệnh viện Nhi Đồng 1 làm chủ đầu tư. Sản phẩm kít tách chiết acid nucleic virus do QiaGen GmbH/Đức sản xuất, Công ty TNHH Thiết bị y tế Phương Đông là nhà thầu trúng thầu, có giá trúng thầu cao gấp 2,59 lần so với giá vốn nhập khẩu, giá trị chênh lệch gần 6,7 tỷ đồng.

Gói thầu mua thuốc Generic điều trị bệnh nhân Covid-19 tại nhà (lần 1) do Bệnh viện Nhi Đồng 1 làm chủ đầu tư: Mặt hàng thuốc Xelostad 10mg, bệnh viện mua 300.000 viên của Công ty CP Gonsa với đơn giá 35.000 đồng/viên, tuy nhiên Công ty CP Gonsa mua lại thuốc của Công ty TNHH GSPHARM với đơn giá 21.000 đồng/viên; thuốc do Công ty TNHH liên doanh Stellpharm - Chi nhánh 1 sản xuất và Công ty TNHH GSPHARM cũng là một đơn vị trung gian.

"Chỉ tính một khâu trung gian mua, bán của nhà thầu Công ty CP Gonsa, trong thời gian rất ngắn (5 ngày) số tiền chênh lệch do tăng giá là 4,2 tỷ đồng", Thanh tra Chính phủ chỉ rõ.

Gói thầu mua sắm 20.000 test xét nghiệm chống dịch Covid-19 lần 1 theo hình thức chỉ định thầu rút gọn, gói thầu mua sắm sinh phẩm- hóa chất xét nghiệm điều trị và phòng dịch năm 2021 theo hình thức chỉ định thầu rút gọn và gói thầu mua sắm sinh phẩm- hóa chất xét nghiệm- hóa chất sát khuẩn và oxy y tế cho phòng chống dịch năm 2021 do Bệnh viện Nhiệt Đới làm chủ đầu tư.

Công ty TNHH khoa học kỹ thuật Kiến Đức là đơn vị trúng thầu và cung cấp một số vật tư, hóa chất. Các vật tư, hóa chất này do hãng Roche Diagnostics International Ltd và hãng Tid MolBiol của Đức sản xuất, Công ty TNHH Roche Việt Nam nhập khẩu. Công ty TNHH MTV Vimedimex Bình Dương và Công ty TNHH DKSH Việt Nam bán cho Công ty TNHH khoa học kỹ thuật Kiến Đức.

Kết quả xác minh cho thấy, sản phẩm LC Multi RNA Virus Master 200 giá trúng thầu cao gấp 2,61 lần so với giá vốn nhập khẩu, chênh lệch trên 4,48 tỷ đồng; sản phẩm LightMix Modular Wuhan CoV RdRP-gen giá trúng thầu cao gấp 2,84 lần so với giá vốn nhập khẩu, với giá chênh lệch 1 tỷ đồng. Đặc biệt, sản phẩm LightMix SarbecoV E-gene plus EAV control giá trúng thầu cao gấp 2,89 lần so với giá vốn nhập khẩu, với giá trị chênh lệch gần 14,9 tỷ đồng.

"Do thời gian có hạn, đoàn thanh tra của Thanh tra Chính phủ chỉ kiểm tra ngẫu nhiên một số gói thầu mua sắm thiết bị, vật tư y tế, kit xét nghiệm, sinh phẩm và thuốc chữa bệnh Covid-19. Vì vậy, Thanh tra Chính phủ đề nghị UBND TPHCM theo thẩm quyền cần chỉ đạo cơ quan chức năng tiếp tục kiểm tra, rà soát để xử lý theo quy định.