"Nhiều sổ hộ tịch bị hư hỏng, chữ viết xấu không đọc được"

Ông Nguyễn Thanh Hải, Cục trưởng Cục Hộ tịch, quốc tịch, chứng thực (Bộ Tư pháp) vừa cho biết, các cơ quan đăng ký hộ tịch trên cả nước đang lưu trữ trên 8 triệu sổ đăng ký hộ tịch các loại, tương ứng với hơn 100 triệu dữ liệu hộ tịch.

Việc hoàn thành số hóa các dữ liệu hộ tịch này nhằm đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số; bảo đảm cung cấp thông tin đầu vào, chia sẻ, đồng bộ dữ liệu dân cư, thúc đẩy triển khai Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030 (Đề án 06).

Dữ liệu hộ tịch được số hóa, thông qua kết nối giữa Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư sẽ được rà soát, đối chiếu, chia sẻ, cập nhật 2 chiều.

Theo kế hoạch, trước ngày 1/1/2025 phải hoàn thành số hóa dữ liệu, chuyển vào cơ sở dữ liệu hộ tịch.

Đến nay, theo ông Hải, số sổ hộ tịch được số hóa trên 2,5 triệu với hơn 60 triệu dữ liệu; đã cập nhật vào cơ sở dữ liệu hộ tịch trên 50 triệu dữ liệu. 16 địa phương thực hiện chậm và đang có nguy cơ không hoàn thành kế hoạch như trên.

Đánh giá về những vướng mắc đang gặp phải, Cục trưởng Nguyễn Thanh Hải cho rằng nhận thức của các cơ quan liên quan chưa chính xác, đầy đủ về nhiệm vụ số hóa. Còn xảy ra nhầm lẫn giữa số hóa sổ hộ tịch với nhập dữ liệu hộ tịch từ sổ hộ tịch trên nền Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư

Nhiều địa phương chưa được quan tâm bố trí kinh phí, nhân lực, cơ sở hạ tầng không đủ đáp ứng. Công chức tư pháp - hộ tịch ở nhiều xã chưa được bố trí máy tính riêng để làm việc, không có máy scan nên phải sử dụng máy điện thoại để chụp, đính kèm trang sổ...

Hệ thống thông tin quản lý, đăng ký hộ tịch điện tử dù đã được nâng cấp nhưng vẫn bị chậm, lỗi, từ chối truy cập…

"Quá trình số hóa cho thấy nhiều sổ hộ tịch có nhiều giai đoạn bị thiếu trường thông tin hoặc thông tin đồng bộ không chính xác như chức danh người ký, người đi khai, loại việc, giới tính. Sổ đăng ký hộ tịch còn rất nhiều sai sót do lỗi ghi chép của công chức hộ tịch, chữ viết trong sổ hộ tịch không đọc được do xấu và quá mờ. Nhiều quyển sổ rách, dẫn tới không đầy đủ thông tin, trùng lặp thông tin, số đăng ký lặp lại nhiều lần", ông Hải nêu thực tế.

Thậm chí, dữ liệu về đăng ký kết hôn nhưng không có ngày xác lập quan hệ hôn nhân; dữ liệu khai sinh không có ngày, tháng, năm đăng ký khai sinh; thiếu thông tin về dân tộc, về cha, mẹ hoặc năm sinh của cha, mẹ trong giấy tờ hộ tịch. Thông tin trong sổ khai sinh và giấy khai sinh không thống nhất..

"Nhiều sổ hộ tịch bị hư hỏng do nhiều yếu tố như côn trùng cắn, một số địa phương bị lũ lụt... Khi kiểm tra để scan trang sổ đính kèm thì sổ đã bị hư hỏng, rách nát không thể thực hiện được", Cục trưởng Nguyễn Thanh Hải phản ánh.

Để giải quyết khó khăn, ông Hải nói Sở Tư pháp địa phương cần tham mưu UBND tỉnh bố trí kinh phí và tổ chức thực hiện đúng tiến độ. Quá trình số hóa, Sở Tư pháp tổng hợp, tháo gỡ kịp thời cả về kỹ thuật và nghiệp vụ hộ tịch.

Do có nhiều vướng mắc liên quan đến xử lý dữ liệu nên Sở Tư pháp cần là đầu mối thường xuyên trao đổi, phối hợp với Cục Hộ tịch, quốc tịch, chứng thực để xử lý kịp thời.

Trong thời gian tới, Bộ Tư pháp cũng sẽ tổ chức kiểm tra việc số hóa tại các địa phương, nhất là với các địa phương còn chậm tiến độ.