Nhiêu Lộc - Thị Nghè: Kênh bao giờ mới xanh?

Điệp khúc “chậm tiến độ”

 

Dự án làm sạch kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè ra đời, dự kiến khi hoàn thành sẽ góp phần giải quyết tình trạng ngập nước trên lưu vực rộng 33 km2, xanh hóa dòng kênh đen, làm đẹp cho thành phố mang tên Bác.

 

Khi giai đoạn 1 kết thúc (năm 2005), cảnh quan kênh Nhiêu Lộc đã thay đổi nhiều. Không còn những khu ổ chuột ven kênh, không còn những bãi rác phủ kín mặt nước. Nhưng dòng kênh vẫn đen, nước vẫn tanh cả một vùng.

 

Theo kế hoạch, dự án sẽ kết thúc vào tháng 12/2007. Nhưng đến nay, công trình mới hoàn tất chừng 30%. Hầu hết các gói thầu đã thi công đều chậm tiến độ, các gói thầu chưa thi công thì chậm trễ trong công tác đấu thầu.

 

Trong số đó, “tai tiếng” nhất là gói thầu số 7 (thi công tuyến cống bao, thiết bị tách dòng và miệng xả ngầm). Đây là gói thầu đặc biệt quan trọng, có nhiệm vụ gom nước thải sinh hoạt của lưu vực Nhiêu Lộc - Thị Nghè đưa về nhà máy xử lý sơ bộ.

 

Khởi công xây dựng từ 11/2003, dự kiến hoàn tất vào tháng 11/2006; nhưng đến nay gói thầu mới hoàn tất 50%. Trong thời gian thi công, nó cũng kịp làm lún nứt 78 nhà dân, gây sạt lở đường giao thông ở quận Bình Thạnh.

 

Tương tự, nhiều gói thầu khác cũng mang điệp khúc “chậm tiến độ”, “ì ạch”, “rùa bò”.

 

Khó xanh hóa dòng kênh đen

 

Bước sang năm 2007 mà dự án chỉ mới thi công được gần 20%, việc không hoàn thành đúng hạn định đã đề ra gần như là chắc chắn. Thời hạn kết thúc hiệp định vay vốn Ngân hàng Thế giới cũng sắp hết (31/12/2007), UBND TP đã tính đến khả năng xin gia hạn hiệp định.

 

Gói thầu 7 - "Quả bom" của dự án - vẫn còn dở dang

  

Đầu tháng 3/2007, UBND TP đã rà soát, kiểm điểm lại toàn bộ quy trình, thủ tục triển khai thực hiện dự án để làm rõ nguyên nhân chậm trễ tiến độ; xác định rõ cá nhân, đơn vị nào phải chịu việc trách nhiệm để có phương án xử lý.

 

Cuối tháng 8, UBND ra quyết định buộc chủ đầu tư các gói thầu phải có kế hoạch thực hiện đúng tiến độ, trình lên UBND và Ngân hàng thế giới, nếu không đạt yêu cầu sẽ cắt hợp đồng và giao cho nhà thầu khác. 

 

Trên thực tế, chỉ cần một gói thầu bị chậm trễ thì cả dự án sẽ bị trì hoãn. Chính sự chậm trễ này khiến Ngân hàng thế giới phải “đánh tiếng” sẽ không cho UBND TP gia hạn hiệp định vay vốn, khi mới chỉ giải ngân được 30% vốn. 70% có nguy cơ “biến mất” (tương đương 120 triệu USD).

 

“Quả bom” cho quyết định này là gói thầu số 7. Sau đợt kiểm tra vào tháng 7/2007, Ngân hàng thế giới đã ra điều kiện: Để gia hạn hiệp định vay vốn thì phải đưa đầu kích ống thứ 3 vào hoạt động trong thời gian đầu tháng 9 và đầu kích ống thứ 4 hoạt động vào cuối năm. Nhưng sang tháng 9, phía nhà thầu lại cho biết phải đến tháng 10, đầu kích ống thứ 3 mới có thể hoạt động.

 

Nếu trường hợp xấu nhất xảy ra (Ngân hàng Thế giới không cho gia hạn vay vốn), chi phí hoàn tất các công việc còn lại của dự án sẽ do ngân sách TP tự chi trả. Số vốn 120 triệu quả là một gánh nặng quá lớn với TPHCM. Và khi đó, dự án xanh hóa kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè sẽ có nguy cơ không thành hiện thực.

 

Tùng Nguyên