Nguy cơ vỡ đập chính Hồ Núi Cốc: Hệ số thấm nước vượt mức cho phép
(Dân trí) - Đập thoát nước hạ lưu của Hồ Núi Cốc (Thái Nguyên) xây dựng từ lâu nên đã xuống cấp và bị tắc, do vậy đường thoát nước dòng thấm ở đập ra phía hạ lưu là bị đẩy lên trên. Qua khảo sát hệ số thấm vượt mức cho phép, dòng thấm về hạ lưu lớn hơn mức bình thường. Đây là tiềm ẩn nguy cơ vỡ đập rất cao nên cần phải sửa chữa sớm.
Theo kiểm tra, khảo sát của cơ quan chuyên môn đã phát hiện đập chính của Hồ Núi Cốc có hiện tượng thấm vai đập phía bờ hữu từ cao trình +45m đến +46m. Một số vị trí thấm ở khu vực giữa mái hạ lưu đập với cao trình +38m, rộng khoảng 150m2.
Tại cao trình từ +42m đến +44m bờ tả có hiện tượng thấm nhiều. Rãnh thoát nước hạ lưu đập bị gãy đổ dài 200m làm tụt tấm lát mái và rãnh thoát nước chân mái hạ lưu bị đổ dài khoảng 8m. Mái lát thượng lưu có một số vị trí bị lún sụt hư hỏng cục bộ.
Chính vì vậy, Hồ Núi Cốc đang đứng trước nguy cơ vỡ đập chính rất cao, nhất thời điểm mùa mưa lũ đang đến gần. UBND tỉnh Thái Nguyên đã phải ban bố tình trạng khẩn cấp và khẩn trương tìm cách khắc phục.
Liên quan đến nội dung trên, phóng viên Dân trí đã có cuộc trao đổi với ông Đồng Văn Tự, Vụ trưởng Vụ quản lý công trình Thủy lợi và An toàn đập (Tổng cục Thủy lợi – Bộ NN&PTNT).
Ông Tự cho biết, đập thoát nước hạ lưu của Hồ Núi Cốc (Thái Nguyên) xây dựng lâu nên đã xuống cấp và bị tắc, do vậy đường thoát nước dòng thấm ở đập ra phía hạ lưu là bị đẩy lên trên. Qua khảo sát hệ số thấm vượt mức cho phép, dòng thấm về hạ lưu lớn hơn mức bình thường. Đây là tiềm ẩn nguy cơ vỡ đập rất cao nên cần phải sửa chữa sớm.
Sau khi kiểm tra cơ quan chức năng thấy cần phải có biện pháp sửa chữa cấp bách đảm bảo an toàn công trình trước mùa mưa bão. Bộ NN&PTNT đã có văn bản gửi UBND tỉnh Thái Nguyên đề nghị bố trí kinh phí và sửa chữa các hư hỏng tại đập Hồ Núi Cốc nói chung và những hồ chứa còn lại trên địa bàn.
Nói về giải pháp trước mặt cũng như lâu dài để khắc phục hiện tượng hư hỏng tại Hồ Núi Cốc nói trên, ông Tự cho biết: Hồ Núi Cốc đang ở mực nước thấp nên có thể thực hiện khoan phụt tạo màng chống thấm để khắc phục hiện tượng thấm trước khi tích nước vào mùa mưa, và đảm bảo an toàn cho công trình.
Sửa chữa thoát nước phía sau hạ lưu đập, đồng thời tạo màng chống thấm cho thân đập đảm bảo an toàn cho công trình lâu dài.
Trước mắt, phải tăng cường một số các trang thiết bị hỗ trợ quản lý vận hành phải lắp đặt ngay như: các thiết bị đo mưa trên lưu vực tăng cường khả năng dự báo để hỗ trợ cho công tác vận hành. Rà soát phương án đảm bảo an toàn đập trong mùa mưa lũ, và đảm bảo an toàn hạ du qua đó xây dựng cơ chế phối hợp thông tin tuyên truyền để khi xảy ra tình huống lũ lớn phải xả lũ chủ động tránh ngập lụt vùng hạ du, đảm bảo an toàn tính mạng người dân.
Ông Đồng Văn Tự thông tin thêm, sự cố trên tỉnh Thái Nguyên hoàn toàn có thể khắc phục được. Bộ NN&PTNT sẽ hỗ trợ về mặt tư vấn kỹ thuật để đưa ra giải pháp xử lý triệt để và an toàn bảo đảm bền vững công trình. Tổng cục Thủy lợi và một số chuyên gia cùng tham gia với đơn vị tư vấn, hiện nay đã hoàn chỉnh giải pháp sửa chữa.
Sau khi hoàn tất thủ tục như: thủ tục đầu tư, phê duyệt báo cáo khả thi, hiện nay thiết kế của tư vấn đã hoàn thành. Theo kết luận của UBND tỉnh Thái Nguyên tại cuộc họp ngày 19/6, hôm nay ngày 21/6, đơn vị tư vấn sẽ hoàn chỉnh báo cáo lại và gửi cho các chuyên gia thẩm định trước khi tỉnh Thái Nguyên phê duyệt. Trong khoảng 1 tháng sẽ hoàn tất công tác sửa chữa.
Nguyễn Dương