Nguy cơ tái nghèo khi thu hồi đất thiếu minh bạch

Tại Quảng Bình, một nông dân trú ở xã Trường Xuân, huyện Quảng Ninh trình bày: “Người dân bức xúc cũng từ lâu lắm rồi mà cũng không biết nói với ai, và nói như thế nào cho hết, để ai nghe, bấy lâu nay không có. Dịp này có cơ hội để góp ý sửa luật Đất đai, qua cuộc tham vấn, chúng tôi mới gặp được các đồng chí lãnh đạo từ Bộ, tỉnh, đến phóng viên báo chí truyền hình để phản ánh nguyện vọng”.

Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Bình Hoàng Đăng Quang cho biết, các ý kiến được thu thập từ các cuộc tham vấn người dân ở cơ sở rất hữu ích, phản ánh tiếng nói và nguyện vọng của người dân. Điều đó sẽ giúp Quốc hội có thêm thông tin trong quá trình sửa đổi Luật Đất đai cũng như đem lại thêm căn cứ cho các cơ quan chức năng để tiếp tục nghiên cứu và sửa đổi luật.

Phó Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Hoà Bình, ông Nguyễn Văn Phấn, cũng khái quát, tại địa bàn, nhiều nông dân đã chia sẻ những câu chuyện và khó khăn của họ và đề xuất lên nhà hoạch định chính sách các khuyến nghị cụ thể về Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi. Các cuộc thảo luận tại cơ sở cho thấy một thực tiễn đa dạng, phức tạp, với đầy thách thức mà người dân đang phải đối mặt, cũng như những mong muốn của họ. Nó minh họa các thiếu sót trong chính sách, và trong nhiều trường hợp là cả những yếu kém trong thực hiện chính sách.

Trong đợt này, có 880 nông dân tại 22 xã ở 4 tỉnh thành đã được tham vấn về Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi. Các kết quả tham vấn sẽ được một nhóm chuyên gia tập hợp và đề xuất tới các nhà hoạch định chính sách vào tháng 3 năm 2013. Cuộc tham vấn phản ánh kinh nghiệm và giải pháp liên quan đến quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, thay đổi trong sử dụng đất, đất rừng cho đồng bào dân tộc thiểu số, định giá đất, đền bù và tái định cư. Báo cáo tổng hợp sẽ được gửi đến các Đại biểu Quốc hội vào cuối đợt lấy ý kiến rộng rãi của nhân dân về Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi này.

TS. Đinh Xuân Thảo, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Lập pháp nhận định: “Chúng tôi đánh giá cao hoạt động tham vấn cộng đồng về dự thảo Luật đất đai sửa đổi. Điều này thể hiện sự tôn trọng đối với quyền của người dân và mang lại cơ hội để họ thực hiện quyền tham gia xây dựng chính sách”. Hoạt động tham vấn, theo ông Thảo, là một kênh thông tin quý báu và sẽ là căn cứ cho Viện Nghiên cứu Lập pháp tham khảo trong quá trình nghiên cứu đề xuất sửa đổi Luật Đất đai cũng như cung cấp kênh thông tin khác cho Quốc hội khi quyết định về đạo luật này.

“Đất đai là tài sản quan trọng đối với người nghèo, nhóm người yếu thế và cộng đồng. Thu hồi đất nông nghiệp mà không qua một quy trình minh bạch, không đền bù thỏa đáng và không có cơ hội lựa chọn kế sinh nhai thay thế sẽ đẩy người dân quay trở lại nghèo đói, thậm chí lâm vào cảnh cùng cực. Người nghèo, nhóm người yếu thế và cộng đồng bị tác động nhiều nhất bởi những thiếu sót trong các chính sách về đất đai, tham nhũng và lạm dụng” - ông Bert Maerten, đại diện Oxfam tại Việt Nam nói.

Được biết, trong tháng 2 tới sẽ có thêm các cuộc tham vấn khác được tổ chức.

P.Thảo