Nên cấm doanh nghiệp Nhà nước rót vốn vào lĩnh vực rủi ro như bất động sản

Sáng 7/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về Dự án Luật Quản lý và Đầu tư vốn Nhà nước tại doanh nghiệp. Dự thảo luật lần đầu được cho ý kiến gồm 8 chương, 62 điều.

Theo khoản 2, Điều 27, doanh nghiệp không được đầu tư vốn để thành lập doanh nghiệp, góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp vào lĩnh vực kinh doanh bất động sản.

Doanh nghiệp có vốn Nhà nước cũng không được đầu tư vốn để thành lập doanh nghiệp, góp vốn, mua cổ phần tại ngân hàng, công ty bảo hiểm, công ty chứng khoán, quỹ đầu tư mạo hiểm, quỹ đầu tư chứng khoán, công ty đầu tư chứng khoán và công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán, trừ trường hợp doanh nghiệp có chức năng đầu tư và kinh doanh vốn Nhà nước, kinh doanh trong lĩnh vực ngân hàng, bảo hiểm, chứng khoán.

Ông Hoàng Thanh Tùng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật, đồng tình nên cấm doanh nghiệp Nhà nước đầu tư, rót vốn vào các lĩnh vực rủi ro như bất động sản.

Điều 25 Dự thảo luật quy định các dự án đầu tư của doanh nghiệp phải được cấp có thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư theo quy định của pháp luật đầu tư hoặc quyết định chủ trương đầu tư theo pháp luật đầu tư công được thực hiện theo trình tự, thủ tục, thẩm quyền của pháp luật đầu tư hoặc pháp luật đầu tư công.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Lê Quang Mạnh cho biết đa số ý kiến trong cơ quan thẩm tra cho rằng, nguyên tắc quản lý, thẩm quyền quyết định về hoạt động đầu tư của doanh nghiệp nêu tại dự thảo luật "chưa thực sự phù hợp với tinh thần phân cấp, phân quyền cho doanh nghiệp, vẫn can thiệp hành chính vào công việc quản trị của doanh nghiệp".

Một số quy định về hoạt động đầu tư của doanh nghiệp được quy định tại dự thảo luật cũng chưa thống nhất với quy định pháp luật liên quan như Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp.

Do đó, cơ quan thẩm tra đề nghị rà soát các quy định để tránh chồng chéo về hoạt động đầu tư của doanh nghiệp.

Theo Ủy ban Tài chính - Ngân sách, trường hợp đầu tư các dự án sản xuất kinh doanh thông thường bằng vốn của doanh nghiệp thì nên xem xét, phân cấp cho Hội đồng thành viên quyết định và chịu trách nhiệm. Trình tự thủ tục cụ thể có thể giao Chính phủ quy định chi tiết.

"Trường hợp đầu tư dự án sản xuất kinh doanh bằng vốn ngân sách cấp thì giao doanh nghiệp làm chủ đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư công", Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách nói.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nhắc lại quan điểm nhất quán là Nhà nước không can thiệp trực tiếp vào hoạt động sản xuất kinh doanh và quản trị của doanh nghiệp.

"Vốn Nhà nước sau khi đầu tư vào doanh nghiệp được xác định là tài sản, vốn của doanh nghiệp mà cái gì cũng phải đi xin, phải đi làm thủ tục sẽ mất thời cơ và cơ hội kinh doanh", ông Định nói.

Ông thống nhất một số quy định như cấm doanh nghiệp Nhà nước đầu tư bất động sản, nhưng nhắc lại rằng khi giao vốn cho doanh nghiệp rồi thì coi như vốn của doanh nghiệp, phải để doanh nghiệp tự quyết định thay vì cái gì cũng phải đi xin.

Quy định như Điều 25 của dự thảo luật, theo ông Định, doanh nghiệp "không thể làm được gì". Ông so sánh doanh nghiệp tư nhân làm hiệu quả vì họ tiết kiệm thời gian, đơn giản thủ tục, giảm được chi phí xin chỗ nọ, chỗ kia.

Đánh giá dự thảo luật chưa cắt giảm được nhiều thủ tục, chưa phân cấp, phân quyền, Phó Chủ tịch Quốc hội yêu cầu đơn giản hóa tối đa thủ tục hành chính, hạn chế cơ chế xin - cho, tăng cường phân cấp, phân quyền.

"Nếu không phân cấp, phân quyền, cái gì cũng phải trình cấp trên thì không làm được", ông Định nhấn mạnh và băn khoăn khi rất nhiều vấn đề phải trình, phải đi xin, nhưng doanh nghiệp lại phải chịu trách nhiệm toàn diện.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng lưu ý dự thảo luật cần tách bạch rõ chức năng của các bộ, ngành quản lý doanh nghiệp Nhà nước, tránh việc "chỗ này tưởng chỗ kia quản", gây khó khăn cho hoạt động của doanh nghiệp.