Nâng cấp đường sắt liên vận kết nối Lào Cai với Hà Khẩu - Trung Quốc

Ngày 7/10 tại thành phố Lào Cai, Bộ Giao thông vận tải (GTVT) và UBND tỉnh Lào Cai đã tổ chức hội nghị thảo luận về phương án nâng cấp khổ đường sắt lớn hơn kết nối đường sắt từ ga Lào Cai (Việt Nam) với ga Hà Khẩu Bắc (Trung Quốc).

Chủ trì hội nghị là ông Nguyễn Ngọc Đông - Thứ trưởng Bộ GTVT và ông Trịnh Xuân Trường - Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai.

Tại hội nghị, Ban Quản lý dự án đường sắt Bộ GTVT đã báo cáo hiện trạng và đề xuất các phương án nối ray đường sắt giữa ga Lào Cai (Việt Nam) với ga Hà Khẩu Bắc (Trung Quốc) nhằm tăng năng lực vận tải hàng hóa và khả năng thực hiện các dịch vụ hậu cần logistic cho ga Lào Cai trong giai đoạn đến năm 2025 và tính toán đến phát triển đến sau năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Theo ông Cao Bá Quý - Phó trưởng  ban Ban quản lý  Khu kinh tế tỉnh Lào Cai, nhà  ga Lào Cai hiện có 4 đường đón gửi tầu khách, 5 đường đón gửi tầu hàng, 7 đường xếp dỡ, 4 đường chỉnh bị đầu máy toa xe, 2 đường gá xe, 2 đường điều dẫn; có bãi hàng container rộng 6.500 m2 và 3 bãi hàng rời rộng 10.800 m2, có một nhà kho quy mô 1.300 m2. Năng lực đón gửi hiện tại là 20 đôi tầu mỗi ngày đêm, năng lực xếp dỡ 3 triệu tấn hàng hóa mỗi năm.Ga Lào Cai hiện sử dụng đường ray khổ 1.000 mm, kết nối với ga Sơn Yêu và ga Hà Khẩu Bắc (Trung Quốc).

Từ tháng 7/2020, ga Hà Khẩu Bắc (Trung Quốc) đã thông tuyến đường sắt khổ 1.435 mm với TP Côn Minh. Tuy nhiên, do phía Việt Nam chưa có đường khổ ray 1.435 mm nên Trung Quốc tiếp tục duy trì trao đổi với Việt Nam mỗi ngày đêm từ 3-4 đôi tầu thông qua đường ray 1.000 mm tại ga Sơn Yêu và chuyển tải khổ ray từ 1.000 mm sang 1.435 mm tại ga Hà Khẩu Bắc.

Điều này làm thời gian vận chuyển hàng hóa liên vận quốc tế của hai bên tăng, thêm chi phí san tải mà phía ga Lào Cai cũng không thu được dịch vụ logisticgia tăng.

Như vậy tuyến đường sắt hiện tại sẽ không đáp ứng được nhu cầu vận chuyển hàng hóa từ Lào Cai về Hải Phòng và ngược lại khi quy mô tăng từ 500-700 nghìn tấn hiện nay  lên 3 triệu tấn và 5 triệu tấn trong tương lai.

 Do đó, Bộ GTVT đề xuất phương án đầu tư nâng cấp năng lực vận tải tuyến 1.000 mm hiện có và xây dựng đấu nối mới hoặc đẩy nhanh việc đầu tư tuyến mới 1.435 mm Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.

 Theo quy hoạch mạng lưới đường sắt Việt Nam, giai đoạn đến 2030 sẽ nâng cấp tuyến 1.000mm Yên Viên - Lào Cai và xây dựng tuyến đường lồng khổ 1.000mm và khổ1.435mm kết nối ga Lào Cai (Việt Nam) với ga Hà Khẩu Bắc (Trung Quốc). Tầm nhìn 2030 đến 2050 xây dựng tuyến đường sắt tiêu chuẩn Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.

Ông Trịnh Xuân Trường - Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai - biểu khẳng định về phía tỉnh Lào Cai hoàn toàn ủng hộ phương án xây dựng mới tuyến đường sắt lồng khổ 1.000 mm và khổ 1.435 mm từ ga Lào Cai kết nối với ga Hà Khẩu Bắc thông qua xây dựng thêm cầu đường sắt qua sông Nậm Thi. 

Cùng với quá trình đầu tư tuyến đường sắt khổ lồng, tỉnh Lào Cai đề nghị Bộ GTVT đầu tư nâng cấp năng lực bốc xếp cho ga Lào Cai đạt từ 3 triệu lên 5 triệu tấn hàng hóa hàng mỗi năm.

Ông Nguyễn Ngọc Đông - Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải - khẳng định vai trò của tuyến đường sắt Yên Viên - Lào Cai là tuyến vận tải hàng hóa lớn nhất toàn quốc nhưng năng lực vận tải hiện tại không thể đáp ứng được yêu cầu phát triển. 

Năm nay, Bộ GTVT sẽ trình cấp thẩm quyền về chủ trương đầu tư, nguồn vốn đầu tư; tiếp tục đàm phán với phía Trung Quốc để thống nhất về phương án, quy mô, kỹ thuật theo hướng 2 bên đầu tư tuyến đường sắt kết nối khổ ray lồng 1.000 mm và 1.435 mm từ ga Lào Cai sang ga Hà Khẩu Bắc theo hướng tuyến phù hợp, thuận lợi và lâu dài.

Trong thời gian sớm nhất, Bộ GTVT cũng chủ trương sẽ đầu tư nâng cao năng lực bốc xếp cho ga Xuân Giao trên địa bàn huyện Bảo Thắng để hỗ trợ năng lực vận chuyển hàng hóa đi đến Khu công nghiệp Tằng Loỏng (Lào Cai).

Trao đổi với PV Dân trí chiều 8/10, Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông cho biết cuộc làm việc với UBND tỉnh Lào Cai nhằm thống các nội dung liên quan tới dự án đường sắt, nâng cấp khổ đường 1.000 mm hiện tại lên 1.435 mm để đồng bộ với tuyến đường sắt của phía Trung Quốc.

Dự án án dài 5 km, sử dụng vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025. Dự kiến, dự án sẽ hoàn thành thủ tục để xin chủ trương đầu tư trong khoảng 2 tháng tới, năm 2022 sẽ khởi công và có thể hoàn thành vào năm 2024.