Nậm Nơn mênh mông nước nổi

(Dân trí) - Chưa bao giờ người dân xứ Nghệ lại thấy một dòng Nậm Nơn hoành tráng và hung dữ đến thế. Nậm Nơn giờ đây có thể nhấn chìm cả đất đai, vườn tược, nhà cửa, kể từ ngày nó bị công trình thủy điện Bản Vẽ chặn dòng.

Trong chuyến công tác đầu tháng 12/2009, chúng tôi có dịp chứng kiến cảnh dòng Nậm Nơn, ở huyện Tương Dương (Nghệ An) trong mùa nước nổi, thật đẹp và đáng sợ.

Dẫn đầu đoàn vào với bà con dân bản Chà Coong, xã Hữu Khuông là ông Vi Tân Hợi - Phó Chủ tịch UBND huyện Tương Dương. Hành trình trên dòng Nậm Nơn mùa nước lên, ông Hợi bảo rằng, chưa bao giờ được cưỡi sóng lớn như thế này bao giờ. "Nậm Nơn mùa này đẹp thật, giờ đây anh em cán bộ ta cũng được thưởng ngoãn cảnh đẹp như ở miền Nam vậy. Nhưng thú thật, dòng Nậm Nơn giờ đây nước sâu lắm hơn 20m đó, nhưng nó chưa dừng lại đâu thậm chí con lên cao hàng chục mét nữa và những rừng nứa, tre, vầu,... sẽ bị nhấn chìm trong nay mai".

Ông Hợi cũng cho biết thêm, vì mùa nước lên quá nhanh nên việc đi vào vận động bà con Chà Coong rời lòng hồ thủy điện Bản Vẽ cũng gặp rất nhiều khó khăn, "nếu không di dời sớm thì nước Nậm Nơn lên sẽ nhấn chìm bà con ta mất".

Chuyến du ngoạn trên dòng Nậm Nơn mùa nước lên quả đúng như lời ông Hợi nói. Trên chặng đường dài từ đầu bến Nậm Nơn vào tới tận bản Chà Coong, chúng tôi được chứng kiến dòng sông thỏa sức "ngoạm" đất đai, vườn tược... Cán bộ huyện bảo trước đây dòng Nậm Nơn chưa ngăn dòng chỉ sâu khoảng 2-3m, nhưng giờ sau khi ngăn dòng nước dâng cao kinh khủng. Cán bộ huyện cũng bảo sau khi nhà máy thủy điện Bản Vẽ phát điện (dự kiến vào ngày 19/5/2010), dòng Nậm Nơn sẽ được đưa vào khai thác du lịch đường sông lớn nhất xứ Nghệ.

PV Dân trí đi trên dòng Nậm Nơn, tiếc những hàng cây đã bị chìm đến ngọn, tiếc những bản làng đã tồn tại đã tồn tại bao thế kỷ, nay phải đi xa... Nhưng người dân xứ Nghệ lại được đón một nhà máy thủy điện mới, đó là điều đáng mừng.


Nậm Nơn mênh mông nước nổi - 1
Nhiều ngôi nhà nằm kề lòng hồ sau khi tích nước đã bị chìm. Đa số những ngôi nhà này người dân không tháo dỡ vì chúng không có giá trị
Nậm Nơn mênh mông nước nổi - 2
Nậm Nơn mênh mông nước nổi - 3

Nậm Nơn mênh mông nước nổi - 4
Chỉ trong vòng chưa đầy một tháng sau khi ngăn dòng thủy điện Bản Vẽ, dòng sông Nậm Nơn đã mênh mông nước, nhấn chìm tất cả những gì cản trở dòng chảy của nó. Những cây cao hàng chục mét nay nước cũng lên tới ngọn. "Vương quốc" dừa ở bản Chà Coong, xã Hữu Khuông từ hàng trăm năm qua giờ cũng bị chặt bỏ. Những cây dừa non lấy đọt nấu canh, số cây già thì để mặc thủy thần nhấn chìm.
Nậm Nơn mênh mông nước nổi - 5

Người phụ nữ này trước lúc về khu tái định cư mới tại huyện Thanh Chương, Nghệ An đã không quên chặt ngọn dừa do gia đình trồng hàng chục năm nay, mang theo về khu tái định cư để ăn.

Nậm Nơn mênh mông nước nổi - 6

Nhà mấp mé mặt nước.
Nậm Nơn mênh mông nước nổi - 7

Mênh mông sông nước Nậm Nơn. Tre, nứa, vầu, mét... hai bên dòng Nậm Nơn đã bị nhấn chìm
 
Nậm Nơn mênh mông nước nổi - 8

Cây trứng gà trĩu quả giữa biển nước
 
Nậm Nơn mênh mông nước nổi - 9

Một góc bản Hiện, xã Hữu Khuông sẽ bị xóa sổ nay mai trong bản đồ huyện Tương Dương
 
Nậm Nơn mênh mông nước nổi - 10
Dòng Nậm Nơn sau khi tích nước đã trở nên nhộn nhịp bởi hàng trăm chiếc độc mộc của bà con dân bản.

Nguyễn Duy