Muốn xử tham nhũng hiệu quả phải "thoát" khỏi những tác động bên ngoài

Tại hội thảo “Hoàn thiện cơ chế xử lý tội phạm tham nhũng - Kinh nghiệm quốc tế và khả năng vận dụng cho Việt Nam” do Ban Nội chính Trung ương tổ chức sáng 3/7, nhiều đại biểu cho rằng việc tiếp tục hoàn thiện cơ chế xử lý hình sự đối với tội phạm tham nhũng là cần thiết. Song song với đó cần xây dựng các quy định về tội phạm tham nhũng trong Bộ luật Hình sự mang tính tổng hợp và chặt chẽ, trong đó bổ sung các hành vi vi phạm về quy định kê khai tài sản, làm giàu bất chính, tham nhũng trong khu vực tư, hối lộ công chức nước ngoài; mở rộng nội hàm “của hối lộ” sang những lợi ích phi vật chất; quy định trách nhiệm hình sự của pháp nhân đối với tội đưa hối lộ; quy định thêm hình phạt tiền là hình phạt chính trong các khung hình phạt cơ bản dành cho các tội phạm đó…

Đối với việc sửa đổi Bộ luật tố tụng hình sự, nhiều ý kiến đề nghị bổ sung các quy định bảo đảm cơ chế xử lý hình sự tội phạm về tham nhũng đạt hiệu quả như: quy định bảo đảm cơ chế phân công, phối hợp và kiểm soát quyền lực trong quá trình giải quyết vụ án hình sự; quy định mở rộng thẩm quyền điều tra cho VKSND tương ứng với những bổ sung trong Luật tổ chức Viện kiểm sát; quy định cơ chế bảo vệ cần thiết đối với người tố cáo, cung cấp thông tin về hành vi tham nhũng và những quy định về thu hồi tài sản do tham nhũng mà có… 

Ông Nguyễn Doãn Khánh - Phó trưởng Ban Nội chính Trung ương, khẳng định các quốc gia thành công trong công tác xử lý tội phạm tham nhũng đều quan tâm xây dựng và hoàn thiện khung pháp lý hình sự có tính toàn diện, cụ thể và coi đây là công tác hết sức quan trọng. Việc xây dựng và hoàn thiện cơ quan chống tham nhũng ở các quốc gia đều cho thấy một số nguyên tắc bảo đảm xử lý hiệu quả tội phạm tham nhũng như: sự độc lập khỏi những tác động từ bên ngoài; được sự hậu thuẫn chính trị mạnh mẽ của lãnh đạo cấp cao nhất; có đủ nguồn lực tài chính, nhân lực và có năng lực tổ chức hiệu quả trong hoạt động chống tham nhũng và sự ủng hộ mạnh mẽ của xã hội...

Theo ông Khánh, phải hoàn thiện cơ chế bằng việc ban hành một số luật chuyên biệt để bảo vệ người làm chứng và người tố giác tội phạm tham nhũng; hoàn thiện cơ chế bảo vệ cần thiết đối với người tố cáo, cung cấp thông tin về hành vi tham nhũng; tăng cường hiệu quả hoạt động giám định tư pháp trong các vụ án, vụ việc tham nhũng. Trong quá trình cải cách hệ thống cơ quan điều tra, truy tố, xét xử, Việt Nam cần chú ý đặc điểm phức tạp của tội phạm về tham nhũng để cân nhắc việc tăng cường thẩm quyền, năng lực, bảo đảm tính độc lập và tính khách quan trong thực thi công vụ cũng như nguồn lực cho các hoạt động chuyên biệt này. Cần tiếp tục đổi mới, kiện toàn cơ chế phối hợp giữa các cơ quan phòng, chống tham nhũng để tăng cường liên kết, thúc đẩy tiến trình xử lý tội phạm tham nhũng. Trong đó, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng là một thiết chế cần thiết, có tính chỉ đạo, định hướng cho hoạt động phối hợp, điều hoà hoạt động giữa các cơ quan trong hoạt động đấu tranh phòng, chống tham nhũng.

Thế Kha