Lạng Sơn kiến nghị tạm dừng nhận nông sản ở cửa khẩu Tân Thanh

Từ đầu tháng 4/2020 đến nay, do tình hình dịch bệnh Covid-19 tại nước ta vẫn diễn biến phức tạp, phía Trung Quốc đã thực hiện nhiều biện pháp kiểm soát, tăng cường phòng chống dịch bệnh đối với hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa qua các cửa khẩu của tỉnh Lạng Sơn.

Cụ thể: Từ ngày 3/4/2020, phía Trung Quốc thực hiện quản lý nghiêm cửa khẩu và các cặp chợ biên giới, ngoài cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, các cửa khẩu khác gồm Ga Đường sắt quốc tế Đồng Đăng, cửa khẩu chính Chi Ma, các cửa khẩu phụ: Tân Thanh, Cốc Nam chỉ duy trì chức năng thông quan hàng hóa; tạm thời đóng các cửa khẩu, lối mở khác; thực hiện phòng dịch nghiêm ngặt đối với hoạt động trao đổi hàng hóa của cư dân biên giới.

Từ ngày 7/4/2020 phía Trung Quốc tăng cường quản lý đối với xe hàng và lái xe qua biên giới, theo đó yêu cầu thực hiện Đội lái xe chuyên trách tại cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị và cửa khẩu phụ Tân Thanh, yêu cầu lái xe đến từ các tỉnh chưa phát sinh ca bị lây nhiễm dịch bệnh, phải có kết quả xét nghiệm âm tính đối với Covid-19 và chỉ những người có tên trong danh sách Đội lái xe mới được chở hàng hóa xuất nhập khẩu qua lại hai Bên. Đồng thời tại các cửa khẩu phụ: Tân Thanh, Cốc Nam phía Trung Quốc chỉ thực hiện thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu 5 tiếng/ngày (sáng từ 8h đến 11h, chiều từ 12h đến 14h) và nghỉ làm việc thứ 7, chủ nhật và các ngày lễ theo quy định.

Ngoài ra tại tại cửa khẩu chính Chi Ma, phía Trung Quốc cũng chỉ thực hiện thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu 5 tiếng/ngày và đang đề nghị triển khai việc thành lập đội lái xe chuyên trách qua cửa khẩu này.

Do sự kiểm soát chặt chẽ, nghiêm ngặt của phía Trung Quốc dẫn đến năng lực thông quan hàng hoá xuất khẩu qua các cửa khẩu của tỉnh Lạng Sơn đã giảm mạnh, từ ngày 7/4 đến 13/4/2020, trung bình hàng ngày chỉ xuất khẩu được khoảng 300-350 xe/ngày, dẫn đến lượng phương tiện tồn tại các cửa khẩu rất lớn.

Trước tình hình trên, UBND tỉnh Lạng Sơn đang tiếp tục triển khai các giải pháp để tháo gỡ khó khăn trong xuất khẩu hàng hóa; chỉ đạo các sở, ban ngành của tỉnh tổ chức trao đổi, hội đàm trên đường biên giới, gửi công hàm cho các cơ quan, lực lượng chức năng phía Trung Quốc. Đồng thời chủ động báo cáo, đề xuất một số giải pháp với Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành liên quan.

Ngày 6/4/2020, UBND tỉnh Lạng Sơn đã có công văn phản ánh về những khó khăn vướng mắc trong xuất khẩu hàng hoá tại các cửa khẩu tỉnh đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Bộ NN&PTNT, Bộ Công Thương phối hợp chỉ đạo các Hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp, thương nhân xuất khẩu nông sản, hoa quả qua địa bàn tỉnh Lạng Sơn phối hợp điều tiết giảm hoặc hạn chế đưa hàng hoá xuất khẩu lên các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn trong thời điểm phía Trung Quốc đang kiểm soát chặt chẽ, phòng chống dịch bệnh để hạn chế tối đa thiệt hại về kinh tế, tránh gia tăng ùn ứ hàng hoá xuất khẩu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn.

Tuy nhiên, hiện nay lượng hàng hoá xuất khẩu đưa lên Lạng Sơn vẫn rất lớn, tính đến sáng ngày 14/4/2020 tại các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn vẫn còn tồn khoảng 2.500 phương tiện chở hàng hóa xuất khẩu, trong đó: Cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị tồn khoảng 800 xe, cửa khẩu phụ Tân Thanh tồn 1.050 xe (tại cửa khẩu Tân Thanh tồn 948 xe, tại phía bãi hàng hóa Pò Chài - Trung Quốc tồn trên 100 xe hàng hóa đã xuất khẩu qua cửa khẩu Tân Thanh, nhưng chưa giao được hàng), cửa khẩu phụ Cốc Nam tồn 150 xe, cửa khẩu chính Chi Ma tồn 476 xe.

Trước lượng xe hàng hoá xuất khẩu tồn lớn tại cửa khẩu Tân Thanh hiện nay, ngày 13/4/2020, UBND tỉnh Lạng Sơn đã có Công điện khẩn số 03/CĐ-UBND báo cáo Thủ tướng Chính phủ, theo đó đề xuất Thủ tướng Chính phủ xem xét, chỉ đạo tạm thời dừng tiếp nhận hàng hóa lên cửa khẩu Tân Thanh để xuất khẩu trong thời gian 15 ngày để tỉnh Lạng Sơn tập trung chỉ đạo giải quyết thông quan lượng hàng xuất khẩu đang tồn tại các cửa khẩu; thời gian thực hiện tạm dừng từ ngày 16/4/2020. Mặt khác đảm bảo công tác phòng chống dịch Covid- 19 đang tiềm ẩn nguy cơ phát sinh thành ổ dịch do tập trung lượng lớn lái xe tại các cửa khẩu trên địa bàn.

Thời gian tới, năng lực thông quan hàng hoá xuất khẩu qua các cửa khẩu của tỉnh Lạng Sơn sẽ chưa được cải thiện do sự kiểm soát nghiêm ngặt dịch bệnh từ các cơ quan chức năng phía Trung Quốc. Với những biện pháp mà phía Trung Quốc mới thông báo áp dụng từ đầu tháng 4/2020, nếu lưu lượng xe và hàng xuất khẩu từ các tỉnh, thành phố đưa lên Lạng Sơn không giảm thì sẽ xảy ra tình trạng tồn đọng, ùn ứ hàng hóa nghiêm trọng tại các cửa khẩu, đồng thời sẽ tăng thêm chi phí, làm giảm chất lượng hàng hóa, thiệt hại lớn cho doanh nghiệp và các thương xuất khẩu hàng nông sản.

Để đảm bảo hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa nói chung được thuận lợi, tránh những rủi ro, thiệt hại về kinh tế không đáng có, các doanh nghiệp, thương nhân xuất khẩu nông sản, hoa quả cần thường xuyên hàng ngày cập nhật diễn biến thông quan hàng hóa tại các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn nói riêng và các cửa khẩu biên giới đất liền tại các tỉnh biên giới phía Bắc nói chung để chủ động có kế hoạch kinh doanh, sản xuất, đóng gói, giao nhận, xuất khẩu hàng hóa hợp lý.

Trước mắt, từ ngày 16/4/2020 không đưa hàng hóa xuất khẩu lên cửa khẩu Tân Thanh xuất khẩu; hoặc thực hiện chuyển sang cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, cửa khẩu ga đường sắt quốc tế Đồng Đăng để xuất khẩu theo loại hình chính ngạch có hợp đồng ngoại thương; hoặc tiêu thụ thị trường nội địa rất tiềm năng với gần 100 triệu người dân; không nên đưa hàng lên biên giới chỉ để bán tại các cặp chợ, không rõ đối tượng mua hàng, đối tượng nhận hàng, không tuân thủ các tiêu chuẩn tối thiểu về bao bì, đóng gói, truy suất nguồn gốc đối với hàng xuất khẩu.

Nguyễn Dương