Khiếu kiện đông người: 80% liên quan đến đất đai
(Dân trí) - Trọn ngày 1/11, Quốc hội nghe báo cáo và thảo luận về việc giải quyết khiếu nại, tố cáo. Tình hình khiếu nại, tố cáo, đặc biệt là khiếu kiện đông người, vượt cấp, tiếp tục gia tăng. Trong đó, 80% số vụ liên quan đến đất đai, chính sách đền bù, giải phóng mặt bằng.
“Cá nhân thủ tướng sẽ kiểm tra và xử lý nghiêm đối với trường hợp thiếu trách nhiệm trong việc giải quyết khiếu nại tố cáo, hoặc giải quyết không đúng khiến dân bức xúc tập trung khiếu kiện đông người”, đó là một trong những biện pháp của Chính phủ để giải quyết tình trạng khiếu kiện đông người đang có chiều hướng gia tăng.
Khiếu kiện đông người là thực tế đáng báo động
Báo cáo thẩm tra của Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội (UBPL) do Phó Chủ nhiệm Ủy ban Nguyễn Văn Thuận trình bày cho rằng, khiếu kiện đông người là thực tế báo động, việc gia tăng khiếu kiện không chỉ liên quan đến lợi ích vật chất mà còn là phản ứng của người dân đối với hoạt động kém hiệu quả của bộ máy nhà nước, hành vi thiếu trách nhiệm của một số cán bộ, công chức trong giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Cũng theo UBPL, cần phải phân loại xem có bao nhiêu khiếu nại, tố cáo liên quan đến quản lý, sử dụng đất đai vì đây là điểm nóng tồn tại nhiều năm nay và là một trong những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến khiếu nại
Đánh giá về nguyên nhân, theo UBPL trước hết thuộc trách nhiệm của cơ quan, người có thẩm quyền trong việc thực hiện chính sách, chấp hành pháp luật trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Hiện tượng cán bộ, công chức vi phạm qui chế dân chủ, chưa chấp hành đúng trình tự, thời hạn giải quyết, né tránh, đùn đẩy trách nhiệm, có biểu hiện tiêu cực, tham nhũng gây bất bình, bức xúc trong dân, gây khiếu kiện kéo dài, gay gắt.
Chính sách thu hồi đất, giải phóng mặt bằng cũng còn nhiều bất cập, không công bằng, thiếu nhất quán, giá đền bù thấp hơn nhiều so với giá thị trường. Tình trạng cán bộ tham nhũng, lợi dụng chức vụ, quyền hạn để chia nhau đất đã thu hồi của dân để kiếm lời bất chính…
Tình hình này dẫn đến xu hướng khiếu kiện kéo dài ngày càng tăng.
Cá nhân Thủ tướng Chính phủ sẽ kiểm tra và xử lý trường hợp thiếu trách nhiệm trong giải quyết khiếu nại, tố cáo
Trước thực trạng khiếu kiện vượt cấp, đông người gia tăng, theo báo cáo của Tổng thanh tra Chính phủ Trần Văn Truyền trình bày trước Quốc hội, Chính phủ đã đề ra một số biện pháp khá quyết liệt để khắc phục tình trạng này.
Theo đó, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu chính quyền các địa phương chỉ đạo tập trung giải quyết khiếu nại. Đảm bảo giải quyết hết trách nhiệm chứ không phải hết quyền hạn.
Đối với các vụ khiếu nại đông người, phải có biện pháp đầy đủ, đồng bộ, chặt chẽ để tập trung giải quyết. Người đứng đầu cơ quan, chính quyền địa phương phải trực tiếp đối thoại với dân, nếu có sai sót phải công khai xin lỗi và có biện pháp khắc phục.
Đối với những dự án đầu tư phát triển kinh tế xã hội có liên quan đến quyền lợi của dân thì phải công khai quy hoạch, kế hoạch, công khai chính sách đền bù, hỗ trợ, bàn bạc thấu đáo với dân trước khi quyết định. Nếu dân không đồng tình thì lãnh đạo Đảng, chính quyền phải họp, lắng nghe ý kiến của dân, tập trung giải thích cho dân hiểu.
Khi giải quyết các vụ khiếu kiện đông người, phải phân loại, trường hợp dân bị thu hồi đất dẫn đến khó khăn trong cuộc sống thì chính quyền phải xem xét từng trường hợp cụ thể để vận dụng chính sách hỗ trợ. Tránh tình trạng áp dụng pháp luật máy móc dẫn đến dân đối lập với chính quyền. Không đùn đẩy, né tránh trách nhiệm trong giải quyết công việc.
Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phải có trách nhiệm trực tiếp chỉ đạo tổ chức tiếp dân, giải quyết tại cơ sở, không để tình trạng đông người khiếu kiện kéo dài, không để tình trạng người dân bức xúc mà không được giải quyết.
Đối với các cụ khiếu kiện đông người, phức tạp, đích thân chủ tịch UBND tỉnh, thành phố phải chỉ đạo giải quyết dứt điểm, khi cần Chính phủ sẽ chỉ đạo các bộ, ngành liên quan hỗ trợ cùng giải quyết. Nơi nào không giải quyết dứt điểm, để dân kéo lên Trung ương thì phải cử cán bộ lãnh đạo cùng cán bộ các ngành chức năng ở địa phương lên thuyết phục dân về địa phương để giải quyết.
Đức Hoà