Kéo giảm tội phạm - Mục tiêu nhân văn của lực lượng Công an

Dù Quốc hội không giao chỉ tiêu cụ thể mỗi năm nhưng năm 2022 là năm thứ 4 liên tiếp Bộ Công an thực hiện được việc kéo giảm tội phạm, bởi việc thực hiện mục tiêu giảm tội phạm là việc làm có ý nghĩa nhân văn sâu sắc và hiệu quả về mặt xã hội rất lớn.

Nếu mỗi năm chúng ta giảm được 5% số vụ phạm tội thì đồng nghĩa với việc có khoảng 2.000 người không phải vướng vào vòng lao lý, 2.000 gia đình, dòng họ không có người phạm tội, không bị tội phạm xâm hại...

Nỗ lực hết sức để giảm tội phạm

Năm 2022, số vụ phạm tội hình sự giảm 13,71% so với năm 2019 (thời điểm chưa có dịch Covid-19); hầu hết các loại tội phạm đều giảm và được kiềm chế, không còn dám công khai, manh động... Qua đó, đã góp phần quan trọng xây dựng xã hội trật tự, kỷ cương, an toàn, lành mạnh phục vụ phát triển kinh tế - xã hội đất nước.

Để đạt được kết quả này, suốt những năm qua và cả trong năm 2022, từ lãnh đạo Bộ Công an đến cán bộ chiến sĩ (CBCS) trong lực lượng Công an nhân dân (CAND) đã nỗ lực rất nhiều. Từng cán bộ, theo chức năng, nhiệm vụ được phân công đã làm hết sức mình, góp phần đảm bảo bình yên cho cuộc sống người dân, đóng góp cho công cuộc phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Như tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Tô Lâm bày tỏ: "Chúng tôi đăng ký chỉ tiêu phấn đấu mỗi năm giảm 5% tội phạm, thực ra vấn đề này chưa được Quốc hội giao, nhưng nhiều năm liên tục đều vượt. Chỉ tiêu này rất quan trọng, vì mục tiêu của chúng ta là xây dựng xã hội lành mạnh, an toàn, kỷ cương, để mọi người dân được sống trong khuôn khổ pháp luật, hòa bình, ổn định, có cuộc sống hạnh phúc". Bộ trưởng Tô Lâm khẳng định việc này có ý nghĩa rất nhân văn.

"Qua theo dõi nhiều tỉnh cả ngày không có một vụ phạm pháp hình sự nào. Hôm trước, tôi làm việc với Công an Tuyên Quang, cả năm 2022 chỉ có khoảng 200 vụ phạm pháp hình sự, có nghĩa khoảng 160 ngày không có phạm pháp hình sự, cái đó rất mừng vì mang nhiều ý nghĩa cho cuộc sống người dân; thậm chí có giảm biên chế, giảm cán bộ, giảm trại giam được hay không cũng là từ việc này"- Bộ trưởng Tô Lâm chia sẻ.

Tại các cuộc họp của Bộ Công an, lần nào, Bộ trưởng Tô Lâm và các Thứ trưởng cũng "siết" các chỉ tiêu công tác, nhắc nhở, quán triệt việc giữ vững kỷ luật, kỷ cương; yêu cầu CBCS từng lực lượng, từng đơn vị nêu cao tinh thần trách nhiệm phục vụ nhân dân; thậm chí "nêu tên, điểm mặt" yêu cầu xử lý nghiêm những tập thể, cá nhân vi phạm, chưa làm hết chức trách, nhiệm vụ.

Nhờ đó, tội phạm không dám lộng hành, các vụ án xảy ra đều được điều tra, khám phá nhanh chóng. Lực lượng Công an cũng đã chủ động làm tốt công tác nghiệp vụ, nắm tình hình, phát hiện, xử lý nghiêm các loại tội phạm mới, có cảnh báo để người dân nắm được thủ đoạn, phương thức hoạt động của các đối tượng nhằm phòng ngừa, nêu cao tinh thần cảnh giác.

Theo báo cáo của Chính phủ, năm 2022, lực lượng Công an đã điều tra, khám phá 35.438 vụ phạm tội về trật tự xã hội, trong đó án rất nghiêm trọng đạt 95,12%, án đặc biệt nghiêm trọng đạt 96,27%; đã triệt phá 809 băng, nhóm tội phạm hình sự các loại, trong đó đã trấn áp mạnh tội phạm liên quan đến hoạt động "tín dụng đen" tạo được chuyển biến tích cực; bắt và vận động đầu thú, thanh loại 5.829 đối tượng truy nã, trong đó có 1.354 đối tượng nguy hiểm và đặc biệt nguy hiểm... Toàn quốc xảy ra 40.761 vụ phạm tội về trật tự xã hội (giảm 6,69%).

Về cơ bản các vụ án rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng đều được khẩn trương điều tra làm rõ; hầu hết các loại tội phạm đều giảm, trong đó số vụ phạm tội có tổ chức giảm tới 29,07%; hiếp dâm giảm 10,85%, xâm hại trẻ em giảm 23,63%; cướp tài sản giảm 8,6%...

Lực lượng Công an đã khám phá thành công nhiều vụ án lớn, nhanh chóng điều tra các vụ án cướp chi nhánh ngân hàng, tiệm vàng; chuyên án bắt đối tượng cố tình chuyển nhầm tiền vào tài khoản của nạn nhân, sau đó ép trả cả gốc lẫn lãi; chuyên án bắt đối tượng lập tài khoản thư điện tử của lãnh đạo hàng chục tỉnh, thành phố gửi lãnh đạo cấp dưới chiếm đoạt tài sản; đấu tranh, bắt giữ các đối tượng thuộc một số công ty thu hồi nợ sử dụng điện thoại gọi điện đe dọa, chửi bởi và cắt ghép hình ảnh, vu khống, đưa thông tin sai sự thật về người vay tiền trên mạng xã hội nhằm thu hồi nợ…

Lực lượng Công an cũng đã phối hợp có hiệu quả với các lực lượng khác triển khai đồng bộ các biện pháp, kế hoạch công tác trong phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm và tệ nạn ma túy. Triển khai phương án tăng cường đấu tranh với tội phạm về ma túy trên 4 tuyến trọng điểm (Tây Bắc, Đông Bắc, Bắc miền Trung - Tây Nguyên, Tây Nam); rà soát, triệt phá các điểm, tụ điểm phức tạp về ma túy; quản lý chặt chẽ người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy; đẩy mạnh hợp tác với các lực lượng chức năng của Lào, Campuchia, góp phần ngăn chặn ma túy từ xa. Trong đó, đã phát hiện bắt giữ nhiều đường dây vận chuyển, mua bán trái phép chất ma túy rất lớn như Công an Lạng Sơn bắt đối tượng vận chuyển 446kg ma túy tổng hợp; Công an TP Hồ Chí Minh bắt đối tượng nguyên là cảnh sát Hàn Quốc, thu 164kg ma túy tổng hợp, 19 bánh heroin...;

Công an Nghệ An phát hiện, triệt phá đường dây mua bán ma túy qua đường hàng không từ Anh đưa về Việt Nam, bắt quả tang 1 đối tượng, thu giữ 1kg và 500 viên ma túy tổng hợp tại Nghệ An; Công an Hà Nội bắt 2 đối tượng vận chuyển 48kg ma túy qua đường chuyển phát quốc tế từ Séc về Hà Nội; Cục CSĐT tội phạm về ma túy chủ trì triệt phá đường vận chuyển trái phép chất ma túy từ CHLB Đức về Việt Nam thu giữ 17kg và 500 viên ma túy tổng hợp… Bên cạnh đó, lực lượng Công an các cấp đã nỗ lực đấu tranh hiệu quả với tội phạm về môi trường; tội phạm sử dụng công nghệ cao và các loại tội phạm khác.

Tạo môi trường lành mạnh để phát triển kinh tế - xã hội

Một điểm nổi bật trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm của lực lượng CAND đó là đã tiếp tục phát hiện, tập trung điều tra các vụ án, vụ việc kinh tế tham nhũng, trong đó có các vụ án đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực chỉ đạo. Kết quả, từ 1/10/2021 đến 30/9/2022, lực lượng Công an đã phát hiện 5.117 vụ phạm tội về trật tự quản lý kinh tế, trong đó khởi tố 2.390 vụ với 4.135 bị can; phát hiện 523 vụ phạm tội về tham nhũng và chức vụ, khởi tố 501 vụ với 1.211 bị can. Nổi bật là đã phát hiện, làm rõ sai phạm trong lĩnh vực chứng khoán của Trịnh Văn Quyết (chủ tịch FLC) và đồng phạm; Nguyễn Thành Nhân (chủ tịch Louis Holdings); Nguyễn Văn Nam (giám đốc Công ty ASA)...

Bên cạnh đó, đã vạch trần các thủ đoạn gian dối, sai phạm lĩnh vực trái phiếu doanh nghiệp của Đỗ Anh Dũng, Chủ tịch Tân Hoàng Minh cùng đồng phạm thông qua phát hành 9 gói trái phiếu riêng lẻ để lừa đảo, chiếm đoạt hơn 8.000 tỉ đồng của hơn 6.000 nhà đầu tư và các sai phạm trong hoạt động đấu thầu, đấu giá, mua sắm công, tập trung vào khâu thẩm định giá, thẩm định thầu, làm rõ thủ đoạn thông đồng chia nhỏ dự án, gói thầu để chỉ định thầu. Dùng "quân xanh, quân đỏ" để thao túng giá trúng thầu, mua bán "lòng vòng" để nâng giá nhiều lần.

Chỉ riêng vụ Việt Á, Cơ quan CSĐT Bộ Công an và Công an các địa phương đã khởi tố hơn 100 bị can. Bộ Công an khởi tố vụ án vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai và Công ty AIC. Công an tỉnh Bắc Giang khởi tố 5 đối tượng chia nhỏ gói thầu, lập chứng từ mua bán thiết bị giáo dục gây thiệt hại 15 tỉ đồng... Công an TP Hà Nội khởi tố vụ án vi phạm đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng tại Bệnh viện Thanh Nhàn, thiệt hại ước tính gần 25 tỉ đồng….

Do tội phạm, vi phạm pháp luật trong các lĩnh vực kinh tế trọng điểm với phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, gây thiệt hại ngày càng lớn. Đặc biệt là các lĩnh vực quản lý ngân sách nhà nước, đầu tư công, cổ phần hóa, y tế, giáo dục, đất đai, tài chính, ngân hàng, tài nguyên, khoáng sản, thuế, lợi dụng chính sách phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo, y tế, giáo dục, an sinh xã hội, phòng, chống thiên tai, dịch bệnh… Chính vì vậy, lãnh đạo Bộ Công an đã chỉ đạo lực lượng tập trung nắm tình hình, đấu tranh hiệu quả với tội phạm này. Điển hình như vụ Cơ quan điều tra Bộ Công an khởi tố vụ án vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí xảy ra tại Tổng Công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam, Công ty đúc số 1 và các đơn vị liên quan, thiệt hại ước tính trên 90 tỉ đồng. Hay hàng loạt vụ như: Công an tỉnh Đồng Nai khởi tố nguyên Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh, nguyên Giám đốc Trung tâm phát triển quỹ đất tỉnh và các đối tượng có liên quan. Công an tỉnh Vĩnh Long khởi tố Tổng giám đốc Công ty Trường Huy về hành vi lập 14 công ty vay vốn ngân hàng rồi chiếm đoạt 155 tỉ đồng. Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an khởi tố vụ án đưa và nhận hối lộ, khởi tố thứ trưởng Bộ Ngoại giao, trợ lý Phó Thủ tướng thường trực và các đối tượng là lãnh đạo, chuyên viên Cục Lãnh sự - Bộ Ngoại giao, Cục Quản lý xuất nhập cảnh - Bộ Công an và Vụ Hợp tác quốc tế - Văn phòng Chính phủ…

Công tác phát hiện, điều tra các vụ án kinh tế, tham nhũng nhiều bước tiến mới, góp phần cảnh tỉnh, răn đe, tạo môi trường lành mạnh để phát triển kinh tế - xã hội. Làm một vụ cảnh tỉnh cả một vùng, một lĩnh vực, cơ bản bước đầu đã ngăn chặn được tham nhũng.

Chẳng hạn, khám phá một vụ về chứng khoán nhưng đã điều chỉnh lại những chính sách, cách thức quản lý về chứng khoán, để thực sự là kênh huy động vốn của Nhà nước nhằm tăng thêm nguồn lực xã hội, lành mạnh thị trường chứng khoán. Một vụ án về thị trường trái phiếu doanh nghiệp, chúng ta cũng phải suy nghĩ đến chính sách về kênh huy động vốn này để tạo nguồn lực cho xã hội, làm lành mạnh, không để kẽ hở để các loại tội phạm lợi dụng chính sách, có những hoạt động ảnh hưởng đến kinh tế.

Khẳng định mục tiêu của Bộ Công an về xây dựng xã hội lành mạnh, an toàn, kỷ cương, phòng ngừa, đấu tranh hiệu quả với tội phạm, nỗ lực hoàn thành mục tiêu làm giảm ít nhất 5% số vụ phạm tội về hình sự, tiến tới giảm tội phạm bền vững, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, với quyết tâm chính trị cao, sự sâu sát, quyết liệt trong chỉ đạo và sự nỗ lực, cố gắng của toàn lực lượng CAND, chúng ta đã hoàn thành mục tiêu. Năm 2022, số vụ phạm tội hình sự tiếp tục giảm 13,71% so với năm 2019 là thời điểm chưa có dịch Covid-19; hầu hết các loại tội phạm đều giảm và được kiềm chế, không còn dám công khai, manh động... qua đó, đã góp phần quan trọng xây dựng xã hội trật tự, kỷ cương, an toàn, lành mạnh phục vụ phát triển kinh tế - xã hội đất nước. "Một trong những yếu tố quan trọng để đạt được mục tiêu giảm tội phạm là hiệu quả công tác của đội ngũ cán bộ Công an xã, thị trấn chính quy.

Lực lượng Công an xã, thị trấn chính quy đã làm tốt công tác nắm tình hình, giải quyết từ sớm những vấn đề phát sinh ở cơ sở, hạn chế các nguyên nhân, điều kiện hình thành tội phạm, được cấp ủy, chính quyền địa phương đánh giá cao. Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an sẽ tiếp tục chỉ đạo củng cố, nâng cao hiệu quả hoạt động của Công an xã chính quy trong thời gian tới, qua đó góp phần thực hiện mục tiêu giảm tội phạm bền vững năm 2023 và những năm tiếp theo" - Bộ trưởng Bộ Công an nhấn mạnh.